Afghanistan Pakistan Conflict :
अफगाणिस्तानमध्ये तालिबानी सरकार आल्यापासून पाकिस्तान अन् अफगाणिस्तानच्या सीमेवर अनेकवेळा चकमकी उडाल्या आहेत. काही दिवसांपूर्वी पाकिस्ताननं अफगाणिस्तानमध्ये एअर स्ट्राईक केला होता. त्याला आता अफगाणिस्तानच्या तालीबानी लढवय्यांनी जोरदार प्रत्युत्तर दिलं आहे. एका बाजूला पाकिस्तानकडं अमेरिका आणि चीननं दिलेली अद्यावत शस्त्र आहेत तर दुसरीकडं जुनी शस्त्र... ना एअर फोर्स ना नेव्ही असं अफगाणिस्तान आहे. मात्र तरीही अफगाणिस्तान पाकिस्तानवर भारी पडताना दिसत आहे. टीटीपी तालिबानी लढवय्यांनी हे कसं साध्य करून दाखवलं?
अफगाण तालिबानचे सैनिक अनेक दशके युद्ध आणि गनिमी काव्याच्या (Guerrilla Warfare) लढाईत प्रशिक्षित आणि अनुभवी आहेत. त्यांना दुर्गम डोंगराळ प्रदेशाचे उत्तम ज्ञान आहे, जे त्यांना पाकिस्तानी सैन्याच्या तुलनेत मोठे स्थानिक आणि रणनीतिक (Tactical) फायदे देते.
२०२१ मध्ये अमेरिकेने अफगाणिस्तानातून माघार घेतल्यावर, त्यांनी मोठ्या प्रमाणात आधुनिक लष्करी उपकरणे, शस्त्रे आणि वाहने मागे सोडली, जी आता तालिबानच्या ताब्यात आहेत. यामध्ये काही टँक, चिलखती वाहने आणि इतर उपकरणे आहेत, त्यांना जमिनीवरील संघर्षात मदत करत आहेत.
पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमधील सीमा (डुरंड रेषा) ही वादग्रस्त आणि अत्यंत कठीण डोंगराळ प्रदेशात आहे. या भागात पारंपरिक युद्ध (Conventional Warfare) लढणे पाक सैन्यासाठी आव्हान निर्माण करते, तर अफगाण सैन्याला तेथे लपून आणि अचानक हल्ला (Ambushes) करणे सोपे जाते.
सध्याच्या संघर्षाची सुरुवात पाकिस्तानने अफगाणिस्तानच्या भूभागावर (विशेषतः TTP च्या ठिकाणांवर) केलेल्या हवाई हल्ल्यांना (Air Strikes) प्रत्युत्तर म्हणून झाली. अफगाणिस्तानने त्वरित आणि जोरदार प्रत्युत्तर दिले, ज्यामध्ये सीमा चौक्यांना लक्ष्य करण्यात आले.
अफगाण सैन्याने मुख्यत्वे सीमेवरील पाकिस्तानी लष्करी चौक्यांवर हल्ला केला, जेथे थेट हवाई समर्थनाची गरज कमी असू शकते आणि अचानक व समन्वित हल्ले अधिक प्रभावी ठरतात.
तालिबानचे लढवय्ये त्यांची सीमा आणि सार्वभौमत्व (Sovereignty) वाचवत असल्याच्या भावनेने उच्च मनोबलाने लढत आहेत.
सीमेच्या दोन्ही बाजूला पश्तून जमातीचे लोक राहतात आणि या भागातील काही स्थानिक समुदाय अफगाण तालिबानला सहानुभूती दर्शवतात किंवा मदत करतात, ज्यामुळे त्यांना गुप्त माहिती मिळणे आणि हालचाली करणे सोपे होते.
पाकिस्तानमधील तहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान (TTP) हा एक मोठा अंतर्गत सुरक्षेचा धोका आहे. पाकिस्तानचे सैन्य एकाच वेळी TTP आणि अफगाण सैन्याकडून होणाऱ्या हल्ल्यांना सामोरे जात आहे, ज्यामुळे त्यांच्या संसाधनांवर आणि लक्ष्यावर ताण पडतो.
