विकसित देश म्हणजे काय.. भारतासमोरील आव्हाने काय?
नवी दिल्ली; वृत्तसंस्था : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नीती आयोगाच्या कार्यकारी समितीच्या बैठकीत आणि नवीन संसद लोकार्पण सोहळ्यातही भारताला पुढच्या 25 वर्षांत विकसित राष्ट्र बनविण्याचा संकल्प सोडलेला आहे. मोदींनी भारताला पाच ट्रिलियन म्हणजेच 5 हजार अब्ज डॉलरची अर्थव्यवस्था बनविण्याचा संकल्प हाती घेतलेला आहे.
भारत आज कुठे आहे?
- सर्वसामान्य आंतरराष्ट्रीय मानदंडांनुसार आजही भारत एक विकसित राष्ट्र नाही. आपण एक विकसनशील राष्ट्र आहोत. म्हणजे विकसित होण्याच्या मार्गावर आहोत.
- भारत आज जगातील पहिल्या पाच बलाढ्य अर्थव्यवस्थांमध्ये समाविष्ट झालेला आहे. याउपर विकसित राष्ट्र म्हणवून घेण्यासाठी हे पुरेसे नाही.
- आरोग्य, शिक्षण आणि दळणवळणाच्या अत्याधुनिक सुविधा तसेच समृद्ध जनता ही विकसित देशाचे मुख्य निकष आहेत. त्यात आपण सध्या बसत नाही.
विकसित देशाची वैशिष्ट्ये
- उदंड जीडीपी आणि दरडोई उत्पन्नाचे अधिक प्रमाण
- मानवी विकास निर्देशांकाची उत्तम स्थिती
- अर्थव्यवस्थेत उद्योगापेक्षा सेवा क्षेत्राचा अधिक वाटा
- अद्ययावत पायाभूत सुविधा, शिक्षण, आरोग्य सुविधा
भारतासमोरील अडथळे
- परकीय राजवटींनी केलेल्या लुटीमुळे संपत्तीतील घट
- सतत लोकसंख्या वाढीमुळे दरडोई उत्पन्नातील घट
- प्रचंड लोकसंख्येला मूलभूत, पायाभूत सुविधा पुरविणे