नवरात्रीचा सण आता जवळ आला आहे. नऊ दिवसांचा हा पवित्र उत्सव केवळ पूजा आणि उपवासाचा नाही, तर आपल्या शरीराला आणि मनाला शुद्ध करण्याचा एक उत्तम काळ आहे. अनेक लोक या काळात उपवास करतात, पण बऱ्याचदा उपवास म्हणजे फक्त तळलेले बटाटे किंवा साबुदाणा खाणे असा गैरसमज असतो.
मात्र, तसे नाही! तुम्ही योग्य आहार योजनेचे (Meal Plan) पालन करून चवदार आणि पौष्टिक पदार्थ खाऊ शकता, जे तुम्हाला ऊर्जा देतील आणि तुमच्या शरीराला डिटॉक्स करण्यास मदत करतील.
डायटिशियन सिमरत काथुरिया यांनी दिलेल्या माहिती प्रमाणे, "नवरात्री केवळ उपवास नाही, तर स्वतःला निरोगी आणि संतुलित ठेवण्याचा एक जाणीवपूर्वक केलेला प्रयत्न आहे. जर तुम्ही योग्य आहार घेतला, तर उपवासामुळे अशक्तपणा येत नाही, उलट शरीरात सकारात्मक ऊर्जा आणि चैतन्य निर्माण होते.
जर तुम्ही नवरात्रीचा उपवास करणार असाल, तर ही ९ दिवसांची खास आहार योजना तुमच्यासाठी खूप फायदेशीर ठरेल. ही योजना तुम्हाला ऊर्जावान ठेवेल, वजन नियंत्रित ठेवण्यास मदत करेल आणि तुमच्या शरीराला आतून स्वच्छ करेल.
या गोष्टी खा:
साबुदाणा: पचायला हलका आणि ऊर्जा देणारा. तुम्ही याची खिचडी किंवा वडे बनवू शकता.
शिंगाड्याचे पीठ: पुऱ्या, पॅनकेक किंवा खिचडीसाठी उत्तम.
कुट्टूचे पीठ: प्रोटीन आणि फायबरने भरपूर असल्यामुळे पराठे किंवा चिल्ले बनवण्यासाठी योग्य.
फळे आणि सुकामेवा: केळी, सफरचंद, खजूर, बदाम आणि अक्रोड खा.
भाज्या: भोपळा, बटाटा, रताळे, दुधी भोपळा (लौकी) आणि काकडी यांचा आहारात समावेश करा.
दुग्धजन्य पदार्थ: दूध, दही आणि ताक (छास) प्या.
या गोष्टी टाळा:
गहू आणि तांदूळ
कांदा आणि लसूण
पॅकेज्ड फूड (तयार केलेले पदार्थ)
दिवस 1: साबुदाणा खिचडी आणि फळांचा बाऊल
भिजवलेल्या साबुदाण्यात शेंगदाणे, हिरवी मिरची आणि कोथिंबीर घालून चविष्ट खिचडी बनवा. दिवसाची सुरुवात करण्यासाठी फळांचा बाऊल खा.
दिवस 2: सामक तांदळाचा उपमा आणि दही
सामक तांदूळ हलक्या मसाल्यात आणि भाज्यांमध्ये शिजवून उपमा बनवा. सोबत दही घेतल्याने पचन सुधारते आणि पोट हलके राहते.
दिवस 3: शिंगाड्याच्या पिठाची पुरी आणि बटाटा-टोमॅटोची भाजी
कमी तेलात तळलेली शिंगाड्याच्या पिठाची पुरी आणि जिऱ्याची फोडणी दिलेली बटाटा-टोमॅटोची भाजी तुम्हाला उपवासातही चविष्ट जेवण देईल.
दिवस 4: कुट्टूच्या पिठाची पुरी आणि भोपळ्याची भाजी
कुट्टूचे पीठ फायबरने समृद्ध असते. किंचित गोड भोपळ्याच्या भाजीसोबत खाल्ल्याने शरीराला भरपूर ऊर्जा मिळते.
दिवस 5: दुधी भोपळ्याचा (लौकी) चिल्ला आणि ताक
दुधी भोपळा आणि कुट्टूच्या पिठापासून बनवलेला चिल्ला पचायला सोपा असतो. ताकासोबत तो खाल्ल्याने शरीराला थंडावा मिळतो.
दिवस 6: रताळ्याची चाट आणि नारळपाणी
उकडलेल्या रताळ्याला लिंबू, सेंधा मीठ आणि हिरवी मिरची लावून चविष्ट चाट बनवा. नारळपाणी प्यायल्याने शरीर हायड्रेटेड राहते.
दिवस 7: राजगिऱ्याच्या पिठाचा पराठा आणि दही
राजगिऱ्याच्या पिठाचे पराठे प्रोटीन आणि खनिजांनी (minerals) भरपूर असतात. दहीसोबत खाल्ल्याने ते एक परिपूर्ण जेवण बनते.
दिवस 8: फलाहारी खिचडी आणि मखाने
साबुदाणा किंवा सामक तांदळाची खिचडी खा आणि स्नॅक म्हणून थोडेसे तुपात भाजलेले मखाने खा. हे कमी कॅलरी असलेले आणि ऊर्जा देणारे स्नॅक्स आहेत.
दिवस 9: हलवा-पुरी आणि दूध
नवरात्रीच्या शेवटच्या दिवशी शिंगाड्याच्या पिठाचा किंवा कुट्टूच्या पिठाचा हलवा आणि पुरी बनवून खा. यासोबत दूध घेतल्याने जेवण संतुलित होते आणि दिवसभर शरीरात ऊर्जा टिकून राहते.
या आहार योजनेमुळे तुम्ही चवदार पदार्थ खाऊ शकता आणि तुमचा उपवास अधिक आरोग्यदायी होईल.