नारळ उत्पादनात भारत जगात दुसर्‍या क्रमांकावर

रायगड; सुयोग आंग्रे :  महाराष्ट्रात अपारंपरिक क्षेत्रात नारळ लागवडीला प्रोत्साहन देण्यासाठी नारळ विकास मंडळाने पुढाकार घेतला आहे. कोकणात सुमारे 29 हजार 61 हेक्टर क्षेत्रावर नारळ लागवड झाली. उपलब्ध क्षेत्राच्या तुलनेत नारळ लागवड अत्यंत कमी आहे. नारळ उत्पादनात जगात भारत दुसरा आहे.

• महाराष्ट्रात नारळ लागवड वाढावी याकरिता पालघर येथे 100 एकरांवर संशोधन केंद्र आहे.
• देश-विदेशांतील 16 वाणांची लागवड या ठिकाणी करण्यात आली आहे.
• शासकीय फार्मवरून उंच वाढणार्‍या रोपाचे दर 70, तर ठेंगू वाणासाठी 95 रुपये असा आहे.
•  बाणावली तसेच यातून निवड पद्धतीने विकसित प्रताप हे दोन वाण महाराष्ट्राकरिता शिफारशीत आहेत.
• नारळ उत्पादनाच्या बाबतीत देश स्वयंपूर्ण व्हावा, असा मंडळाचा उद्देश आहे. त्याच कारणामुळे अपारंपरिक क्षेत्रातही नारळाला प्रोत्साहन दिले जात आहे.

द़ृष्टिक्षेपात नारळ उद्योग

सद्यःस्थितीत 92 देशांत नारळाचे उत्पादन होते. आशिया खंडातील इंडोनेशिया, फिलिपिन्स, भारत आणि श्रीलंका हे देश उत्पादकतेत आघाडीवर आहेत.

• नारळ उत्पादनात भारत दुसर्‍या क्रमांकावर, देशात महाराष्ट्र अकरावा. उत्पन्नाच्या बाबतीत राज्याचा क्रमांक सातवा.
• महाराष्ट्रात नारळाखाली क्षेत्र ः 33 हजार 426 एकर
• नारळ उत्पादन ः 175.10 दशलक्ष नारळ
• भारतात प्रतिहेक्टरी सरासरी उत्पन्न ः 7747
• महाराष्ट्रात प्रतिहेक्टरी उत्पादन ः 8383
• भारतात सध्या उंच वाढणार्‍या जातीपासून लागवडीनंतर सहाव्या वर्षांपासून 82 वर्षांपर्यंत उत्पादन मिळते. ठेंगणे वाण 40 ते 50 वर्षांचे राहते व याला चौथ्या वर्षांपासून फळे मिळतात.
• उंच वाढणार्‍या वाणापासून शहाळे, खोबरे, तेल, तसेच चिप्स व इतर उपपदार्थ मिळतात. करवंटी पावडरलाही जागतिक स्तरावर मागणी आहे.