सिराजच्या भेदक माऱ्यापुढे इंग्लंड निष्प्रभ; ओव्हलवर भारताचा ६ धावांनी थरारक विजय, मालिका २-२ ने बरोबरीत
ओव्हल येथे खेळवण्यात आलेल्या पाचव्या आणि अखेरच्या कसोटी सामन्यात भारताने इंग्लंडवर सहा धावांनी रोमहर्षक विजय मिळवला आहे. भारताने विजयासाठी 374 धावांचे लक्ष्य ठेवले होते. प्रत्युत्तरात, इंग्लंडचा संपूर्ण संघ 367 धावांवर सर्वबाद झाला.
मोहम्मद सिराजने केलेल्या निर्णायक आणि भेदक गोलंदाजीच्या जोरावर भारताने ओव्हल कसोटीच्या अंतिम दिवशी इंग्लंडचा डाव गुंडाळत 6 धावांनी अविस्मरणीय विजय मिळवला. कसोटी कारकिर्दीत पाचव्यांदा पाच बळी घेण्याचा पराक्रम करत सिराजने भारताच्या विजयावर शिक्कामोर्तब केले. या विजयासह भारताने पाच सामन्यांची अँडरसन-तेंडुलकर चषक मालिका २-२ अशी बरोबरीत सोडवली. गस ऍटकिन्सनला आपल्या जाळ्यात अडकवून सिराजने पाच बळींचा टप्पा पूर्ण केला आणि यजमानांवर नाट्यमयरित्या मात करत भारताला एक ऐतिहासिक विजय मिळवून दिला.
अंतिम दिवसाचा थरार
सामन्याच्या अंतिम दिवशी विजयासाठी इंग्लंडला केवळ ३५ धावांची आवश्यकता होती आणि त्यांचे पारडे जड मानले जात होते. मात्र, दिवसाच्या सुरुवातीलाच मोहम्मद सिराजने केलेल्या दुहेरी आघाताने सामन्याचे पारडे भारताच्या बाजूने झुकवले. दिवसाच्या आपल्या पहिल्याच षटकात जेमी स्मिथला बाद करून त्याने यजमानांना बॅकफूटवर ढकलले. दुसऱ्या बाजूने, प्रसिद्ध कृष्णानेही अचूक यॉर्करवर टंगला त्रिफळाचीत करून भारताच्या आशा पल्लवित ठेवल्या. इंग्लंडच्या शेपूटच्या फलंदाजांनी प्रतिकार करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु सिराजच्या भेदक माऱ्यापुढे त्यांचा निभाव लागला नाही. ऍटकिन्सनने आक्रमक फटकेबाजी करण्याचा प्रयत्न केला, पण याच प्रयत्नात तो आपली विकेट गमावून बसला आणि भारताच्या विजयाचा मार्ग मोकळा झाला.
चौथ्या दिवसाची नाट्यमय स्थिती
तत्पूर्वी, चौथ्या दिवशी हॅरी ब्रूकच्या आक्रमक आणि जो रूटच्या संयमी शतकी खेळीमुळे इंग्लंड विजयाच्या अगदी जवळ पोहोचला होता. ३७० हून अधिक धावांच्या लक्ष्याचा पाठलाग करताना इंग्लंड सहज विजय मिळवेल असे वाटत होते. हा ओव्हलच्या इतिहासातील सर्वात यशस्वी पाठलाग ठरला असता. मात्र, ब्रूक एका अविचारी फटक्यावर बाद झाला आणि त्यानंतर इंग्लंडच्या डावाला गळती लागली. जेकब बेथेल आणि जो रूट लागोपाठ बाद झाल्याने इंग्लंडची अवस्था बिकट झाली. नवीन फलंदाज दडपणाखाली दिसत होते आणि चेंडू चांगलाच स्विंग होत होता. अशा स्थितीत खराब हवामानामुळे पंचांनी लवकर खेळ थांबवण्याचा निर्णय घेतला, जो इंग्लंडच्या पथ्यावर पडला.
भारताची अचूक रणनीती आणि विजय
अंतिम दिवशी भारतासाठी दुसरा नवीन चेंडू हेच प्रमुख अस्त्र होते. जेमी स्मिथ हा इंग्लंडचा अखेरचा मान्यताप्राप्त फलंदाज शिल्लक होता आणि त्याच्यावर प्रचंड दडपण होते. भारतीय गोलंदाजांनी याच दडपणाचा फायदा उचलला. सुरुवातीपासूनच अचूक टप्प्यावर आणि शिस्तबद्ध गोलंदाजी करत त्यांनी इंग्लंडच्या फलंदाजांना चुका करण्यास भाग पाडले. मिळालेल्या प्रत्येक संधीचे सोने करत भारतीय संघाने सामन्यावर आपली पकड मजबूत केली. अखेरीस, सिराजच्या नेतृत्वाखाली भारतीय गोलंदाजांनी ही किमया करून दाखवत अशक्य वाटणारा विजय खेचून आणला आणि मालिका बरोबरीत सोडवून आपला सन्मान राखला.
असा रंगला सामना
भारताने आपल्या पहिल्या डावात २२४ धावा केल्या. इंग्लंडकडून गस ऍटकिन्सनने ५ बळी घेतले. प्रत्युत्तरात, इंग्लंडने जॅक क्रॉली (६४) आणि हॅरी ब्रूक (५३) यांच्या अर्धशतकांच्या जोरावर २४७ धावा केल्या. पहिल्या डावातील पिछाडीनंतर भारतीय संघाने दुसऱ्या डावात यशस्वी जैस्वालच्या (११८) शतकाच्या बळावर ३९६ धावा उभारल्या. अखेरीस, इंग्लंडकडून रूट आणि ब्रूक यांनी उत्कृष्ट खेळी केली, परंतु संपूर्ण संघ ३६७ धावांवर सर्वबाद झाला.
ऍटकिन्सनने भारताविरुद्ध प्रथमच पटकावले ५ बळी
इंग्लंडचा वेगवान गोलंदाज गस ऍटकिन्सनने भारताच्या पहिल्या डावात २१.४ षटके गोलंदाजी करताना, ३३ धावा देत ५ बळी मिळवले. त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील हा चौथा आणि भारताविरुद्धचा पहिलाच 'फाईव्ह-विकेट हॉल' (एका डावात ५ बळी) ठरला. त्याचबरोबर, ही त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील दुसरी सर्वोत्तम कामगिरी ठरली. त्याने भारताच्या दुसऱ्या डावात १२७ धावा देत ३ गडी बाद केले.
जैस्वालचे शानदार शतक
ओव्हल कसोटीच्या दुसऱ्या डावात जैस्वालने शानदार शतकी खेळी (११८) साकारली. हे त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील सहावे आणि इंग्लंडच्या भूमीवरील दुसरे शतक ठरले. या संघाविरुद्ध कसोटी क्रिकेटमध्ये त्याने चौथे शतक झळकावले. इंग्लंडविरुद्ध यशस्वीने आतापर्यंत १० कसोटी सामने खेळले असून, १९ डावांमध्ये ६२.३८ च्या सरासरीने १,१२३ धावा करण्यात तो यशस्वी ठरला आहे. यामध्ये ४ शतके आणि ५ अर्धशतकांचा समावेश आहे.
सिराजचे आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये २०० बळी पूर्ण
भारताचा वेगवान गोलंदाज मोहम्मद सिराजने इंग्लंडच्या पहिल्या डावात ८६ धावा देत ४ बळी मिळवले. या कामगिरीदरम्यान त्याने आपल्या आंतरराष्ट्रीय कारकिर्दीत २०० बळींचा टप्पा पूर्ण केला. सिराजने नोव्हेंबर २०१७ मध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले होते. त्याने आतापर्यंत १०१ सामन्यांच्या १३४ डावांमध्ये आपले २०० बळी पूर्ण केले आहेत. तो अँडरसन-तेंडुलकर चषक २०२५ मध्ये सर्वाधिक बळी घेणारा गोलंदाजही ठरला.
ब्रूकचे भारताविरुद्ध दुसरे कसोटी शतक
ब्रूकने आपल्या दुसऱ्या डावात ९८ चेंडूंमध्ये १११ धावा केल्या. या शतकी खेळीत त्याने १४ चौकार आणि २ षटकार लगावले. इंग्लंडने १०६ धावांवर तिसरा गडी गमावला असताना ब्रूक फलंदाजीसाठी आला होता. त्याने आक्रमक शैलीत फलंदाजी करत केवळ ३९ चेंडूंमध्ये आपले अर्धशतक पूर्ण केले. यादरम्यान त्याला एक जीवनदानही मिळाले, ज्याचा त्याने पुरेपूर फायदा उचलला. भारताविरुद्ध ब्रूकचे हे दुसरे शतक ठरले.
रूटचे ३९वे कसोटी शतक
विजयासाठी मिळालेल्या ३७४ धावांच्या आव्हानात्मक लक्ष्याचा पाठलाग करताना इंग्लंडने दुसऱ्या डावात ८२ धावांवर दुसरा गडी गमावला, तेव्हा रूट मैदानावर आला. या दिग्गज फलंदाजाने आपल्या परिचित शैलीत एक बाजू लावून धरत फलंदाजी केली. त्याने ओव्हल कसोटीच्या चौथ्या दिवशी अखेरच्या सत्रात आपले शतक पूर्ण केले. हे रूटच्या कसोटी कारकिर्दीतील ३९वे आणि भारताविरुद्धचे १३वे शतक ठरले. कसोटी शतकांच्या बाबतीत रूटने संगकाराला मागे टाकले रूट आता कसोटी क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक शतके करणारा चौथा फलंदाज बनला आहे. याबाबतीत त्याने श्रीलंकेचा माजी दिग्गज कुमार संगकारा (३८) याला मागे टाकले आहे. कसोटी क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक शतके सचिन तेंडुलकरच्या (५१) नावावर आहेत. कसोटी प्रकारात रूटपेक्षा जास्त शतके केवळ तेंडुलकर, दक्षिण आफ्रिकेचा जॅक कॅलिस (४५) आणि ऑस्ट्रेलियाचा रिकी पाँटिंग (४१) यांनी केली आहेत.
रूटने नोंदवले हे अन्य विक्रम
रूटने आपल्या दुसऱ्या डावातील २५वी धाव घेताच जागतिक कसोटी अजिंक्यपद स्पर्धेत (WTC) आपल्या ६,००० धावा पूर्ण केल्या. WTC च्या इतिहासात हा टप्पा गाठणारा तो जगातील पहिला फलंदाज ठरला. रूटने तिसऱ्यांदा भारताविरुद्धच्या कसोटी मालिकेत ५०० हून अधिक धावा केल्या आहेत. भारतीय संघाविरुद्ध सर्वाधिक वेळा हा पराक्रम करणारा तो एकमेव फलंदाज ठरला आहे. आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये (सर्व प्रकार मिळून) भारताविरुद्ध रूटचे हे एकूण १६वे शतक ठरले. नायरची प्रदीर्घ कालावधीनंतर ५०+ धावांची खेळी करुण नायरने आपल्या पहिल्या डावात १०९ चेंडूंचा सामना करत ५७ धावा केल्या. हे त्याच्या कसोटी कारकिर्दीतील केवळ दुसरे अर्धशतक ठरले. नायरने ८ वर्षे आणि २२७ दिवसांनंतर आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये आपली दुसरी ५०+ धावांची खेळी साकारली. यापूर्वी २०१६ मध्ये त्याने इंग्लंडविरुद्ध त्रिशतक (३०३*) करण्याचा पराक्रम केला होता. दुसऱ्या डावात मात्र नायर मोठी खेळी करण्यात अपयशी ठरला.
कर्णधार म्हणून गिलची पहिल्याच मालिकेत चमकदार कामगिरी
गिलने या मालिकेत ५ सामने खेळले आणि १० डावांमध्ये ७५.४० च्या उत्कृष्ट सरासरीने ७५४ धावा केल्या. यामध्ये ४ शतकांचा समावेश असून, त्याची सर्वोच्च धावसंख्या २६९ होती. एकाच कसोटी मालिकेत सर्वाधिक धावा करणारा गिल पहिला भारतीय कर्णधार ठरला. त्याने सुनील गावसकर यांचा विक्रम मोडला. गावसकर यांनी १९७८-७९ मध्ये वेस्ट इंडिजविरुद्ध ९ डावांमध्ये ९१.५० च्या सरासरीने ७३२ धावा केल्या होत्या. रवींद्र जडेजाच्या नावावर मालिकेतील सर्वाधिक ५०+ धावांच्या खेळ्या भारतीय अष्टपैलू खेळाडू रवींद्र जडेजाने सर्व ५ कसोटी सामन्यांमध्ये भाग घेतला, ज्याच्या १० डावांमध्ये त्याने ८६ च्या शानदार सरासरीने ५१६ धावा केल्या. यादरम्यान त्याने ५ अर्धशतके आणि १ शतक झळकावले. तो या मालिकेत सर्वाधिक अर्धशतके करणारा फलंदाज ठरला. यासोबतच, द्विपक्षीय कसोटी मालिकेत सहाव्या किंवा त्यापेक्षा खालच्या क्रमांकावर फलंदाजी करत ५०० हून अधिक धावा करणारा तो पहिला भारतीय फलंदाज ठरला आहे.
सिराजचा दुसऱ्या डावातही 'फाईव्ह-विकेट हॉल'
सिराजने विजयात मोलाची भूमिका बजावली. त्याने इंग्लंडच्या दुसऱ्या डावात १०४ धावा देत ५ बळी घेतले. त्याने सामन्याच्या शेवटच्या दिवशी ३ बळी मिळवले. सध्याच्या मालिकेत सिराजचा हा दुसरा 'फाईव्ह-विकेट हॉल' ठरला. त्याने या मालिकेत एकूण २३ बळी घेतले आणि तो मालिकेत सर्वाधिक बळी घेणारा गोलंदाज ठरला. त्याच्याव्यतिरिक्त, प्रसिद्ध कृष्णाने ४ बळी मिळवले.
