नवी दिल्ली : थायरॉईड ही गळ्यात समोरच्या बाजूला असलेली ग्रंथी आहे, जी थायरॉईड हार्मोन्स सोडते. ती शरीराच्या चयापचयावर नियंत्रण ठेवते, ज्यामुळे ही ग्रंथी योग्यरीत्या कार्य करू न शकल्याने संपूर्ण शरीरावर परिणाम होतो. थायरॉईड ग्रंथी निरोगी ठेवण्यासाठी काही खाद्यपदार्थ खूप उपयुक्त ठरू शकतात, असे तज्ज्ञांनी म्हटले आहे.
थायरॉईड ग्रंथीला आयोडिन, जस्त, जीवनसत्त्व -डी, जीवनसत्त्व -बी, मॅग्नेशियम आणि सेलेनियम यासारख्या काही महत्त्वपूर्ण पोषक द्रव्यांची आवश्यकता असते. यापैकी थायरॉईडसाठी आयोडिन आणि सेलेनियम सर्वात महत्त्वाचे आहेत. त्यामुळे आपल्या आहारात अशा खाद्यपदार्थांचा समावेश करावा, ज्यामधून आपल्या शरीराला हे सर्व पोषक घटक आवश्यक प्रमाणात मिळू शकतील. आयोडिन थायरॉईड संप्रेरक टी 3 आणि टी 4 संप्रेरक सोडण्यास मदत करते. त्यामुळे आहारात आयोडिनयुक्त मीठ, ट्यूना व मॅकेरेल मासे, दूध इत्यादी अन्नपदार्थ खावे.
जीवनसत्त्व-डी हायपोथायरॉईडिझम रोखण्यास मदत करते. खरं तर, जीवनसत्त्व -डीच्या कमतरतेमुळे ऑटो-इम्यून हायपोथायरॉईडिझम होऊ शकतो. त्यामुळे मशरूम, अंडी, चरबीयुक्त मासे (टूना, सार्डिन, मॅकेरेल) इत्यादी व्हिटॅमिन-डीयुक्त खाद्यपदार्थ नियमितपणे खावे. यासोबतच काही फोर्टिफाईड डेअरी प्रॉडक्टस्च्या मदतीने तुम्ही जीवनसत्त्व-डीची कमतरताही दूर करू शकता. संतुलित प्रमाणात सेलेनियम थायरॉईड ग्रंथी निरोगी ठेवण्यास मदत करते. जेव्हा थायरॉईड हार्मोन्स सोडते तेव्हा उद्भवणार्या मुक्त मूलगामी नुकसानापासून संरक्षण करण्यास मदत करते. तसेच, त्याचा ओव्हरडोस हानिकारक असू शकतो. म्हणूनच, सेलेनियमचे संतुलित प्रमाण असणे आवश्यक आहे.
यासाठी आपल्या आहारात शेंगदाणे, सॅल्मन, फ्लॅक्स फ्लॉवर बिया आणि अंडी इत्यादींचा समावेश करावा. थायरॉईड ग्रंथीच्या चांगल्या कार्यासाठी मॅग्नेशियम खूप महत्त्वाचे आहे. हे टी 4 संप्रेरकाला टी 3 संप्रेरकात रूपांतरित करण्यास मदत करते. त्यामुळे त्याच्या कमतरतेमुळे सक्रिय थायरॉईड संप्रेरक पेशींपर्यंत पोहोचत नाही आणि त्यामुळे थायरॉईड डिसफंक्शन होऊ शकते. त्यामुळे पालक, डार्क चॉकलेट, टोफू, एवोकॅडो आदींचा आहारात समावेश करावा. थायरॉईड संप्रेरक सोडण्यासाठी झिंक आवश्यक आहे. त्यामुळे त्याच्या कमतरतेमुळे थायरॉईड हार्मोन्स योग्य प्रमाणात बाहेर पडत नाहीत. त्यामुळे शेंगदाणे, मासे, मांस, इत्यादींना आपल्या आहाराचा भाग बनवावा, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
