NASA layoffs 2025
वॉशिंग्टन : अमेरिकेच्या अंतराळ संशोधन संस्था NASA मध्ये मोठ्या प्रमाणात कर्मचाऱ्यांची कपात केली जाणार आहे. राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या प्रशासनाने केलेल्या नासाच्या अर्थसंकल्पीय कपातीच्या पार्श्वभूमीवर NASA आपल्या 2,145 वरिष्ठ दर्जाच्या कर्मचाऱ्यांना काढून टाकणार आहे.
या कर्मचाऱ्यांना (GS-13 ते GS-15) स्वेच्छानिवृत्ती, बायआउट (खाजगीरित्या निवृत्तीची ऑफर) किंवा उशिरा प्रभावी होणाऱ्या राजीनाम्याच्या पर्यायांनी बाहेरचा रस्ता दाखवला जात आहे.
Politico च्या अहवालानुसार, या कपातीत NASA चे अनुभवी वैज्ञानिक, अभियंते, वित्त व मानव संसाधन अधिकारी यांचा समावेश आहे. हे सर्व कर्मचारी ज्येष्ठ गटात मोडणारे, संघटनेच्या धोरणात्मक व वैज्ञानिक नेतृत्वात काम करणारे आहेत.
यामुळे NASA च्या अनेक चालू व नियोजित मिशन्सवर गंभीर परिणाम होण्याची शक्यता तज्ज्ञांकडून व्यक्त केली जात आहे.
NASA च्या प्रवक्त्या बेथनी स्टीव्हन्स यांनी Reuters ला सांगितले की, “NASA आपल्या प्राथमिक उद्दिष्टांवर कार्य करतच राहील, जरी सध्याचा अर्थसंकल्प अधिक मर्यादित आणि प्राधान्याधिष्ठित असला तरी.”
मिशन व वैज्ञानिक कार्यक्रमांवर परिणाम
ट्रम्प प्रशासनाने विज्ञान संशोधनासाठीचा NASA चा बजेट जवळपास अर्धा करण्याचा प्रस्ताव दिला आहे. यामुळे
Artemis चंद्र मोहीम
Mars Sample Return प्रकल्प
पृथ्वी निरीक्षण आणि हवामान बदल संशोधन
हे मिशन्स धोक्यात येऊ शकतात.
अनेक NASA केंद्रांमध्ये – Johnson Space Center (Houston) व Kennedy Space Center (Florida) – काम करणाऱ्या वैज्ञानिकांना अन्य कामांवर बदली केली जात आहे किंवा निवृत्त केले जात आहे.
नेतृत्वातील अनिश्चितता
ट्रम्प प्रशासनाने Elon Musk यांचे सहकारी आणि खासगी अंतराळवीर Jared Isaacman यांची NASA प्रमुखपदी नेमणूक करण्याचा प्रस्ताव माघारी घेतला आहे.
Elon Musk आणि ट्रम्प यांच्यातील तणावामुळे हा निर्णय घेतल्याचे मानले जात आहे. त्यामुळे NASA सध्या स्थायी प्रशासकाशिवाय कार्यरत आहे, जी अजून एक अनिश्चितता आहे.
NASA च्या काही कर्मचाऱ्यांनी ही कपात ‘क्रूर’ आणि ‘असंवेदनशील’ असल्याचे म्हटले आहे. अनेकांनी सांगितले की ही प्रक्रिया वाढत्या राजकीय हस्तक्षेपामुळे शास्त्रीय स्वातंत्र्य धोक्यात टाकते. NASA अजूनही प्रशासकाविना कार्यरत आहे.
ही घटना अमेरिकन अंतराळ धोरण, विज्ञान संशोधन व जागतिक स्पर्धेमध्ये अमेरिकेच्या स्थितीवर खोल परिणाम करणारी ठरू शकते.
संस्थात्मक व मनोवैज्ञानिक परिणाम
मानसिक दडपण व अस्थिरता: वरिष्ठ कर्मचाऱ्यांच्या जाण्यामुळे शिल्लक कर्मचाऱ्यांवर अतिरिक्त जबाबदाऱ्या येणार.
संस्थेची क्षमता कमी होण्याची शक्यता: आगामी मोहिमांमध्ये विलंब व गुणवत्तेवर परिणाम होऊ शकतो.
NASA च्या जागतिक प्रतिमेवर परिणाम: भारत, चीन, ESA (युरोपियन स्पेस एजन्सी) यांच्या तुलनेत अमेरिका पाठीमागे पडू शकते.
