Canada Polls 2025 Mark Carney will be new Prime Minister
ओटावा/नवी दिल्ली : कॅनडामध्ये अलीकडेच पार पडलेल्या फेडरल निवडणुकांमध्ये मार्क कार्नी आणि लिबरल पार्टीला विजय मिळाल्यानंतर भारत-कॅनडा संबंधांमध्ये नव्या अध्यायाची सुरुवात होण्याची चिन्हे दिसू लागली आहेत.
माजी पंतप्रधान जस्टिन ट्रुडो यांच्या काळात बिघडलेल्या या संबंधांना आता सकारात्मक वळण मिळू शकते, असे विश्लेषकांचे मत आहे.
मार्क कार्नी यांनी 2025 च्या फेडरल निवडणुकीत लिबरल पार्टीच्या नेतृत्वाखाली विजय मिळवला. त्यांनी 85.9 % मतांसह पहिल्या फेरीतच विजय मिळवला.
त्यांचा विजय मुख्यतः अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या संरक्षणात्मक धोरणांविरुद्धच्या भूमिकेमुळे झाला. ट्रम्प यांनी कॅनडाला '51 वे राज्य' बनवण्याची मागणी केली होती, ज्यामुळे कॅनडामध्ये राष्ट्रवादी भावना जागृत झाल्या.
मार्क कार्नी यांनी त्यांच्या प्रचारात स्पष्टपणे भारताशी संबंध सुधारण्यास प्राधान्य देण्याची भूमिका मांडली होती. “भारतासारख्या समान विचारधारेच्या देशांसोबत व्यापारसंबंध वाढवणे हे कॅनडासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे,” असे त्यांनी निवडणुकीपूर्वी स्पष्ट केले होते.
त्यांनी असेही म्हटले होते की, “जर मी पंतप्रधान झालो, तर भारताशी व्यापारी आणि रणनीतिक भागीदारी नव्याने उभारण्यासाठी मी प्रयत्न करेन.”
2023 मध्ये खलिस्तानी समर्थक हर्दीपसिंह निज्जर याच्या हत्येप्रकरणी कॅनडाने “भारतीय एजंटांचा” सहभाग असल्याचा आरोप केला होता.
भारताने हे आरोप फेटाळले आणि या निष्कारण राजनैतिक वादामुळे दोन्ही देशांनी एकमेकांचे राजदूत परत बोलावले, व्यापार वाटाघाटी थांबवण्यात आल्या.
भारताने ट्रुडो सरकारवर खलिस्तानी अतिरेकवादाला मूक समर्थन दिल्याचा आरोप केला होता, ज्यामुळे परस्पर विश्वासाचा अभाव निर्माण झाला होता.
भारत हा कॅनडाचा सर्वात मोठा स्थलांतरित स्त्रोत देश आहे. सुमारे 2.8 दशलक्ष भारतीय वंशाचे लोक कॅनडात वास्तव्यास आहेत. सध्या कॅनडामध्ये 4.27 लाखाहून अधिक भारतीय विद्यार्थी शिक्षण घेत आहेत.
कार्नी यांच्या नेतृत्वात या स्थलांतर धोरणात सातत्य राहील, विशेषतः कुशल कामगार, आयटी तज्ज्ञ आणि विद्यार्थ्यांना संधी मिळत राहील, अशी शक्यता आहे.
भारत-कॅनडा Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) हा व्यापार करार 2023 मध्ये स्थगित झाला होता.
कार्नी यांच्या नेतृत्वात हा करार पुन्हा सुरु होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
2023 मध्ये भारत-कॅनडा सेवा व्यापार 13.49 अब्ज कॅनेडियन डॉलरपर्यंत पोहोचला होता.
कृत्रिम बुद्धिमत्ता, हरित ऊर्जा, उच्च शिक्षण आणि फिनटेक अशा क्षेत्रांमध्ये सहकार्य वाढवण्यावर भर दिला जाऊ शकतो.
मार्क कार्नी हे कॅनडा आणि इंग्लंड या दोन्ही देशांच्या सेंट्रल बँकांचे माजी प्रमुख आहेत. त्यांनी अमेरिकेवर अवलंबून न राहता भारतासारख्या लोकशाही देशांसोबत नव्या व्यापार भागीदाऱ्या उभारण्याचे समर्थन केले आहे.
ट्रम्प सरकारविषयी त्यांनी म्हटले होते, “डोनाल्ड ट्रम्प कॅनडाला मोडून टाकू इच्छितात, जेणेकरून अमेरिका आमच्यावर वर्चस्व गाजवू शकेल.”
एकंदरीत मार्क कार्नी यांच्या नेतृत्वात कॅनडा-भारत संबंध नव्या उमेदीने पुढे जाण्याची शक्यता आहे. राजनैतिक, व्यापारी, आणि सांस्कृतिक पातळीवर पूर्वीपेक्षा अधिक सकारात्मक संवाद घडेल, अशी दोन्ही देशांच्या अभ्यासकांना आशा आहे.
