Nobel Prize in Chemistry 2023 | मौंगी, लुईस आणि अलेक्सी यांना रसायनशास्त्रातील नोबेल जाहीर
पुढारी ऑनलाईन डेस्क : रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्सेसने आज रसायनशास्त्रातील नोबेल पारितोषिकाची घोषणा केली. अमेरिकन रसायन शास्त्रज्ञ मौंगी जी. बावेंडी, लुईस ई. ब्रुस आणि अलेक्सी. आय. एकिमोव्ह यांना रसायनशास्त्रातील २०२३ चे नोबेल पारितोषिक जाहीर झाले आहे. ‘क्वांटम डॉट्सचा शोध आणि विकासासाठी’ यंदाचे ‘रसायनशास्त्रातील नोबेल’ देण्यात येत असल्याचे रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्सेसने म्हटले आहे. (Nobel Prize in Chemistry 2023)
संबंधित बातम्या:
- Nobel Prize in Physics 2023 | पियरे अगोस्टिनी, फेरेंक क्रॉझ आणि ॲने एलहुइलियर यांना भौतिकशास्त्रातील नोबेल जाहीर
- Nobel Prize 2023 : कॅटालिन कारिको आणि ड्र्यू वेसमन यांना वैद्यकशास्त्रातील नोबेल जाहीर
२०२३ चे रसायनशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक हे क्वांटम डॉट्स या नॅनोकणांचा शोध आणि विकासाला पुरस्कृत करते. तसेच त्यांचा आकार आणि गुणधर्म निर्धारित करते. आज क्वांटम डॉट्स नॅनोटेक्नॉलॉजीच्या टूलबॉक्सचा एक महत्त्वाचा भाग आहेत. रसायनशास्त्रातील २०२३ चे नोबेल परितोषिक विजेते सर्व नॅनोवर्ल्डच्या शोधात अग्रणी असल्याचे रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्सेसने नमूद केले आहे. (Nobel Prize in Chemistry 2023)
नोबेल पारितोषिक वितरणाच्या तिसऱ्या दिवशी आज (दि.४) रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्सेसने (The Royal Swedish Academy of Sciences) रसायनशास्त्रातील नोबेलची घोषणा केली. काल मंगळवारी(दि.३) भौतिकशास्त्रातील नोबेल तर सोमवारी (दि.२) वैद्यकीयशास्त्रातील नोबेल पारितोषिकाची घोषणा करण्यात आली होती. (Nobel Prize in Chemistry 2023)
BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2023 #NobelPrize in Chemistry to Moungi G. Bawendi, Louis E. Brus and Alexei I. Ekimov “for the discovery and synthesis of quantum dots.” pic.twitter.com/qJCXc72Dj8— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 4, 2023
संशोधन करण्यात आलेले ‘क्वांटम डॉट्स’ या नॅनोकणांचा शोध आणि विकासासाठी नोबेल जाहीर झाले आहे. हे नॅनोकण इतके लहान आहेत की, त्यांचा आकार त्यांचे गुणधर्म ठरवतो. नॅनोटेक्नॉलॉजीचे हे सर्वात लहान घटक आहेत, जे आता टेलिव्हिजन आणि LED दिव्यांनी त्यांचा प्रकाश पसरवतात. ते रासायनिक अभिक्रिया उत्प्रेरित करतात. तसेच इतर अनेक गोष्टींबरोबरच सर्जन ट्यूमर टिश्यू काढण्यास मदत करू शकतात, असेही रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्से स्पष्ट केले आहे. (Nobel prize in chemistry 2023 )
‘क्वांटम डॉट्स’ भविष्यात योगदान देऊ शकतात-संशोधनातून स्पष्ट
संशोधकांनी प्रामुख्याने रंगीत प्रकाश तयार करण्यासाठी क्वांटम डॉट्सचा वापर केला आहे. त्यांचा असा विश्वास आहे, की भविष्यात क्वांटम डॉट्स लवचिक इलेक्ट्रॉनिक्स, सूक्ष्म सेन्सर्स, स्लिमर सोलर सेल आणि एन्क्रिप्टेड क्वांटम कम्युनिकेशनमध्ये योगदान देऊ शकतात, असेही रॉयल स्वीडिश ॲकॅडमी ऑफ सायन्सने म्हटले आहे.
The 2023 #NobelPrize in Chemistry rewards the discovery and development of quantum dots, nanoparticles so tiny that their size determines their properties.
These particles have unique properties and now spread their light from television screens and LED lamps. They catalyse… pic.twitter.com/6rZxVFjXya
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 4, 2023
1993 मध्ये रसायनशास्त्र विजेते मौंगी बावेंडी यांनी क्वांटम डॉट्सच्या निर्मितीच्या पद्धतींमध्ये क्रांती घडवून आणली. ज्यामुळे त्यांची गुणवत्ता वाढली. आजच्या नॅनोटेक्नॉलॉजीमध्ये क्वांटम डॉट्सचा वापर महत्त्वपूर्ण मानला जातो. 1980 च्या दशकाच्या सुरुवातीस रसायनशास्त्र विजेते लुईस ब्रुस आणि अलेक्सी एकिमोव्ह क्वांटम डॉट्स एकमेकांपासून स्वतंत्र करण्यात यशस्वी झाले.
हे अतिशय लहान नॅनोकण इतके प्रभावित असतात की, ते त्यांचा क्वांटम प्रभाव आणि त्यांची वैशिष्ट्ये कायम ठेवतात, असेही संशोधनातून स्पष्ट करण्यात आले आहे.
Today quantum dots are an important part of nanotechnology’s toolbox. The 2023 #NobelPrize laureates in chemistry have all been pioneers in the exploration of the nanoworld. pic.twitter.com/Yjj3FqpM2X
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 4, 2023
हेही वाचा:
- Maharashtra Guardian ministers : अजितदादांचा पालकमंत्री पदासाठी ‘आजार’; पण दोनच जिल्ह्यांचे टॉनिक
- Maharashtra Guardian ministers |”अप्पलपोटी सत्ताग्रही…”;पालकमंत्र्यांच्या निवडीनंतर वर्षा गायकवाडांची पोस्ट चर्चेत
- Stock Market Closing Bell | शेअर बाजारात बेअर अटॅक! सेन्सेक्स सलग दुसऱ्या दिवशी घसरला, गुंतवणूकदारांचे ३ लाख कोटी उडाले