प्राप्तिकर खाते हे वेगवेगळ्या कारणांनी करदात्यांना नोटीस पाठवत असते. प्राप्तिकर नोटीस हा एक प्रकारचा लिखित संवाद आहे. यामध्ये प्राप्तिकर खात्याला आलेल्या शंकांबाबत करदात्याकडे केलेली विचारणा असते. प्राप्तिकर विवरणपत्र वेळेत भरल्यानंतरही संबंधित व्यक्तीला प्राप्तिकर खात्याकडून नोटीस येऊ शकते.
आपण कोणतेही उत्पन्न दडविलेले नसेल आणि वेळेत रिटर्न भरलेले असेल, तर आपल्याला चिंता करण्याची गरज नाही. प्राप्तिकर खात्याकडून आलेल्या नोटिसीला नक्की प्रतिसाद द्या. नोटिसीला उत्तर देण्यापूर्वी त्याची पडताळणी करा. ही नोटीस खरीच आहे का, याची खातरजमा करण्यासाठी प्राप्तिकर खात्याच्या ऑनलाईन पोेर्टलवर त्याचे विवरणपत्र मिळू शकते. ज्या व्यक्तीचे वार्षिक उत्पन्न हे अडीच लाखांपेक्षा अधिक असेल अशा प्रत्येक नोकरदारास आणि वैयक्तिक करदात्याला प्राप्तिकर विवरणपत्र दाखल करणे गरजेचे आहे. हल्ली तर आपले उत्पन्न करपात्र नसेल, तरीही आयटीआर भरण्याचा सल्ला दिला जातो कारण त्याचे अनेकविध फायदे आहेत. त्यामुळे गेल्या काही वर्षांमध्ये देशात आयकर विवरणपत्र दाखल करणार्यांची संख्या लक्षणीयरित्या वाढली आहे. आयकर खात्याकडूनही पूर्वीसारखा ससेमिरा आता लावला जात नसल्यामुळे करदातेही आता उत्स्फूर्तपणाने आपली जबाबदारी पार पाडताना दिसताहेत. असे असले तरी, आयटीआर भरल्यानंतरही काही वेळा प्राप्तिकर खात्याकडून नोटीस येऊ शकते. ही नोटीस प्राप्तिकर खात्याच्या वेगवेगळ्या नियमांर्तगत येऊ शकते. अर्थात, नोटीस आल्यानंतर घाबरण्याचे कारण नाही. याउलट नोटिसीचा अर्थ समजून त्यास उत्तर देण्याचा प्रयत्न करायला हवा.
प्राप्तिकर नोटीस हा एक प्रकारचा लिखित संवाद आहे. यामध्ये प्राप्तिकर खात्याला आलेल्या शंकांबाबत करदात्याकडे केलेली विचारणा असते. प्राप्तिकर खाते हे वेगवेगळ्या कारणांनी जसे की, प्राप्तिकर विवरणपत्र दाखल करणे किंवा न करण्यावरून, असेसमेंट करण्याच्या उद्देशाने किंवा आणखी विशेष माहिती हवी असेल, तर नोटीस पाठवत असते. बहुतांशवेळा प्राप्तिकर खात्याकडून नियमितपणे नोटीस पाठविली जाते. आपण कोणतेही उत्पन्न दडविलेले नसेल आणि वेळेत रिटर्न भरलेले असेल, तर आपल्याला चिंता करण्याची गरज नाही. प्राप्तिकर विवरणपत्र वेळेत भरल्यानंतरही संबंधित व्यक्तीला प्राप्तिकर खात्याकडून नोटीस येऊ शकते. प्राप्तिकर खात्याकडून आलेल्या नोटिसीला नक्की प्रतिसाद द्या. नोटिसीला उत्तर देण्यापूर्वी त्याची पडताळणी करा. ही नोटीस खरीच आहे का, याची खातरजमा करण्यासाठी प्राप्तिकर खात्याच्या ऑनलाईन पोेर्टलवर त्याचे विवरणपत्र मिळू शकते.
ऑफिसरला एखाद्याच्या उत्पन्नाबाबत सांशकता वाटत असेल आणि त्याचे स्पष्टीकरण समाधानकारकरित्या झालेले नसेल, कमी कर भरला असेल तर नोटीस अंडर सेक्शन 148 चा विचार केला जाऊ शकतो. अर्धवट माहितीच्या आधारे कायदेशीरित्या रिटर्न फाईल करता येणार नाही. याकडे उत्पन्न लपविल्याचे असेसमेंट म्हणून पाहिले जाते. अशा स्थितीत असेसमेंट ऑफिसरला उत्पन्नाचे स्रोत किंवा असेस किंवा रिअसेस करण्याचा अधिकार असतो. अशी कृती करण्यापूर्वी अधिकार्यांना विवरण मागविण्यासाठी नोटीस बजवावी लागते. ही नोटीस सेक्शन 148 च्या तरतुदींतर्गत जारी केली जाते. फायनान्स अॅक्ट 2021 मध्ये दुरुस्तीनुसार, 1 एप्रिल 2021 मध्ये असेसमेंट ऑफिसर हा करदात्याच्या असेसमेंटला पुन्हा नव्याने पाहू शकतो. यासाठी वेळ निश्चित केलला आहे. सामान्य बाबतीत तीन वर्षांचे असेसमेंट तपासले जाते. पण असेसमेंट ऑफिसरकडे एका आर्थिक वर्षात 50 लाख किंवा त्यापेक्षा अधिक उत्पन्न लपविल्याचे पुरावे असतील, तर अधिकारी संबंधित असेसमेंट इअर संपण्यापूर्वी तीन वर्षे किंवा त्यापेक्षा अधिक आणि दहा वर्षांपर्यंतचे हे प्रकरण पुन्हा तपासू शकतो.
प्राप्तिकर खात्याची नोटीस का मिळते?