'भारताचे स्‍वतंत्र परराष्ट्र धोरण अमेरिकेला माहीत नसेल, पण रशियाला हे चांगलंच माहीत आहे'
नवी दिल्ली ; पुढारी ऑनलाईन : भारताचे स्‍वतंत्र असे परराष्ट्र धोरण आहे. हे अमेरिकेला अजून समजले नसेल, पण रशियाला हे चांगलंच माहीत आहे आणि समजते. युक्रेनसोबत सुरू असलेल्या युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर दिल्ली दौऱ्यावर आलेले रशियाचे परराष्ट्र मंत्री सर्गेई लावरोव्ह यांनी आज याला दुजोरा दिला. त्यांनी भारताचे परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांच्याशी चर्चा केल्यानंतर आयोजित पत्रकार परिषदेत सांगितले. , ‘माझ्या मते भारतीय परराष्ट्र धोरणाच्या केंद्रस्थानी खरे राष्ट्रहित आहे आणि ते कोणत्याही दबावाखाली काम करत नाही.’
भारतासोबत तेल निर्यात करारासाठी तयारः लावरोव्ह
भारताच्या तटस्थतेच्या धोरणापासून ते तेल आयातीपर्यंतच्या मुद्द्यांवर विचारलेल्या प्रश्नांना रशियाच्या परराष्ट्रमंत्र्यांनी स्पष्ट उत्तरे दिली. जर भारताला रशियाकडून तेल आयात करायचे असेल तर अमेरिकेच्या निर्बंधांपासून ते पेमेंट सिस्टिमपर्यंत मार्ग काढण्यात येईल, असे ते म्हणाले. भारताला आमच्याकडून काहीही खरेदी करायचे असेल तर आम्ही परस्पर हितासाठी वाटाघाटी करण्यास तयार आहोत, असे ते म्हणाले.
परराष्ट्र धोरणाच्या बाबतीत रशिया भारतासारखाच आहे
भारताच्या परराष्ट्र धोरणावर आपले मत मांडताना ते म्हणाले की, रशियाचे परराष्ट्र धोरणही भारतीय परराष्ट्र धोरणाच्या तत्त्वांवर आधारित आहे. त्यामुळेच दोन मोठ्या देशांमध्ये आमचे मैत्रीपूर्ण संबंध आहेत आणि आम्ही एकमेकांचे विश्वसनीय भागीदार आहोत. पारंपारिक भारत-रशिया संबंधांचा उल्लेख करताना ते म्हणाले की, आम्ही भारतासोबत अनेक दशकांपासून मजबूत संबंध निर्माण केले आहेत. आणि हे संबंध आपल्या संभाषणाची दिशा ठरवतात. “आमची धोरणात्मक भागीदारी आहे… या आधारावर आम्ही विविध क्षेत्रात एकमेकांना मदत करत आहोत,” असे ते म्हणाले.
युद्धाच्या काळात भारत हा आंतरराष्ट्रीय मुत्सद्देगिरीचा केंद्रबिंदू बनला
हे लक्षात ठेवा की रशिया-युक्रेन युद्धात भारत हा आंतरराष्ट्रीय मुत्सद्देगिरीचा केंद्रबिंदू आहे. जागतिक मुत्सद्देगिरीत भारताच्या वाढत्या उंचीचा अंदाज यावरून लावता येतो की, एकीकडे अमेरिकेचे उपराष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार (डेप्युटी NSA) दुलीप सिंग आणि दुसरीकडे रशियाचे परराष्ट्र मंत्री सर्गेई लावरोव्ह हे दोघेही सध्या भारताच्या दौऱ्यावर आहेत. त्यांच्या आधी चीनचे परराष्ट्र मंत्री वांग यी यांच्यासह अनेक देशांच्या प्रमुख व्यक्तींनी भारताला भेट दिली आहे. तर ब्रिटनच्या परराष्ट्र मंत्री एलिझाबेथ ट्रस याही भारतात येणार आहेत. इस्रायलचे पंतप्रधान नफ्ताली बेनेट यांनी कोविड-19 मुळे आपला भारत दौरा पुढे ढकलला आहे. त्यांच्या प्रकृतीत सुधारणा होताच नवी दिल्ली दौऱ्याची नवी तारीख निश्चित केली जाईल.