Brian Lara is a legend he should keep that record says Wiaan Mulder
दक्षिण आफ्रिकेचा कर्णधार वियान मुल्डर याने झिम्बाब्वेविरुद्धच्या दुसऱ्या कसोटी सामन्यात नाबाद 367 धावांची ऐतिहासिक खेळी केली. या खेळीदरम्यान त्याच्याकडे वेस्ट इंडिजचा दिग्गज फलंदाज ब्रायन लाराचा कसोटी क्रिकेटमधील सर्वकालीन वैयक्तिक सर्वोच्च धावांचा विक्रम (400 नाबाद, 2004 मध्ये इंग्लंडविरुद्ध) मोडण्याची सुवर्णसंधी होती. मात्र, मुल्डरने अवघ्या 33 धावांनी हा विक्रम मोडण्यापूर्वीच दक्षिण आफ्रिकेचा डाव 5 बाद 626 वर घोषित केला. या निर्णयाने क्रिकेट विश्वात आश्चर्य व्यक्त केले गेले, चर्चाही झडल्या. मात्र, मुल्डरने सामन्यानंतर स्वतः या निर्णयामागील कारणे स्पष्ट केली, ज्यामुळे त्याच्या खेळाडूवृत्ती आणि आदरयुक्त भावनेचे कौतुक होत आहे.
मुल्डरने सामन्यानंतर पत्रकार परिषदेत सांगितले की, त्याचा हा निर्णय दोन मुख्य कारणांमुळे होता.
संघ हिताला प्राधान्य : मुल्डरचा विश्वास होता की दक्षिण आफ्रिकेने 5 बाद 626 असा भक्कम स्कोअर उभारला होता, जो सामना जिंकण्यासाठी पुरेसा होता. त्याने सांगितले, ‘सर्वप्रथम, मला वाटलं की आमच्याकडे पुरेशा धावा आहेत आणि आता आम्हाला गोलंदाजी करायला हवी.’
सामन्याच्या दुसऱ्या दिवशीच लंच ब्रेक दरम्यान हा निर्णय घेण्यात आला, ज्यामुळे संघाला गोलंदाजीला पुरेसा वेळ मिळाला. याचा परिणामही दिसला, कारण झिम्बाब्वेची पहिली डाव 170 धावांत आटोपला आणि त्यांना फॉलोऑन खेळण्यास भाग पाडले गेले.
मुल्डरने आपल्या निर्णयामागे दडलेल्या भावनेचा उलगडा करताना जे दुसरे कारण सांगितले, ते केवळ आकड्यांच्या पलीकडचे आणि खेळाच्या मूळ तत्त्वाला स्पर्श करणारे होते. ते कारण म्हणजे, क्रिकेटचा अनभिषिक्त सम्राट ब्रायन लारा याच्याबद्दलचा त्याचा नितांत आदर.
मुल्डरच्या शब्दांतून ही भावना ओथंबून वाहत होती. तो म्हणाला, ‘ब्रायन लारा हे क्रिकेटविश्वातील एक अद्वितीय व्यक्तिमत्व आहे. एक महान दिग्गज! त्यांच्यासारख्या महान खेळाडूच्या नावे तो विश्वविक्रम अबाधित राहणे, हीच त्या विक्रमाची खरी शान आहे. भविष्यात पुन्हा अशी संधी मिळाली, तरी माझा निर्णय तिळमात्रही बदलणार नाही.’
हा निर्णय घेण्यापूर्वी त्याने आपले प्रशिक्षक शुक्रि कॉनराड यांच्याशीही मनमोकळी चर्चा केली होती. त्यांनीही मुल्डरच्या या खेळाडूवृत्तीचे कौतुक करत त्याच्या मताला पूर्ण पाठिंबा दिला.
मुल्डरचा ठाम विश्वास आहे की, काही विक्रम हे खेळाडूंच्या महानतेमुळे अजरामर होतात. ब्रायन लाराच्या नावे असलेला हा विक्रम म्हणजे क्रिकेटच्या सोनेरी इतिहासाचा एक अविभाज्य आणि गौरवशाली अध्याय आहे. तो तसाच राहावा, हीच त्याची प्रामाणिक इच्छा होती. विक्रमाच्या मोहापेक्षा खेळाडूच्या सन्मानाला मोठे मानणाऱ्या मुल्डरच्या या कृतीने क्रिकेटच्या मैदानावर एक नवीन आदर्श निर्माण केला आहे.
मुल्डरच्या 367 धावांवर नाबाद तंबूत परतण्याच्या निर्णयाने क्रिकेट चाहते, समीक्षक आणि माजी खेळाडूंना आश्चर्यचकित केले. काहींनी याला ‘टेस्ट क्रिकेटच्या इतिहासातील सर्वात मोठी चूक’ असे संबोधले, तर काहींनी त्याच्या खेळाडूवृत्तीचे आणि लाराबद्दलच्या आदराचे कौतुक केले. सोशल मीडियावरही याबाबत मिश्र प्रतिक्रिया उमटल्या.
ऐतिहासिक खेळी : मुल्डरने 334 चेंडूत 49 चौकार आणि 4 षटकारांसह 367 धावांची नाबाद खेळी केली. ही खेळी टेस्ट क्रिकेटमधील पाचव्या क्रमांकाची सर्वोच्च वैयक्तिक खेळी ठरली. तसेच, कर्णधार म्हणून पदार्पणात सर्वाधिक धावा करणारा तो पहिला खेळाडू ठरला.
सामन्यावर वर्चस्व : दक्षिण आफ्रिकेने मुल्डरच्या खेळीच्या जोरावर पहिल्या डावात 5 बाद 626 धावा केल्या. यानंतर झिम्बाब्वेचा पहिला डाव 170 धावांत आटोपला, आणि त्यांना फॉलोऑन खेळावे लागले. दुसऱ्या डावातही झिम्बाब्वेने दुसऱ्या दिवसअखेर 1 बाद 51 धावा केल्या होत्या, तरीही ते 405 धावांनी पिछाडीवर होते.
इतर विक्रम : मुल्डरने पाचव्या क्रमांकावर फलंदाजी करताना सर्वाधिक धावांचा विक्रम नोंदवला. यापूर्वी तो गारफील्ड सोबर्स यांच्या नावावर होता (365 धावा, 1958). तसेच, परदेशी भूमीवर टेस्टमधील सर्वोच्च वैयक्तिक धावांचा विक्रमातही त्याने पाकिस्तानच्या हनिफ मोहम्मद (337, 1958) यांना मागे टाकले.
वियान मुल्डर हा दक्षिण आफ्रिकेचा अष्टपैलू खेळाडू आहे, ज्याने 2016 मध्ये वयाच्या 18व्या वर्षी प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले. त्याच वर्षी त्याने अंडर-19 विश्वचषकात दक्षिण आफ्रिकेचे प्रतिनिधित्व केले, जिथे तो सर्वाधिक बळी घेणारा गोलंदाज ठरला. या विश्वचषकात भारताकडून ऋषभ पंत, इशान किशन आणि सरफराज खान यांच्यासारखे खेळाडूही सहभागी होते. मुल्डरने 2017 मध्ये बांगलादेशविरुद्ध आंतरराष्ट्रीय पदार्पण केले आणि आपल्या फलंदाजी, गोलंदाजी आणि क्षेत्ररक्षणाने प्रभावित केले. त्या सामन्यातही त्याने 2 बळी घेतले आणि एक अप्रतिम झेल टिपला.
