तुमचे पोस्ट ऑफिसमध्ये बचत खाते आहे का? तर ही बातमी तुमच्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. डाक विभागाने (Post Office) छोट्या बचत योजनांच्या नियमांमध्ये मोठा बदल केला आहे. या नव्या नियमांनुसार, तुमची पॉलिसी मॅच्युअर (परिपक्व) होऊन तीन वर्षे झाली असतील आणि तरीही खाते सक्रिय नसेल, तर ते फ्रीज केले जाऊ शकते, म्हणजेच त्यातील व्यवहार थांबवले जाऊ शकतात.
गुंतवणूकदारांच्या पैशांच्या सुरक्षेसाठी हे पाऊल उचलण्यात आले आहे. त्यामुळे, जर तुम्हीही पोस्ट ऑफिसच्या योजनांमध्ये गुंतवणूक केली असेल, तर वेळीच सावध होऊन आवश्यक प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे आहे, अन्यथा तुमच्या हक्काच्या पैशांचे व्यवहार थांबवले जाऊ शकतात.
डाक विभागाने १५ जुलै रोजी एक आदेश जारी करून हे नवीन नियम लागू केले आहेत. अनेकदा असे दिसून येते की, पॉलिसी मॅच्युअर झाल्यानंतरही खातेधारक अनेक वर्षे त्यातील रक्कम काढत नाहीत किंवा खाते बंद करत नाहीत. अशा निष्क्रिय खात्यांमध्ये फसवणुकीचा धोका वाढतो. गुंतवणूकदारांचे अशा संभाव्य धोक्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी आणि त्यांच्या कष्टाच्या पैशांची सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
हा नवीन नियम पोस्ट ऑफिसच्या जवळपास सर्वच लोकप्रिय लहान बचत योजनांना लागू होणार आहे. यामध्ये खालील योजनांचा समावेश आहे:
लोक भविष्य निर्वाह निधी (PPF)
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS)
राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र (NSC)
किसान विकास पत्र (KVP)
पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजना (MIS)
पोस्ट ऑफिस मुदत ठेव (TD)
पोस्ट ऑफिस आवर्ती ठेव (RD)
डाक विभाग आता वर्षातून दोनदा अशी निष्क्रिय खाती शोधून त्यांना फ्रीज करण्याची प्रक्रिया राबवणार आहे. ही प्रक्रिया दरवर्षी १ जानेवारी आणि १ जुलै रोजी सुरू होईल आणि १५ दिवसांच्या आत पूर्ण केली जाईल. ज्या खात्यांची मॅच्युरिटीची तारीख उलटून तीन वर्षे पूर्ण झाली आहेत, अशी खाती या प्रक्रियेअंतर्गत फ्रीज केली जातील.
नवा नियम नेमका काय आहे, हे एका उदाहरणाने समजावून घेऊया. समजा, तुमचे एखादे खाते ३० जून २०२१ रोजी किंवा त्यापूर्वी मॅच्युअर झाले आहे. जर तुम्ही ३० जून २०२४ पर्यंत (म्हणजे मॅच्युरिटीनंतर तीन वर्षांपर्यंत) ते बंद केले नाही किंवा मुदतवाढीसाठी अर्ज केला नाही, तर तुमचे खाते १ जुलै २०२४ नंतरच्या १५ दिवसांत फ्रीज केले जाऊ शकते.
त्याचप्रमाणे, जी खाती ३१ डिसेंबरपर्यंत आपली तीन वर्षांची निष्क्रिय मुदत पूर्ण करतील, ती खाती पुढील वर्षी १ जानेवारीनंतर फ्रीज केली जाऊ शकतात.
तुमचे बचत खाते फ्रीज होऊ नये असे वाटत असेल, तर तुमच्याकडे दोन सोपे पर्याय आहेत:
खाते बंद करा: तुमची योजना मॅच्युअर झाल्यानंतर तीन वर्षांच्या आत पोस्ट ऑफिसमध्ये जाऊन खाते बंद करण्यासाठी अर्ज करा आणि तुमची जमा रक्कम काढून घ्या.
मुदतवाढीसाठी अर्ज करा: जर तुम्हाला ही योजना पुढेही सुरू ठेवायची असेल, तर मॅच्युरिटीनंतर वेळेवर खात्याच्या मुदतवाढीसाठी (Extension) रीतसर अर्ज करा.
डाक विभागाचे हे पाऊल गुंतवणूकदारांच्या कष्टाच्या कमाईचे रक्षण करण्याच्या दिशेने महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे, तुमचीही एखादी छोटी बचत योजना मॅच्युअर झाली असेल, तर त्वरित आपल्या जवळच्या पोस्ट ऑफिस शाखेशी संपर्क साधा आणि आपले खाते फ्रीज होण्यापासून वाचवा.