Rajnath Singh on National Security
नवी दिल्ली : भारत कोणत्याही देशाला आपला शत्रू मानत नाही. मात्र, आपल्या शेतकऱ्यांचे, लघु उद्योजकांचे आणि सामान्य नागरिकांचे कल्याण हे देशाचे सर्वोच्च प्राधान्य आहे. देश आपल्या नागरिकांच्या हिताशी कधीही तडजोड करणार नाही, असे प्रतिपादन संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांनी शनिवारी केले. टॅरिफ युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर राजनाथ सिंह यांनी हे वक्तव्य केले. जग जितका जास्त दबाव आणेल भारत तितकाच मजबूत होईल, असे ते म्हणाले. आजच्या दहशतवाद, साथीचे रोग आणि प्रादेशिक संघर्षांच्या युगात, संरक्षणात स्वावलंबन हा फक्त एक पर्याय नाही तर जगण्यासाठी आणि प्रगतीसाठी एक अट आहे, असे संरक्षणमंत्री म्हणाले. दिल्लीत '२१ व्या शतकातील युद्ध' या थीम असलेल्या संरक्षण परिषदेत ते बोलत होते.
भू-राजकीय बदलांनी देशाला दाखवून दिले आहे की संरक्षणासाठी इतरांवर अवलंबून राहणे आता पर्याय नाही. सरकार नेहमीच असा विश्वास ठेवत आहे की केवळ स्वावलंबी भारतच धोरणात्मक स्वायत्तता जपू शकतो, असे राजनाथ सिंह म्हणाले. अनेक विकसित राष्ट्रे संरक्षण उपाययोजनांचा अवलंब करत आहेत. व्यापार युद्ध आणि शुल्क युद्धाची परिस्थिती दिवसेंदिवस गंभीर होत आहे. संरक्षणातील स्वावलंबनासह इतर क्षेत्रातही स्वावलंबी झाले पाहिजे, असे ते म्हणाले. राष्ट्र स्वावलंबी होण्याच्या दिशेने वाटचाल करते तेव्हा जग त्याची दखल घेते. हीच ती ताकद आहे जी भारताला जागतिक दबावांना तोंड देण्यास आणि अधिक मजबूत होण्यास सक्षम करते असे ते म्हणाले.
राजनाथ सिंह यांनी ऑपरेशन सिंदूरचे भारताच्या वाढत्या स्वदेशी संरक्षण क्षमतेचे कौतुक केले. त्यांनी सांगितले की स्वदेशी उपकरणांचा वापर करून सशस्त्र दलांनी केलेल्या अचूक हल्ल्यांवरून हे दिसून आले की दूरदृष्टी, दीर्घ तयारी आणि समन्वयाशिवाय कोणतेही अभियान यशस्वी होऊ शकत नाही. ऑपरेशन सिंदूर काही दिवसांच्या युद्धाची, भारताच्या विजयाची आणि पाकिस्तानच्या पराभवाची कहाणी वाटू शकते. परंतु त्यामागे वर्षानुवर्षे धोरणात्मक आणि संरक्षण तयारीने मोठी भूमिका बजावली आहे, असे ते म्हणाले. त्यांनी अधोरेखित केले की भारतीय सैन्याने वर्षानुवर्षे कठोर परिश्रम आणि स्वदेशी उपकरणांवर अवलंबून राहून ही कारवाई प्रभावीपणे आणि निर्णायकपणे पार पाडली.
संरक्षणमंत्र्यांनी सुदर्शन चक्र मोहिमेचे वर्णन भारताच्या भविष्यातील सुरक्षेसाठी एक निर्णायक उपक्रम म्हणून केले. या मोहिमेत पुढील दशकात देशभरातील महत्त्वाच्या ठिकाणी संरक्षणात्मक आणि आक्रमक तंत्रज्ञानाचा वापर करून संपूर्ण हवाई संरक्षण प्रदान करण्याची कल्पना आहे. आपल्या सर्व युद्धनौका आता भारतात बांधल्या जात आहेत. प्रगत शस्त्रास्त्रे आणि इलेक्ट्रॉनिक युद्धनौका असलेल्या आयएनएस हिमगिरी आणि आयएनएस उदयगिरी ही जहाजे जागतिक दर्जाची आहेत आणि हिंद महासागर क्षेत्रातील भारताची ताकद वाढवतील, असे राजनाथ सिंह यांनी युद्धनौका बांधणीत पूर्ण स्वावलंबन यासारख्या स्वदेशीकरणाच्या टप्पे अधोरेखित करताना सांगितले.
भारताची संरक्षण निर्यात २०१४ मध्ये ७०० कोटी रुपयांपेक्षा कमी होती. ती २०२५ मध्ये जवळजवळ २४,००० कोटी रुपयांपर्यंत पोहोचली आहे. भारत आता फक्त खरेदीदार नाही तर निर्यातदार आहे. हे यश केवळ सार्वजनिक क्षेत्रामुळे नाही तर खाजगी उद्योग, स्टार्ट-अप्स आणि उद्योजकांच्या योगदानामुळे आहे, असे ते म्हणाले. संरक्षण क्षेत्रातील ५,५०० हून अधिक वस्तू आयात न करता एका निश्चित कालावधीत भारतात उत्पादित करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. आतापर्यंत, अशा ३ हजारहून अधिक वस्तू, ज्या पूर्वी परदेशातून आयात केल्या जात होत्या, त्या आता स्वदेशी पद्धतीने उत्पादित केल्या जात आहेत. देशांतर्गत संरक्षण उत्पादन १.५ लाख कोटी रुपयांपेक्षा जास्त झाले आहे, ज्यामध्ये २५% वाटा खाजगी क्षेत्राचा आहे.
संरक्षण मंत्री म्हणाले की, जगाने चालू शतकात दहशतवाद आणि कोविड-१९ साथीच्या आजारापासून ते युक्रेन, मध्य पूर्व आणि आफ्रिकेतील संघर्षांपर्यंत विध्वंसक आव्हाने पाहिली आहेत. त्याच वेळी, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, क्वांटम संगणन आणि अंतराळ विज्ञान यासारख्या तंत्रज्ञानामुळे जीवन आणि सुरक्षिततेची पुनर्परिभाषा होत आहे. हे शतक कदाचित सर्वात अस्थिर आणि आव्हानात्मक आहे. अशा जगात, भारताचा एकमेव शाश्वत मार्ग म्हणजे आत्मनिर्भरता, असे ते म्हणाले. विमानवाहू जहाजे आणि लढाऊ विमानांपासून ते ड्रोन, रडार आणि क्षेपणास्त्र प्रणालींपर्यंत स्वदेशी तांत्रिक प्रगतीने पोखरण १९९८ नंतर लादलेल्या निर्बंधांवर मात केली आहे. आज, जगाला माहित आहे की भारताकडे काही मिनिटांत आपल्या शत्रूंना निर्णायकपणे पराभूत करण्याची क्षमता आहे. ही कामगिरी आपल्या तांत्रिक आणि औद्योगिक सामर्थ्याचा पुरावा आहे, असे ते म्हणाले.
