Cricket Boundary Catch Rule :
नवी दिल्ली : क्रिकेटमध्ये बाउंड्रीजवळ घेतले जाणारे कॅच नेहमीच रोमांचक आणि सामन्याचे चित्र बदलणारे ठरले आहेत. टी-20 विश्वचषकातील सूर्यकुमार यादवचा कॅच असो वा बीबीएलमध्ये मायकल नेसरचा हैराण करणारा प्रयत्न, या कॅचमुळे प्रेक्षकांनी श्वास रोखून धरला होता. पण आता अशा प्रकारच्या 'बनी हॉप' कॅचवर मर्यादा येणार आहे. क्रिकेटच्या नियमांचे रक्षण करणाऱ्या मेरीलबोन क्रिकेट क्लब (MCC) ने बाउंड्रीजवळील फील्डिंगसंदर्भात मोठा बदल जाहीर केला आहे.
एमसीसीने नियम १९.५.२ मध्ये सुधारणा केली आहे. बाउंड्रीजवळ हवेतील झेल कायदेशीर मानण्याच्या अटी अधिक कठोर केल्या आहेत. हा बदल १७ जून २०२५ पासून आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये लागू होणार असून, ऑक्टोबर २०२६ पासून MCC च्या अधिकृत नियमपुस्तिकेत समाविष्ट होईल. सीमारेषेवरील खेळाडू हवेतील चेंडूला सीमारेषेच्या आत असताना उडवत असत, मग सीमारेषा पार करून हवेत उडवत आणि सीमारेषेच्या आत येऊन पुन्हा झेल घेत. पण आता असे झेल अवैध मानले जातील आणि फलंदाजाला धावा मिळतील. याशिवाय, जर एखाद्या खेळाडूने सीमारेषेच्या बाहेर जाऊन हवेत उडी मारून चेंडू आत फेकला आणि दुसऱ्या खेळाडूने झेल पूर्ण केला, तर तो तेव्हाच वैध मानला जाईल जेव्हा चेंडू उडवणारा खेळाडूही सीमारेषेच्या आत असेल. चेंडू वारंवार हवेत उडवून घेतलेले झेल अवैध मानले जातील.
या नवीन नियमाच्या अंमलबजावणीनंतर, २०२३ मध्ये बीबीएल दरम्यान मायकेल नेसर आणि २०२० मध्ये मॅट रेनशॉच्या मदतीने टॉम बँटन यांनी घेतलेले झेल वैध मानले जाणार नाहीत. आयसीसीने या संदर्भात त्यांच्या सदस्य मंडळाला एक नोट पाठवली आहे, ज्यामध्ये म्हटले आहे की सध्याच्या नियमांनुसार काही झेल पाहिले गेले होते. परंतु या नियमामुळे काही असामान्य दिसणाऱ्या झेलांनाही वैध मूल्ये देण्यात आली होती.
नेसरने घेतलेल्या झेलचा संदर्भ देत एमसीसीने म्हटले आहे की, क्षेत्ररक्षकाने सीमारेषेच्या आत झेल पूर्ण करण्यापूर्वी बनी हॉप केला. त्यावेळच्या नियमांनुसार ते योग्य असले तरी, असे दिसून आले की क्षेत्ररक्षकाने प्रत्यक्षात अनेक वेळा सीमारेषेच्या बाहेर पाऊल ठेवले होते. या दोन्ही घटनांमुळे एका नवीन वादाला जन्म मिळाला, त्यानंतर आयसीसी आणि एमसीसीला त्यांच्या नियम १९.५.२ चा आढावा घ्यावा लागला. एमसीसीने आता स्पष्ट केले आहे की, सीमारेषेवरून उडी मारल्यानंतर, कोणत्याही क्षेत्ररक्षकाला दुसऱ्यांदा चेंडूला स्पर्श करण्यापूर्वी सीमारेषेच्या आत यावे लागेल, अन्यथा त्याला सीमारेषा समजले जाईल. खालील व्हिडिओवरून समजून घ्या की बनी हॉप झेल कसे अवैध घोषित केले जातील...