नवी दिल्ली : देशातील रेल्वे पायाभूत सुविधा अधिक मजबूत करण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत वर्धा ते बल्लारशाह दरम्यान नवीन रेल्वे मार्ग प्रकल्पाला मंजुरी देण्यात आली आहे. या प्रकल्पांतर्गत, सध्याच्या रेल्वे मार्गाचे चार मार्गांमध्ये रूपांतर केले जाईल, ज्यामुळे या अतिशय वर्दळीच्या मार्गावरील रेल्वे वाहतुकीचा भार कमी होईल आणि माल आणि प्रवासी वाहतुकीचा वेग लक्षणीयरीत्या सुधारेल.
केंद्रीय माहिती आणि प्रसारण मंत्री अश्विनी वैष्णव म्हणाले की, वर्धा-बल्लारशाह रेल्वे विभाग हा दिल्ली-चेन्नई मार्गाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे, जिथे सध्या जड वाहतुकीमुळे वेळ आणि ऊर्जा दोन्ही वाया जातात. या विभागाचे चार मार्गांमध्ये रूपांतर केल्याने रेल्वे वाहतूक अधिक सुरळीत होईलच, शिवाय मालवाहतूक क्षमताही अनेक पटींनी वाढेल. या प्रकल्पाचा एकूण खर्च २,३८१ कोटी रुपये असेल. त्याचे बांधकाम पुढील ३-४ वर्षांत पूर्ण करण्याचे नियोजन आहे. या १३५ किमी लांबीच्या विभागात अतिरिक्त मार्गिका टाकल्याने सुमारे ११.४ दशलक्ष टन मालवाहतुकीची अतिरिक्त क्षमता निर्माण होईल.
याशिवाय, मध्य प्रदेशातील रतलाम आणि नागदा दरम्यान तिसऱ्या आणि चौथ्या लाईन टाकण्याच्या प्रकल्पालाही मंत्रिमंडळाने हिरवा कंदील दाखवला आहे. या ४१ किमी लांबीच्या भागाचा खर्च १,०१८ कोटी रुपये एवढा अंदाजित आहे. ही लाईन पश्चिम किनाऱ्यावरील प्रमुख बंदरे मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश आणि दिल्लीशी चांगल्या प्रकारे जोडेल, ज्यामुळे लॉजिस्टिक्स नेटवर्क अधिक कार्यक्षम होईल. रेल्वेच्या या दोन्ही प्रकल्पांच्या पूर्णतेचा एकूण अंदाजे खर्च ३,३९९ कोटी रुपये (अंदाजे) आहे आणि ते २०२९-३० पर्यंत पूर्ण होतील.
अश्विनी वैष्णव म्हणाले की, या लाईन्सच्या बांधकामामुळे अनेक महत्त्वाच्या आर्थिक नोड्स, पॉवर प्लांट्स आणि बंदरांशी कनेक्टिव्हिटी सुनिश्चित होईल, ज्यामुळे या प्रदेशात औद्योगिक विकासाला चालना मिळेल. महाराष्ट्र आणि मध्य प्रदेशातील चार जिल्ह्यांचा समावेश असलेल्या या प्रकल्पांमुळे भारतीय रेल्वेचे सध्याचे जाळे सुमारे १७६ किमीने वाढेल, असे त्यांनी सांगितले. या प्रकल्पांमुळे बांधकामादरम्यान सुमारे ७४ लाख मनुष्यदिवसांचा थेट रोजगार निर्माण होईल. यामुळे प्रवासाची सोय सुधारेल, लॉजिस्टिक्स खर्च कमी होईल, तेल आयात कमी होईल आणि CO2 उत्सर्जन कमी होईल, ज्यामुळे शाश्वत आणि कार्यक्षम रेल्वे ऑपरेशन्सला चालना मिळेल. कोळसा, सिमेंट, क्लिंकर, जिप्सम, फ्लाय अॅश, कंटेनर, कृषी वस्तू आणि पेट्रोलियम उत्पादने इत्यादी वस्तूंच्या वाहतुकीसाठी हे आवश्यक मार्ग आहेत.
