US Air Force E-4B Nightwatch Nuclear War Command Jet Washington DC Landing airborne pentagon Israel Iran Conflict
वॉशिंग्टन : अमेरिकेच्या वॉशिंग्टन DC मध्ये डूम्सडे प्लेन E-4B लँड झाल्याने मोठी चर्चा सुरू झाली आहे. हे विमान अमेरिकन संरक्षण व्यवस्था आणि जागतिक राजकारणाच्या संवेदनशील काळात अनेकांचे लक्ष वेधून घेत आहे. पण डूम्सडे प्लेन म्हणजे काय? आणि याचे अमेरिकेची राजधानी वॉशिंग्टन DC मध्ये आगमन म्हणजे काय? याविषयी सविस्तर जाणून घेऊया...
डूम्सडे प्लेन E-4B, ज्याला "नाईटवॉच" देखील म्हणतात, हे एक अत्यंत आधुनिक Boeing 747-200 विमान आहे. जे राष्ट्रीय आपत्ती किंवा आण्विक युद्धाच्या वेळेस वापरासाठी तयार करण्यात आलेला आहे. या विमानाला "National Airborne Operations Centre (NAOC)" असेही म्हणतात.
हे विमान इतके मजबूत बनवण्यात आले आहे की ते आण्विक स्फोट, इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक पल्स (EMP) आणि डिजिटल युद्धाच्या विविध स्वरूपांना तोंड देऊ शकते.
त्याचा उद्देश अमेरिकेतील राष्ट्राध्यक्ष, संरक्षण मंत्री आणि वरिष्ठ सैन्य अधिकारी यांना युद्धाच्या किंवा आणखी कोणत्याही राष्ट्रीय संकटाच्या वेळी विमानात बसून अखंड नियंत्रण आणि आदेश देण्याची सुविधा देणे हा आहे.
अमेरिकेत 11 सप्टेंबर 2001 च्या दहशतवादी हल्ल्यावेळी, जगभरातील लोकांसाठी एक विचित्र आणि दुर्मिळ दृश्य दिसले होते. वॉशिंग्टन DC मध्ये डूम्सडे प्लेन नाईटवॉच थोड्या कमी उंचीवर विमान परिक्रमा करत होते.
हे विमान अगदी क्वचितच दिसते. त्यामुळे 9/11 च्या दिवशी वॉशिंग्टन DC च्या आकाशात हे विमान दिसल्याने संरक्षण यंत्रणेमध्ये तणाव वाढला होता. मात्र, हे विमान वेळोवेळी आपल्या अलर्ट स्थितीत असते आणि त्याचे फ्लाईट सामान्यत: नियमित असतात, असे अमेरिकी वायूसेना सांगते.
संरक्षण: हा विमान आण्विक स्फोट, EMP आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक हल्ल्यांपासून बचाव करणारा बनवण्यात आला आहे.
खिडक्यांचा अभाव: संवेदनशील भागांमध्ये खिडक्या नसल्यामुळे इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक पल्सपासून सुरक्षा मिळते.
संचार तंत्रज्ञान: Very Low Frequency (VLF), High Frequency (HF) च्या अँटेना द्वारे जागतिक पातळीवर, अगदी आण्विक युद्धाच्या वेळीही संवाद साधता येतो.
उड्डाण कालावधी: विमानाला हवेत बरेच दिवस राहता येते, कारण ते विमानात इंधन टाकता येते (in-flight refueling).
मानवी पथक: या विमानावर 110 पेक्षा जास्त लोक बसू शकतात.
अद्ययावत तंत्रज्ञान: नवीनतम डिजिटल संप्रेषण प्रणाली आणि सायबर संरक्षण प्रणाली वापरली जाते.
एक मोठा गैरसमज आहे की हे विमान आण्विक हल्ला करू शकते. प्रत्यक्षात, हे विमान केवळ एक कमांड सेंटर आहे, ज्याद्वारे लष्करी आदेश दिले जातात; हे विमान कोणत्याही प्रकारचे शस्त्रास्त्र कधीच सोडत नाही.
डूम्सडे प्लेनचा इतिहास आणि भूमिका
हा विमान 1970 च्या दशकात शीतयुद्धाच्या काळात बनवण्यात आले. त्याचा मुख्य उद्देश होता की, जर सोव्हिएत संघाने अमेरिकावर आण्विक हल्ला केला, तर अमेरिकेची कमांड संरचना जिवंत राहावी आणि ती हवेतूनच युद्धाची नियोजन व नियंत्रण करेल.
शीतयुद्धाच्या काळात किमान एक Doomsday Plane नेहमीच हवेत असायचे, पण सोव्हिएत रशियाच्या विघटनानंतर विमान नेहमी हवेत राहत नसे.
अलीकडच्या काळात West Asia मधील इस्रायल आणि इराण यांच्यात वाढत असलेल्या तणावामुळे, डूम्सडे प्लेन Joint Base Andrews (वॉशिंग्टन DC जवळील लष्करी विमानतळ) मध्ये लँड झाल्याने चर्चा वाढली आहे.
सोशल मीडियावर अनेकांनी याला तणावपूर्ण जागतिक राजकारणाचा इशारा मानले आहे. परंतु अमेरिकन हवाईदलाने सांगितले आहे की, असे विमान नियमितपणे अलर्टवर असते आणि त्याच्या उड्डाणाला नेहमीच्या तयारीचा भाग मानावे.