

DGCA Boeing inspection order
नवी दिल्ली : एअर इंडियाच्या AI171 या फ्लाइटच्या दुर्घटनेला एक महिना उलटल्यानंतर, भारताच्या नागरी उड्डाण महासंचालनालयाने (DGCA) सर्व विमान कंपन्यांना त्यांच्या Boeing 737 आणि 787 प्रकारच्या विमानांमधील इंधन नियंत्रण स्विचेस (fuel control switches) ची तपासणी करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
या तपासणीचा उद्देश, या स्विचेसवरील लॉकिंग यंत्रणेमध्ये कोणतीही बिघाड आहे का, हे शोधणे हा आहे. AI171 अपघातात 260 लोकांचा मृत्यू झाला होता आणि तो देशातील अलीकडील काळातील सर्वात मोठ्या विमान अपघातांपैकी एक ठरला होता.
AI171 च्या प्राथमिक तपासणीत असे समोर आले की, अपघाताच्या क्षणी विमानाचे फ्युएल स्विचेस "रन" स्थितीवरून "कट-ऑफ" स्थितीत हलवले गेले होते, ज्यामुळे दोन्ही इंजिन्सना इंधनपुरवठा थांबला आणि इंजिन्स बंद झाली. यामुळे टेकऑफ नंतर थोड्याच वेळात विमान कोसळले. ही कृती अपघातास कारणीभूत ठरली.
तपासणीत असेही नमूद करण्यात आले आहे की, विमानातील पायलट स्विचेसच्या या बदलामुळे गोंधळलेले दिसून आले. यावरून इंधन स्विचेससाठी असलेली लॉकिंग सुरक्षा प्रणाली कार्यरत नव्हती का, असा प्रश्न उपस्थित झाला आहे.
Reuters च्या अहवालानुसार, Air India Group ने याच आठवड्यात त्यांच्या Boeing 787 आणि 737 विमानांवरील इंधन स्विचेसची तपासणी सुरू केली आहे. आत्तापर्यंत कोणतीही समस्या आढळलेली नाही.
दरम्यान, Etihad Airways आणि Singapore Airlines यांसारख्या आंतरराष्ट्रीय विमान कंपन्यांनीही त्यांच्या Boeing 787 विमानांमध्ये इंधन स्विचेसच्या लॉकिंग यंत्रणेची तपासणी सुरू केली आहे.
अमेरिकेची विमान सुरक्षा संस्था FAA आणि विमान निर्माता कंपनी Boeing यांनी या स्विचेस सुरक्षित असल्याचा दावा केला आहे. मात्र, 2018 मध्ये FAA ने याच संदर्भात एक माहितीपत्रक जाहीर करून स्विचेसवरील लॉकिंग यंत्रणा शिथिल होण्याची शक्यता व्यक्त केली होती. ही सूचना सल्लागार स्वरूपात असल्याने Air India ने त्यावर कोणतीही कृती केली नव्हती, असे तपासणीत स्पष्ट झाले आहे.
Air India ने 2019 व 2023 मध्ये संबंधित थ्रॉटल कंट्रोल मॉड्यूल (Throttle Control Module) बदलले होते. या मॉड्यूलमध्येच इंधन स्विचेसही असतात, त्यामुळे ते बदलले असण्याची शक्यता आहे. मात्र, स्विचेसवर योग्यप्रकारे लॉकिंग यंत्रणा कार्यरत होती का, याचा अजून तपास सुरू आहे.
DGCA ने घेतलेल्या निर्णयानुसार, भारतातील सर्व विमान कंपन्यांनी त्यांच्या Boeing 737 आणि 787 प्रकारच्या विमानांमध्ये फ्युएल कंट्रोल स्विचेसची सखोल तपासणी त्वरित सुरू करावी लागणार आहे.