हिवाळ्याची सुरुवात झाली की अनेक जण आपल्या आहारात बदल करतात. थंडीच्या दिवसांत शरीराला उष्णता आणि ताकद देणाऱ्या पदार्थांचा समावेश आहारात करणे महत्त्वाचे असते. याच काळात, रोजच्या आहारात खाल्ली जाणारी गव्हाची पोळी बदलून ज्वारी, बाजरी किंवा नाचणी यांसारख्या पौष्टिक धान्यांच्या भाकरीचा समावेश अनेक जण करतात. पण या तिन्हीपैकी थंडीत शरीराला उत्तम उष्णता आणि ताकद देण्यासाठी कोणत्या धान्याची भाकरी खाणे सर्वात जास्त फायदेशीर आहे? याबद्दल माहिती घेऊया.
आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, थंडीच्या दिवसांत बाजरीची भाकरी खाणे सर्वात जास्त फायदेशीर ठरते.
उष्णता देणारी: बाजरीची प्रकृती उष्ण असते. त्यामुळे थंडीत बाजरीची भाकरी खाल्ल्यास शरीराला आतून उष्णता मिळते, ज्यामुळे थंडीचा त्रास कमी होतो.
ऊर्जेचा स्रोत: बाजरीमध्ये कार्बोहायड्रेट्स आणि फायबर भरपूर असतात, ज्यामुळे शरीर दिवसभर उत्साही राहते आणि ताकद टिकून राहते.
पचनासाठी हलकी: बाजरी पचनासाठीही हलकी असते आणि ती भूक भागवते.
थोडक्यात, कडक थंडीच्या दिवसात ज्यांना शरीराला नैसर्गिकरित्या जास्त उष्णता आणि ऊर्जा हवी आहे, त्यांच्यासाठी बाजरीची भाकरी हा सर्वोत्तम पर्याय आहे.
बाजरीच्या तुलनेत ज्वारीची भाकरी पचनासाठी अधिक चांगली मानली जाते.
ग्लुटेन-मुक्त: ज्वारी ग्लुटेन-मुक्त (Gluten-Free) असल्याने ज्यांना गव्हाची ॲलर्जी आहे, त्यांच्यासाठी हा एक उत्कृष्ट पर्याय आहे.
फायबर समृद्ध: ज्वारीमध्ये फायबरचे प्रमाण चांगले असल्याने पचनक्रिया सुरळीत राहते आणि रक्तातील साखर नियंत्रित राहण्यास मदत होते.
उष्णता संतुलित: बाजरीप्रमाणे ज्वारी फार उष्ण नसल्यामुळे शरीरातील उष्णतेचे संतुलन राखले जाते.
हिवाळ्यात ज्यांना पचनाच्या समस्या आहेत किंवा ज्यांना संतुलित उष्णता हवी आहे, त्यांनी ज्वारीची भाकरी खाणे चांगले.
नाचणीची भाकरी ही तिच्या पोषण मूल्यांमुळे विशेष ओळखली जाते.
कॅल्शियमचा साठा: नाचणीमध्ये कॅल्शियम (Calcium) खूप मोठ्या प्रमाणात असते, जे थंडीत हाडे मजबूत ठेवण्यासाठी आवश्यक आहे.
अशक्तपणा दूर: नाचणीमध्ये लोह (Iron) देखील चांगले असते, ज्यामुळे शरीरातील रक्ताचे प्रमाण (Hemoglobin) वाढण्यास मदत होते.
प्रथिने आणि तंतुमय पदार्थ: हे प्रथिने आणि तंतुमय पदार्थांचा (Fibre) उत्तम स्रोत आहे.
तज्ज्ञांच्या मते, बाजरीची भाकरी शरीराला तात्काळ उष्णता देते, पण एकूण पोषण आणि दीर्घकालीन आरोग्यासाठी ज्वारी आणि नाचणी यांचा आहारात समावेश असणे महत्त्वाचे आहे. तुम्ही एकाच धान्यावर अवलंबून न राहता, आठवड्यातून बदलून-बदलून या तिन्ही प्रकारच्या भाकरींचे सेवन करू शकता. बाजरी कडक थंडीसाठी, तर ज्वारी आणि नाचणी वर्षभर खाण्यासाठी उत्तम आहेत.
