हिंगोली जिल्हा / सेनगाव तालुका
हिंगोली जिल्ह्यातील मागासलेल्या आणि भटक्या-विमुक्त समुदायातील गोपाळ समाजासाठी आजचा दिवस अभिमानाचा ठरला आहे. सेनगाव तालुक्यातील गणेशपूर या छोट्याशा गावातील कु. वैष्णवी बबनराव वाणी हिने ऐतिहासिक यश मिळवत हिंगोली जिल्ह्यातील गोपाळ समाजातील पहिली एमबीबीएस डॉक्टर होण्याचा मान पटकावला आहे. तिला प्रतिष्ठित राजीव गांधी मेडिकल कॉलेज, ठाणे येथे एमबीबीएस अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश मिळाला असून या यशामुळे गावात, कुटुंबात आणि सर्व समाजात आनंदाचं वातावरण आहे.
गोपाळ समाज हा भटक्या-विमुक्त समाजापैकी एक घटक. सामाजिक अडचणी, आर्थिक मर्यादा, शिक्षणाची कमी साधनं अशा अनेक अडथळ्यांवर मात करत वैष्णवीने हे यश मिळवलं आहे. तिने लहानपणापासूनच डॉक्टर होण्याचं स्वप्न पाहिलं होतं आणि त्यासाठी सातत्याने मेहनत घेतली. गावातून मोठ्या शहरात शिक्षण घेणं, स्पर्धा परीक्षा देणं, कोचिंगचे खर्च, प्रवास – या सर्व अडचणींना तिने जिद्दीने तोंड दिलं.
आज तिच्या हातात मिळालेला एमबीबीएसचा प्रवेश पत्र म्हणजे संपूर्ण समाजासाठी प्रेरणादायी उदाहरण आहे. गोपाळ समाजातील अनेक मुला-मुलींना शिक्षणाची वाट दाखवणारी ही घटना खऱ्या अर्थाने ऐतिहासिक आहे.
वैष्णवीच्या यशामागे तिच्या कुटुंबाची मजबूत मूल्यं आणि परंपरा आहेत. तिचे आजोबा श्री. अर्जुनराव वाणी हे गणेशपूर गावाचे माजी पोलिस पाटील. कठीण परिस्थिती असूनही त्यांनी आपल्या मुलांना उत्तम शिक्षण दिलं. त्यांचे विचार, शिस्त आणि कुटुंबासाठी केलेल्या कष्टांची छाप पुढच्या पिढीवर कायम राहिली.
वैष्णवीचे वडील श्री. बबनराव वाणी हे मुंबई महानगरपालिकेत नोकरी करतात. मुलीचं स्वप्न पूर्ण व्हावं यासाठी त्यांनी नोकरीसोबतच सतत साथ दिली. घरातील आर्थिक जबाबदाऱ्या सांभाळूनही त्यांनी मुलीच्या शिक्षणात कधीच तडजोड होऊ दिली नाही.
तिचे काका श्री. शेकुराव वाणी हे छत्रपती संभाजीनगर येथे शिक्षक म्हणून कार्यरत आहेत. ते समाजकार्यातही सक्रिय आहेत. मुलीच्या अभ्यासात मार्गदर्शन, प्रेरणा आणि मानसिक आधार देण्यात त्यांचाही मोठा वाटा आहे.
वैष्णवीच्या यशाने गणेशपूर गावात आनंदाचं वातावरण आहे. गोपाळ समाजातील अनेक ज्येष्ठ, पालक आणि तरुण तिचे कौतुक करत आहेत. गावातील मुलीने डॉक्टर होण्याचा टप्पा गाठल्याने इतर मुलींनाही शिक्षण घेण्याची नवीन प्रेरणा मिळणार आहे.
गावातील शिक्षक, समाजातील मार्गदर्शक आणि स्थानिक कार्यकर्त्यांनीही तिचा सत्कार करण्याची तयारी सुरू केली आहे. तिच्या यशामुळे हिंगोली जिल्ह्याच्या शैक्षणिक इतिहासात एक अभिमानाची नोंद कायमची नोंदली जाणार आहे.
आजपर्यंत भटक्या-विमुक्त आणि मागास समाजातील अनेक विद्यार्थी आर्थिक अडचणींमुळे मोठ्या शिक्षणापासून वंचित राहतात. पण वैष्णवीच्या उदाहरणाने “जिद्द असेल तर स्वप्न काहीच दूर नाही” हा संदेश समाजात स्पष्टपणे पोहोचला आहे.
एमबीबीएससारखा कठीण आणि प्रतिष्ठित अभ्यासक्रम मिळवणं हे कोणत्याही कुटुंबासाठी मोठं यश असतं. आणि जेव्हा हे यश मागास समाजातील मुलीच्या हातात येतं तेव्हा ते संपूर्ण समाजाला नव्या शक्यता दाखवतं.