तुम्हाला माहीत आहे का की, काही विशिष्ट जीवनसत्त्वांच्या कमतरतेमुळेही झोपेच्या समस्या निर्माण होऊ शकतात? यामध्ये विशेषतः, जीवनसत्त्व बी आणि डी यांचा अभाव असणे खूप महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. चला तर मग जाणून घेऊया, कोणती जीवनसत्त्वे झोपेच्या समस्येशी संबंधित आहेत आणि कोणते अन्नपदार्थ ती समस्या टाळण्यासाठी मदत करू शकतात.
हे आपल्या शरीरात मेलाटोनिन नावाच्या हार्मोनचे उत्पादन करण्यासाठी आवश्यक असते, ज्यामुळे झोपेचे नियमन होते. या जीवनसत्त्वाची कमतरता असल्यास मेलाटोनिनचे उत्पादन कमी होते, ज्यामुळे झोप येण्यात अडथळे येतात. जीवनसत्त्व बी-6 च्या कमतरतेमुळे निद्रानाश किंवा अपुरी झोप होऊ शकते. ही समस्या टाळण्यासाठी आहारात जीवनसत्त्व बी-6 असलेले अन्न पदार्थ समाविष्ट करणे महत्त्वाचे आहे. केळी, पालक, गाजर, सफरचंद, आणि सोयाबीन हे जीवनसत्त्व बी-6 ने समृद्ध अन्नपदार्थ आहेत, ज्यामुळे झोप सुधारली जाऊ शकते.
या जीवनसत्त्वाच्या कमतरतेमुळे शरीरातील सेरोटोनिनची पातळी कमी होते, ज्यामुळे मूड स्विंग्स होतात आणि झोपेवर परिणाम होतो. घरात किंवा कार्यालयात जास्त वेळ घालवल्याने सूर्यप्रकाश कमी मिळतो, ज्यामुळे जीवनसत्त्व डीची कमतरता होण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे निद्रानाश आणि थकवा येऊ शकतो. अंडी, मशरूम, दही, मासे (विशेषतः सॅल्मन) आणि सूर्यप्रकाश हे जीवनसत्त्व डी मिळवण्यासाठी उत्तम स्रोत आहेत.
या जीवनसत्त्वामुळे आपल्या शरीरातील लाल रक्तपेशींचे उत्पादन सुधारते, ज्यामुळे शरीराला ऊर्जा मिळते आणि थकवा कमी होतो. याची कमतरता असल्यास सतत थकवा येतो आणि झोपेच्या वेळापत्रकात अडथळे येतात. जीवनसत्त्व बी-12 च्या अभावामुळे झोपेची चक्रे असमान होऊ शकतात आणि जागरणाची समस्या निर्माण होऊ शकते. दूध, चीज, मासे, अंडी, आणि चिकन हे जीवनसत्त्व बी-12 चे चांगले स्रोत आहेत, ज्यामुळे शरीरातील थकवा कमी होतो आणि झोप सुधारते.
हे मिनरल म्हणजेच खनिज झोपेचे चक्र संतुलित ठेवण्यासाठी आवश्यक असते. त्याचे प्रमाण कमी झाल्यास झोपेची वेळ आणि गुणवत्ता दोन्ही प्रभावित होऊ शकतात. मॅग्नेशियमची कमतरता असल्यास शरीराला पुरेशी विश्रांती मिळत नाही आणि स्लीप सायकल तुटते. बदाम, काजू, पालक आणि काळे चणे हे मॅग्नेशियमने समृद्ध अन्नपदार्थ आहेत. यांचा आहारात समावेश केल्याने झोपेची गुणवत्ता सुधारू शकते.
हे एक उत्कृष्ट अँटिऑक्सिडंट आहे, जे आपल्या शरीरातील पेशींना संरक्षण देते. याची कमतरता असल्यास शरीरातील ऑक्सिडेटिव्ह तणाव वाढतो, ज्यामुळे थकवा आणि झोपेच्या समस्यांचा सामना करावा लागतो. योग्य प्रमाणात जीवनसत्त्व ई घेतल्याने शरीर शांत होते आणि झोपेचा दर्जा सुधारतो. बदाम, सूर्यफुलाचे बी, आणि भोपळ्याचे बी हे जीवनसत्त्व ई च्या चांगल्या स्रोतांपैकी आहेत, ज्यामुळे झोपेची समस्या कमी होऊ शकते. योग्य आहार आणि जीवनसत्त्वांचे पुरेसे प्रमाण घेतल्यास झोपेची गुणवत्ता सुधारू शकते आणि झोपेची समस्या दूर होऊ शकते.
