पुढारी ऑनलाइन डेस्क : भारतात मुलींचा बालमृत्यूदर infant mortality rate (IMR) कमी झाला आहे. मुलींचा बालमृत्यूदर हा मुलांच्या प्रमाणात समपातळीवर आला आहे. यापूर्वी भारत हा जगातील एकमेव देश असा होता जिथे एक वर्षापेक्षा कमी वयाच्या मुलींच्या मृत्यूचे प्रमाण मुलांपेक्षा जास्त होते. अखेर 2020 मध्ये हे चित्र बदलल्याचे SRS सांख्यिकी अहवाल 2020 मधून दिसून आले आहे. हे आश्वासक चित्र आहे.
जन्मानंतर एक वर्षाच्या आत दर 1000 बालकांमागे किती बालक बालिकांचा मृत्यू होतो यावरून हा बालमृत्यू दर infant mortality rate IMR मोजला जातो. आतापर्यंत मुलींचा IMR हा मुलांच्या IMR पेक्षा जास्त असणारा भारत हा एकवमेव देश होता. 2020 च्या अहवालानुसार हे चित्र बदलले आहे. बालमृत्यू दरात IMR मुलींचे प्रमाण मुलांच्या सम पातळीवर आले आहे.
अहवालानुसार 2011 मध्ये जिथे मुलींचा IMR मुलांपेक्षा जास्त होता 2020 मध्ये तो मुलांपेक्षाही खाली आला आहे. 2011 मध्ये उत्तराखंड वगळता सर्व राज्यांमध्ये मुलींचा IMR जास्त होता. तर आता SRS सांख्यिकी अहवाल 2020 ने दर्शविले आहे की पाच राज्यांमध्ये आणि राष्ट्रीय राजधानी प्रदेशात, लहान मुली आणि मुलांसाठी IMR समान आहे आणि आठ राज्यांमध्ये, स्त्रियांसाठी IMR कमी आहे.
2020 मध्ये छत्तीसगडमध्ये सर्वात जास्त अंतर होते. 41 च्या मुलींचा IMR च्या तुलनेत 35 च्या मुलांच्या IMR सह.छत्तीसगड मध्ये एकंदर IMR 48 वरून 38 वर घसरला असला तरी, 2011 मध्ये पुरुष आणि महिला IMR मधील अंतर वाढलेल्या काही राज्यांपैकी हे एक आहे. आणि 2020. ज्या इतर राज्यांमध्ये अंतरामध्ये किरकोळ वाढ झाली आहे त्यात बिहार, आसाम आणि कर्नाटक यांचा समावेश आहे.
सर्व राज्यांमध्ये, 2020 च्या अहवालामध्ये ग्रामीण भागातील आयएमआर शहरी भागांपेक्षा जास्त होता. परंतु 2011 मध्ये हिमाचल प्रदेश, गुजरात, पंजाब, राजस्थान, तामिळनाडू, केरळ, महाराष्ट्र आणि हरियाणासह अनेक राज्यांमधील शहरी भागात स्त्री आणि पुरुषांचा IMR मधील अंतर जास्त होते. म्हणजेच 2020 पर्यंत, यापैकी बहुतेक राज्यांमध्ये हा कल उलट झाला.
2020 साठी UN डेटा दर्शवितो की ज्या देशांमध्ये IMR 20 पेक्षा जास्त आहे, त्यापैकी भारत हा एकमेव देश होता. जिथे मुली आणि मुलांचा IMR जवळजवळ समान होते. इतर प्रत्येक बाबतीत, पुरुष IMR किमान 2 वर्षांनी महिला IMR पेक्षा जास्त होता. फक्त इतर देश जेथे पुरुष आणि महिला IMRs मधील अंतर एक किंवा त्याहून कमी होते ते असे आहेत जेथे बालमृत्यू एक-अंकी पातळीवर कमी केला गेला आहे.
हे ही वाचा :