जेरूसलेम शहराचा इतिहास
जेरूसलेम हे एकच शहर ख्रिश्चन, ज्यू आणि मुस्लीम लोकांसाठी अत्यंत महत्वाचं असून ते अत्यंत पवित्र मानलं जातं. हिब्रू भाषेत 'येरुशलायिम' आणि अरेबिकमध्ये 'अल्-कुड्स' या नावांनी जेरुसलेमला ओळखलं जातं. जगाच्या इतिहासात सर्वांत जुनं शहर म्हणून या शहराची गणना होते. वास्तविक पाहता अनेक जणांनी जेरुसलेम जिंकलं आहे, हल्ला केला आहे आणि पुन्हा उभारलं देखील आहे. (जेरूसलेम वाद)
आता तीन धर्म या शहरावर दावा सांगतात. त्यांच्यात वाद होतात आणि हे शहर चर्चेत राहतं. 'ओल्ड सिटी' हा भाग जेरुसलेम शहराचा मुख्य गाभा आहे. या ठिकाणी ख्रिस्ती, ज्यू, मुस्लीम आणि आर्मेनियन, याच भागांचं प्रतिनिधीत्व दाखविणाऱ्या ऐतिहासिक इमारती आहेत. आणि या इमारतींभोवती दगडी भिंती आहेत. जगातल्या पवित्र स्थळांचा समावेश इथंच होतो. आर्मेनियन आणि ख्रिश्चन एकच असल्याने आर्मेनियनचा भाग सेंट जेम्स चर्च आणि मोनेस्ट्रीने व्यापला आहे. त्या ठिकाणीतील महत्वाची धार्मिक स्थळे आपण पाहू…
चर्च ः 'दी चर्च ऑफ दी होली सेपल्कर' हे चर्च असून येशूची कथा, त्याचा मृत्यू आणि पुनर्जन्म, या सगळ्या कथा जिथं घडल्या त्या ठिकाणावर हे चर्च उभं राहिलं आहे. ग्रीक आर्थोडाॅक्स पॅट्रिआर्केट, फ्रान्सिस्कन फ्रायर्स, आर्मेनियन पॅट्रिआर्केट, इथिओपियन्स, काॅप्टिक्स आणि सीरियन ऑर्थोडाॅक्स यांचा समावेश या चर्चमध्ये होतं. जगभरातील लाखो ख्रिश्चिन या चर्चला भेट देतात.
मशीद ः जेरुसलेमच्या ४ महत्वाच्या भागांपैकी सर्वात मोठा भाग आहे तो मुस्लिमांचा. 'डोम ऑफ राॅक' आणि 'अल अक्सा मशीद' ही महत्वाची ठिकाणं तिथं आहेत. इस्लाममधील तिसऱ्या क्रमांकाचं पवित्र स्थळ म्हणून या मशिदीकडे पाहिलं जातं. असं सांगितलं जातं की, प्रेषित मोहम्मद मक्केतून येथे आले. प्रार्थना केली आणि डोम ऑफ दी राॅकजवळ असणाऱ्या फाऊंडेशन स्टोनवरून ते स्वर्गात गेले. रमजानच्या दर शुक्रवारी मुस्लीम बांधव इथं नमाजसाठी येतात. (जेरूसलेम वाद)
दी वाॅल : ज्यूंच्या भागात कोटेल किंवा वेस्टर्न वाॅल आहे. असं सांगितलं जातं की, पूर्वी इथं मंदीर होतं. मात्र, ते मंदीर काळाच्या ओघात राहिलं नाही. मात्र, त्याची एक भिंत शिल्लक आहे. ज्यूंना असं वाटतं की, जगाची निर्मिती ज्यापासून झाली, तो फाऊंडेशन स्टोन इथंच होता. याच ठिकाणी अब्राहमने त्याच्या इसाक या मुलाचा त्याग करायचा ठरवलं. आज वेस्टर्न वाॅलमध्ये ज्यू प्रार्थना करतात.
या धार्मिक स्थळांवरून दिसतंय काय? तर फाऊंडेशन स्टोन हे ठिकाणी पॅलेस्टिनी मुस्लीम आणि इस्त्राईली ज्यू या दोघांसाठीही धर्माच्या दृष्टीने महत्वाचा आहे. याच फाऊंडेशन स्टोनजवळ अब्राहमने आपल्या मुलाचा त्याग केला आणि याच ठिकाणीवरून प्रेषित मोहम्मद हे स्वर्गात गेले. या इतिहासाचा विचार केला, तर आज दोन देशांमध्ये होणाऱ्या दहशतवादी कारवायांमागे 'फाऊंडेशन स्टोन' आहे.