पुढारी ऑनलाईन डेस्क : तुम्हाला माहित आहे का, पृथ्वीवर जितके लोक आहेत, त्यापेक्षा जास्त सजीव एक चमचाभर मातीमध्ये आहेत. माती हे जीव, खनिजे आणि सेंद्रिय घटकांनी बनलेले जग आहे. जे वनस्पतींच्या वाढीद्वारे मानवांना आणि प्राण्यांना अन्न पुरवते. आपल्याप्रमाणेच, मातीलाही निरोगी राहण्यासाठी योग्य प्रमाणात पोषक तत्वांचा संतुलित पुरवठा आवश्यक असतो. प्रत्येक पीक कापणीवेळी शेतामधील माती पोषक तत्वे गमावते आणि मातीचे शाश्वत व्यवस्थापन न केल्यास तिची प्रजननक्षमता हळूहळू नष्ट होते. मातीत पोषक तत्वांची कमतरता असलेल्या वनस्पती तयार होतात. मातीची पोषकता नष्ट होणे ही मातीची झीज होण्याची एक मोठी प्रक्रिया आहे. ज्यामुळे मातीचे पोषण धोक्यात येते. जगभरातील अन्न सुरक्षा आणि टिकाऊपणासाठी जागतिक स्तरावरील सर्वात गंभीर समस्यांपैकी एक म्हणून ओळखली जाते. म्हणूनच यंदा जागतिक मृदा दिवसानिमित्त 'माती : जेथे अन्न सुरू होते' अशी संयुक्त राष्ट्रसंघाची मोहीम आहे
आजकाल जैवविविधता नष्ट होणे ही चिंतेची बाब आहे आणि जमिनीवरही परिणाम होत आहे. गेल्या 70 वर्षांमध्ये, अन्नातील जीवनसत्त्वे आणि पोषक तत्वे कमी होण्याचे प्रमाण वाढले आहे. छुपी भूक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या सूक्ष्म अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेने जगभरातील 2 अब्ज लोक ग्रस्त आहेत. मातीच्या होत असलेल्या ऱ्हासामुळे काही मातीत पिकांना आधार देण्याची क्षमता कमी होऊन त्यातील पोषक तत्वे नाहीशी होतात. तर काही मातीत पोषक तत्वांचे प्रमाण इतके जास्त असते की, जे वनस्पती आणि प्राण्यांसाठी विषारी वातावरण निर्माण करते. पर्यायाने पर्यावरण प्रदूषित होते. आणि ते हवामानात बदल घडवून आणते.
FAO च्या परिषदेने जून 2013 मध्ये जागतिक मृदा दिनाला एकमताने मान्यता दिली. डिसेंबर 2013 मध्ये, 68 व्या अधिवेशनात संयुक्त राष्ट्र महासभेने 5 डिसेंबर हा जागतिक मृदा दिवस म्हणून घोषित केला. पहिला जागतिक मृदा दिवस 5 डिसेंबर 2014 रोजी साजरा करण्यात आला. (World Soil Day)
जागतिक मृदा दिवस 2022 आणि "माती : जेथे अन्न सुरू होते" संयुक्त राष्ट्रसंघाची मोहीम आहे. या मोहिमेचा उद्देश माती व्यवस्थापनातील वाढत्या आव्हानांना संबोधित करून, मातीची जागरूकता वाढवणे. मातीचे आरोग्य सुधारणे आणि समाजाला प्रोत्साहित करून निरोगी परिसंस्थेचच्या महत्त्व याबद्दल जागरूकता वाढवणे हा आहे.
⦁ 3 इंच मातीमध्ये, 100 दशलक्ष टन वजनाचे 13 चतुर्भुज सजीव आहेत.
⦁ एक हेक्टर जमिनीत दोन गायींच्या वजनाएवढे जीवाणू असतात.
⦁ पृथ्वीवरील लोकांपेक्षा जास्त जीव एक ग्रॅम निरोगी मातीत आहेत.
⦁ पृथ्वीवरील 50% माती दरवर्षी गांडुळांच्या आतड्यांमधून जाते.
⦁ मातीतील जीव 25,000 किलो सेंद्रिय पदार्थांवर सॉकर फील्ड इतक्या भागावर प्रक्रिया करतात, जे 25 कारचे वजन असते.
हेही वाचा