माले : काही महिन्यांपूर्वीच्या 'इंडिया आऊट'च्या घोषणेनंतर निर्माण झालेला तणाव दूर सारत भारत आणि मालदीवने आपल्या द्विपक्षीय संबंधांना एक नवी, सकारात्मक दिशा दिली आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या मालदीव दौऱ्यात राष्ट्राध्यक्ष मोहम्मद मुइझ्झू यांनी भारताला "सर्वात विश्वासू मित्र आणि विकास भागीदार" संबोधले, ज्यामुळे दोन्ही देशांमधील संबंध पुन्हा एकदा दृढ झाल्याचे स्पष्ट झाले आहे.
पंतप्रधान मोदी यांनी दोन्ही देशांमधील ऐतिहासिक संबंधांचा उल्लेख करताना म्हटले, "आपल्या संबंधांची मुळे इतिहासापेक्षाही जुनी आणि महासागराएवढी खोल आहेत." या भेटीमुळे नोव्हेंबर २०२३ मध्ये मुइझ्झू सत्तेवर आल्यानंतर संबंधांमध्ये आलेला तणाव पूर्णपणे निवळल्याचे चित्र आहे.
पंतप्रधान मोदी आणि राष्ट्राध्यक्ष मुइझ्झू यांच्यात व्यापार, संरक्षण आणि सागरी सुरक्षा यांसारख्या महत्त्वाच्या क्षेत्रांमध्ये सहकार्य वाढवण्यावर विस्तृत चर्चा झाली. "भारत मालदीवच्या संरक्षण क्षमतांच्या विकासासाठी नेहमीच पाठिंबा देत राहील. हिंद महासागर क्षेत्रात शांतता, स्थैर्य आणि समृद्धी हे आपले समान ध्येय आहे," असे पंतप्रधान मोदी म्हणाले. त्यांनी भारताच्या 'शेजारी प्रथम' (Neighbourhood First) आणि 'सागर' धोरणांमध्ये मालदीवचे महत्त्व पुन्हा एकदा अधोरेखित केले. ते पुढे म्हणाले, "संकट असो वा महामारी, भारत नेहमीच 'प्रथम प्रतिसादकर्ता' म्हणून मालदीवच्या पाठीशी उभा राहिला आहे आणि यापुढेही राहील."
या दौऱ्यातील सर्वात मोठी घोषणा म्हणजे भारताने मालदीवला दिलेला आर्थिक मदतीचा हात.
पतपुरवठा: भारताने मालदीवसाठी ४,८५० कोटी रुपये (५६५ दशलक्ष डॉलर्स) पतपुरवठ्याची घोषणा केली आहे.
वापर: या निधीचा उपयोग मालदीवमधील लोकांच्या प्राधान्यक्रमानुसार पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी केला जाईल.
कर्जफेडीत सवलत: या करारामुळे मालदीवला भारताला द्याव्या लागणाऱ्या वार्षिक कर्जाची परतफेड ४० टक्क्यांनी कमी होण्यास मदत होईल, असे परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्री यांनी सांगितले.
या दौऱ्यादरम्यान दोन्ही नेत्यांनी भारताच्या सहकार्याने पूर्ण झालेल्या अनेक प्रकल्पांचे संयुक्तपणे उद्घाटन केले, जे दोन्ही देशांमधील मजबूत भागीदारीचे प्रतीक आहे.
माले येथे उभारण्यात आलेली नवीन संरक्षण मंत्रालय इमारत.
अद्दू शहरातील रस्ते आणि ड्रेनेज व्यवस्था.
हुलहुमाले येथील ३,३०० घरांची गृहनिर्माण योजना.
याशिवाय, पंतप्रधान मोदींनी मालदीव राष्ट्रीय संरक्षण दलाला ७२ वाहने आणि इतर उपकरणे सुपूर्द केली. नवीन संरक्षण मंत्रालय संकुलाचे वर्णन "विश्वासाची ठोस इमारत" असे करत पंतप्रधानांनी हे दोन्ही देशांमधील घट्ट भागीदारीचे प्रतीक असल्याचे म्हटले.
राष्ट्राध्यक्ष मुइझ्झू यांनी या चर्चेला "अत्यंत फलदायी" संबोधले. ते म्हणाले, "भारत अनेक वर्षांपासून मालदीवचा सर्वात जवळचा आणि विश्वासू भागीदार राहिला आहे. आमचे सहकार्य सुरक्षा, व्यापार, आरोग्य आणि शिक्षण यांसारख्या अनेक क्षेत्रांमध्ये पसरलेले आहे."
विशेष म्हणजे, मुइझ्झू यांनी पंतप्रधान मोदींचे सलग ४,०७८ दिवस पंतप्रधानपदी राहिल्याबद्दल अभिनंदन केले. यासह मोदींनी माजी पंतप्रधान इंदिरा गांधींचा विक्रम मोडला आहे.
एकंदरीत, या दौऱ्याने भारत आणि मालदीवमधील गैरसमज दूर करून परस्पर विश्वास आणि सहकार्याच्या नव्या युगाची सुरुवात केली आहे.
