मेंदू, हृदय, किडनी, यकृत आणि फुफ्फुसे या पाच अवयवांचे आपल्या शरीर यंत्रणेत अतिशय महत्त्व असते. यापैकी एकाचे काम जरी थांबले तरी मृत्यू ओढवतो. मानवी मेंदू ही तर निसर्गाची अतिशय महत्त्वाची व थक्क करणारी निर्मिती आहे. मेंदूमुळेच माणूस प्रगत झालेला आहे. या मेंदूच्या आरोग्यासाठी विशिष्ट आहार उपयुक्त ठरत असतो. त्याबाबतची तज्ज्ञांनी दिलेली ही माहिती…
ओमेगा-3 फॅटी अ‍ॅसिड : मेंदूच्या आरोग्यासाठी ओमेगा-3 फॅटी अ‍ॅसिडचा स्रोत असलेल्या आहाराचा समावेश करणे आवश्यक आहे; ज्यामध्ये फॅटी फिश (सॅल्मन, ट्राउट), फ्लेक्स सीड्स, चिया सीड्स व अक्रोड यांचा समावेश आहे. ओमेगा-3 मेंदूच्या कार्यासाठी महत्त्वपूर्ण असून, ते संज्ञानात्मक फायद्यांशी संबंधित आहेत.
अँटिऑक्सिडंट-समृद्ध अन्न : अँटिऑक्सिडंट्सने भरपूर फळे आणि भाज्यांचा; ज्यामध्ये बेरी, पालेभाज्या व रंगीबेरंगी भाज्यांचा समावेश करा. अँटिऑक्सिडंट्स मेंदूचे ऑक्सिडेटिव्ह तणावापासून संरक्षण करण्यास मदत करतो; जे संज्ञानात्मक घट होण्याशी संबंधित आहे. अँटिऑक्सिडंट्स म्हणजे न्निातील नैसर्गिक पदार्थ; जे आपल्याला काही आजारांपासून वाचवितात.
संपूर्ण धान्य : तपकिरी तांदूळ, क्विनोआ व ओट्ससारखे संपूर्ण धान्य; जे मेंदूला सतत ऊर्जेचा पुरवठा करतात. त्याशिवाय ते फायबरचा चांगला स्रोत असतात. संपूर्ण धान्य हे हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधित आरोग्याला सक्रिय ठेवण्यास मदत करतात.
फॅटी फिश (सॅल्मन) : हा मेंदूच्या आरोग्यासाठी आवश्यक असलेल्या ओमेगा-3 फॅटी अ‍ॅसिडचा प्रमुख स्रोत आहे. ओमेगा-3 मेंदूच्या संरचनेला आणि कार्यास मदत करतो, तसेच संज्ञानात्मक कार्याला प्रोत्साहन देतो.
ब्ल्यूबेरी : अँटिऑक्सिडंट्स, विशेषत: फ्लेव्होनॉइड्सने समृद्ध, ब्ल्यूबेरी चांगल्या स्मृती व संज्ञानात्मक कार्यक्षमतेशी संबंधित आहेत. ते ऑक्सिडेटिव्ह तणाव कमी करण्यास मदत करतात.
प्रथिने : अंडी, टोफू व शेंगा यासारख्या लीन प्रथिनांचा आहारात समावेश करा. प्रथिने अमिनो अ‍ॅसिड पुरवतात.
ब्रोकोली : अँटिऑक्सिडंट्स आणि व्हिटॅमिन केने समृद्ध ब्रोकोली मेंदूच्या निरोगी कार्याला मदत करते. त्यामध्ये संज्ञानात्मक कार्यक्षमतेशी जोडलेली संयुगेदेखील आहेत.
हळद : हळदीत कर्क्युमिन नावाचे सक्रिय संयुग असते. त्यामध्ये दाहकविरोधी आणि अँटिऑक्सिडंट्सचे फायदे आहेत; जे मेंदूच्या आरोग्याला फायदेशीर आहेत.
नट आणि बिया : अक्रोड, बदाम व फ्लेक्स सीड्समध्ये ओमेगा-3 फॅटी अ‍ॅसिडस्, अँटिऑक्सिडंट्स आणि व्हिटॅमिन ईने समृद्ध असतात. हे पोषक घटक मेंदूच्या संपूर्ण आरोग्यासाठी योगदान देतात आणि वयाशी संबंधित संज्ञानात्मक घट होण्यापासून संरक्षण करण्यास मदत करू शकतात.
