राजापूर: कोंकणातील रायपाटण गावाच्या नावाचा खरा अभिमान मानावा अशी मोठी निवड अलीकडेच झाली आहे. गावातील सुपुत्र आणि भाजप नेते संतोष गांगण यांची ब्राझीलमध्ये होणाऱ्या संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या COP30 हवामान परिषदेसाठी भारत सरकारच्या शिष्टमंडळात निवड झाली आहे. या निवडीमुळे संपूर्ण तालुका आणि कोंकणात आनंदाचे वातावरण पसरले आहे. गांगण यांच्या या यशाबद्दल विविध स्तरांवरून त्यांचे अभिनंदन केले जात आहे.
संयुक्त राष्ट्र संघाची COP (Conference of Parties) परिषद ही हवामान बदलाच्या गंभीर समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी जगातील सर्वाधिक प्रतिष्ठेची बैठक मानली जाते. हवामानातील बदल, वाढलेले प्रदूषण, ग्रीनहाऊस वायूंचे प्रमाण, आणि त्याचा जागतिक परिणाम यावर मोठ्या प्रमाणात चर्चा, करार आणि धोरणे येथे तयार केली जातात. यापूर्वी अनेक COP परिषदांमध्ये भारताने जगासमोर ठोस भूमिकेसह नेतृत्व केले आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही मागील परिषदांमध्ये भारताचे दृष्टिकोन जगासमोर प्रभावीपणे मांडले आहेत.
यावर्षी ब्राझीलमधील बेलिअम शहरात होणाऱ्या COP30 परिषदेत भारताचे नेतृत्व केंद्रीय पर्यावरण मंत्री भूपेंद्र यादव करणार आहेत. या परिषदेत ग्रीनहाऊस वायूंचे उत्सर्जन कमी कसे करावे, हवामान बदलाशी जुळवून घेण्यासाठी कोणती धोरणे स्वीकारावीत आणि त्यासाठी आंतरराष्ट्रीय पातळीवर आर्थिक मदत कशी उभारावी यावर भर देण्यात येणार आहे.
संतोष गांगण हे केंद्र सरकारच्या विविध समित्यांवर कार्यरत असून सामाजिक संस्थांसोबतही अनेक वर्षांपासून पर्यावरण संवर्धनासाठी काम करीत आहेत. ते केंद्रीय ग्रामीण विकास मंत्रालयाच्या "दिशा" समितीचे सदस्य आहेत. स्वच्छ भारत मिशन प्रभावीपणे राबवण्यासाठी त्यांनी शासनाकडे अनेक नाविन्यपूर्ण तांत्रिक उपाय सुचवले आहेत. याशिवाय घनकचरा व्यवस्थापन (वेस्ट मॅनेजमेंट) आणि निसर्ग संवर्धन या विषयांवर त्यांनी विविध संस्थांसोबत प्रकल्प चालवले आहेत.
परिषद 10 ते 21 नोव्हेंबरदरम्यान होणार असून भारत सरकारच्या वतीने अनेक मंत्रालयांचे अधिकारी, संशोधक, तसेच सामाजिक कार्यकर्ते उपस्थित राहणार आहेत. या सर्व मान्यवरांमध्ये संतोष गांगण यांची निवड होणे ही कोंकणासाठी अभिमानाची बाब आहे. विशेष म्हणजे, संसद किंवा विधिमंडळाचे सदस्य नसताना भारत सरकारच्या शिष्टमंडळात निवडले जाणारे ते कोंकणातील एकमेव सामाजिक कार्यकर्ते ठरणार आहेत.
या परिषदेत भारताचा "हरित भारत" दृष्टिकोन अधिक मजबूत करण्यावर भर असेल. हवामान बदलाशी लढण्यासाठी आवश्यक असलेल्या जागतिक सहकार्याचे महत्त्व भारत प्रभावीपणे मांडणार आहे. पर्यावरण संवर्धनाबाबत भारतीय संस्कृतीचा आदर्श जगासमोर ठेवण्याचा प्रयत्नही या परिषदेत केला जाणार आहे. "निसर्गाचा आदर करा आणि त्याचे रक्षण करा" हा भारतीय जीवनमूल्यांवर आधारित संदेश जगभर पोहोचवण्याची जबाबदारी या शिष्टमंडळाकडे असेल.
संतोष गांगण यांची निवड ही त्यांच्या सततच्या प्रयत्नांची आणि पर्यावरणप्रेमी कामाची मोठी दखल आहे. या परिषदेतून ते भारताच्या हवामान कृतीसाठी महत्त्वाचे योगदान देतील, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.