Delhi Airport Flights Delayed:
दिल्लीच्या इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरून सर्व विमानांची उड्डाणे उशिराने होत आहे. एअर ट्रॅफिक कंट्रोलनं दिलेल्या माहितीनुसार एक तांत्रिक समस्या आल्यामुळं जवळपास १०० पेक्षा जास्त विमानांचे उड्डाण उशिरानं होत आहे. ही समस्या सोडवण्याचा प्रयत्न सुरू आहेत. विमानतळ प्रशासनानं या दिरंगाईबद्दल दिलगिरी देखील व्यक्त केली आहे.
दिल्ली विमानतळ प्रशासनानं प्रवाशांसाठी एक सुचना प्रसिद्ध केली आहे. त्यात, 'एअर ट्रॅफिक कंट्रोल सिस्टममध्ये आलेल्या तांत्रिक अडचणीमुळं दिल्लीच्या इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळवरील विमाने उशिराने उड्डाण करत आहेत. तांत्रिक टीम ही समस्या लवकरात लवकर सोडवण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत.'
दिल्ली विमानतळावरील या उड्डाणांमध्ये अडथळे येण्याचं प्रमुख कारण हे GPS spoofing असल्याचं सांगितलं जात आहे. या आठवड्यापासूनच दिल्ली आंतरराष्ट्रीय विमानतला ही समस्या भेडसावत आहे.
यामध्ये विमनतळावरील पहिल्या ज्ञात केसमध्ये एअरक्राफ्ट नॅव्हिगेशन सिस्टममध्ये हस्तक्षेप केल्याचं समोर आलं. बळजबरीनं काही फ्लाईट्सना डायव्हर्ट करण्याचे सिग्नल देण्यात आले. त्यामुळे गंभीर एअर ट्रॅफिक कंजेशन तयार झालं.
जीपीएस स्पूफिंग तेव्हा होते, जेव्हा बनावट उपग्रह सिग्नल प्रसारित केले जातात आणि नेव्हिगेशन प्रणालींना (Navigation Systems) चुकीची माहिती पुरवली जाते. यामुळे विमाने त्यांचे स्थान किंवा उंचीचे खोटे वाचन (false position or altitude readings) गणन (compute) करतात.
जीपीएस जॅमिंग (GPS jamming) मध्ये सिग्नल ब्लॉक केले जातात, याच्या विपरीत जीपीएस स्पूफिंग मध्ये प्रणालींना चुकीची माहिती पुरवली जाते. स्पूफिंग सक्रियपणे अचूक नसलेले निर्देशांक (incorrect coordinates) प्रणालीमध्ये फीड करते, ज्यामुळे प्रणालींना खोटे मार्ग किंवा अप्रोच पथ (approach paths) दिसतात.
महत्त्वाचे मुद्दे:
बनावट उपग्रह सिग्नल हे मूळ (authentic) जीपीएस सिग्नलपेक्षा अधिक मजबूत असतात. यामुळे विमानाची प्रणाली त्यांच्या स्थानाची चुकीची गणना करते.
हे खोटे वाचन कधीकधी शेकडो किंवा हजारो किलोमीटरने देखील चुकीचे असू शकते.
उदाहरणार्थ: दिल्लीवरून उडणारे विमान कॉकपिटमधील उपकरणांवर नेपाळच्या वर असल्याचे दिसू शकते.
जर हे लगेच ओळखले (detect) नाही, तर अशा विकृतींमुळे (distortions) मार्गामध्ये मोठे विचलन (route deviations) होऊ शकते आणि अप्रोच किंवा लँडिंगसारख्या गंभीर टप्प्यांदरम्यान सुरक्षिततेसाठी धोका निर्माण होऊ शकतो.
थोडक्यात, जीपीएस स्पूफिंग म्हणजे नेव्हिगेशन प्रणालीला 'मी जिथे नाही, तिथे आहे' असा विश्वास ठेवण्यास भाग पाडणे.
भारतीय विमानतळ प्राधिकरणाने (AAI) सांगितले की, हे अडथळे स्वयंचलित संदेश स्विचिंग प्रणाली (Automatic Message Switching System - AMSS) मधील तांत्रिक समस्येमुळे आहेत. ही प्रणाली हवाई वाहतूक नियंत्रण (Air Traffic Control - ATC) डेटाला सपोर्ट करते.
AAI नुसार, "कंट्रोलर सध्या मॅन्युअली उड्डाण प्रक्रिया हाताळत आहेत, ज्यामुळे उड्डाणांना उशीर होत आहे. तांत्रिक टीम लवकरात लवकर प्रणाली पूर्ववत करण्यासाठी काम करत आहेत."
अनेक विमान कंपन्यांनीही त्यांच्या प्रवाशांना विमानतळाकडे जाण्यापूर्वी त्यांच्या उड्डाणाची स्थिती तपासण्यास सांगितले आहे.
एअर इंडियाने आपल्या पोस्टमध्ये सांगितले की, उड्डाणांमधील अडथळ्यांमुळे विमानतळावर आणि विमान उड्डाणात विलंब आणि वेटिंग टायमिंग वाढत आहे, आणि ते पुढे म्हणाले की त्यांचे केबिन क्रू आणि विमानतळावरील कर्मचारी प्रवाशांची गैरसोय कमी करण्यासाठी त्वरित मदत करत आहेत.
एअर इंडियाने "दिल्लीतील ATC प्रणालीमधील तांत्रिक समस्येमुळे सर्व एअरलाइन्सच्या उड्डाण कार्यावर परिणाम होत आहे, ज्यामुळे विमानतळावर आणि विमानात विलंब आणि प्रतीक्षा वेळ वाढत आहे. आमच्या नियंत्रणाबाहेर असलेल्या या अनपेक्षित अडथळ्यामुळे झालेल्या गैरसोयीबद्दल आम्ही दिलगीर आहोत आणि आम्ही तुमच्या धैर्याची प्रशंसा करतो." असे ट्विट केले आहे.
