ठळक मुद्दे
इराण आणि इस्रायलमधील युद्धबंदी तकलादू असून, कोणत्याही क्षणी पुन्हा युद्ध सुरू होऊ शकते, असा इशारा इराणच्या वरिष्ठ लष्करी अधिकाऱ्यांनी दिला आहे.
इराणने पूर्वीपेक्षा अधिक शक्तिशाली आणि घातक क्षेपणास्त्रे विकसित केली असून, इस्रायलच्या कोणत्याही दुःसाहसाला प्रत्युत्तर देण्यासाठी आम्ही सज्ज आहोत, असे संरक्षणमंत्र्यांनी म्हटले आहे.
"आमच्यात आणि इस्रायलमध्ये कोणताही करार किंवा युद्धबंदी नाही," असे सर्वोच्च नेते खामेनी यांच्या लष्करी सल्लागारांचे स्पष्ट वक्तव्य.
Iran on ceasefire with Israel
तेहरान: इराण आणि इस्रायलमधील तणाव पुन्हा एकदा शिगेला पोहोचला आहे. जून महिन्यात झालेल्या भीषण संघर्षानंतर दोन्ही देशांमध्ये तणावपूर्ण शांतता होती, मात्र आता पुन्हा युद्धाचे ढग दाटून आले आहेत.
काही आठवड्यांपूर्वी झालेली युद्धबंदी केवळ नावापुरती असून, 'कोणत्याही क्षणी' पुन्हा युद्धाला तोंड फुटू शकते, असा थेट इशारा इराणच्या एका वरिष्ठ लष्करी अधिकाऱ्याने दिला आहे. इराणच्या लष्करी, न्यायिक आणि सरकारी अधिकाऱ्यांनी एकापाठोपाठ एक आक्रमक वक्तव्ये केल्याने मध्य पूर्वेत पुन्हा एकदा युद्धाचे ढग दाटून आले आहेत.
इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला अली खामेनेई यांचे वरिष्ठ लष्करी सल्लागार याह्या रहीम सफवी यांनी सरकारी माध्यमांशी बोलताना परिस्थितीचे गांभीर्य स्पष्ट केले. ते म्हणाले, "आम्ही युद्धाच्या सर्वात वाईट परिस्थितीसाठी तयार असले पाहिजे. आमच्यात आणि इस्रायल किंवा अमेरिकेमध्ये कोणताही अधिकृत करार (protocol) नाही. ही युद्धबंदी नाही, तर केवळ संघर्षविराम आहे."
या वक्तव्यामुळे दोन्ही देशांमधील शांतता किती तकलादू आहे, हे स्पष्ट झाले आहे. इराणच्या लष्कराला हाय अलर्टवर ठेवण्यात आले असून, कोणत्याही परिस्थितीला तोंड देण्यास तयार राहण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
इराणने केवळ तोंडी इशारा दिला नसून, आपली लष्करी ताकद वाढवल्याचेही स्पष्ट केले आहे. संरक्षण मंत्री ब्रिगेडियर जनरल अझीझ नासिरजादेह यांनी बुधवारी सांगितले की, इराणने इस्रायलच्या संभाव्य हल्ल्याला प्रत्युत्तर देण्यासाठी नवीन आणि अधिक शक्तिशाली क्षेपणास्त्रे विकसित केली आहेत.
"आज आम्ही पूर्वी वापरलेल्या क्षेपणास्त्रांपेक्षा खूप जास्त क्षमता असलेली क्षेपणास्त्रे तयार केली आहेत आणि ती तैनातही केली आहेत. जर झिओनिस्ट शत्रूने (इस्रायलने) पुन्हा कोणते दुःसाहस केले, तर आम्ही निश्चितपणे या क्षेपणास्त्रांचा वापर करू," असा थेट इशारा नासिरजादेह यांनी दिला.
यासोबतच, न्यायपालिकेचे प्रवक्ते असगर जहांगीर यांनीही शत्रूंच्या "खोट्या आश्वासनांवर" विश्वास न ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. "अमेरिका अधिक समजूतदार झालेली नाही, उलट इराणच्या लोकांबद्दलचा त्यांचा द्वेष आणखी वाढला आहे," असेही ते म्हणाले.
या ताज्या तणावामागे जून महिन्यातील भीषण युद्धाची पार्श्वभूमी आहे. जूनच्या मध्यात इस्रायलने इराणवर बॉम्बहल्ले करून युद्धाला तोंड फोडले होते. या हल्ल्यांमध्ये इराणचे वरिष्ठ लष्करी कमांडर, अणुशास्त्रज्ञ आणि शेकडो नागरिक मारले गेले होते. इस्रायलने लष्करी तळांसह रहिवासी भागांनाही लक्ष्य केले होते.
प्रत्युत्तरादाखल इराणने इस्रायलवर क्षेपणास्त्र आणि ड्रोन हल्ले केले. या युद्धात अमेरिकेनेही काही काळासाठी उडी घेत इराणच्या अणुप्रकल्पांवर हल्ले केले होते. अखेर २४ जून रोजी दोन्ही देशांमध्ये युद्धबंदी झाली होती. मात्र, तेव्हापासून इराण सातत्याने इशारा देत आहे की, ही शांतता तात्पुरती आहे आणि ते युद्धासाठी तयार आहेत.
इराणचे उपाध्यक्ष मोहम्मद रझा आरेफ यांनी सोमवारी सांगितले की, "आपण प्रत्येक क्षणी संघर्षासाठी तयार राहिले पाहिजे. आपण युद्धबंदीत नाही, तर केवळ संघर्ष थांबलेल्या स्थितीत आहोत."
एकंदरीत, इराणच्या या आक्रमक पवित्र्यामुळे मध्य पूर्वेतील शांततेचे प्रयत्न पुन्हा एकदा धोक्यात आले असून, संपूर्ण जगाचे लक्ष या दोन देशांच्या पुढील हालचालींवर लागले आहे.