मधुमेह नियंत्रणात ठेवण्यासाठी औषधांसोबतच काही नैसर्गिक आणि आरोग्यदायी पेयांचा रोजच्या आहारात समावेश केल्यास रक्तातील साखरेची पातळी संतुलित ठेवण्यास मोठी मदत होऊ शकते. मधुमेह (Diabetes) ही एक अशी जीवनशैलीशी निगडित समस्या आहे, ज्यामध्ये रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरते.
यासाठी केवळ औषधोपचार पुरेसे नाहीत, तर योग्य आहार आणि नियमित व्यायाम यांचीही जोड आवश्यक असते. तुमच्या रोजच्या आहारात काही नैसर्गिक आणि आरोग्यदायी पेयांचा समावेश करून तुम्ही रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवू शकता. चला तर मग जाणून घेऊया अशा 6 आरोग्यदायी पेयांविषयी, जी मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर ठरू शकतात.
कारल्याला मधुमेहावर एक नैसर्गिक औषध मानले जाते. यामध्ये 'पॉलीपेप्टाइड-पी' (Polypeptide-p) नावाचे एक संयुग असते, जे इन्सुलिनप्रमाणे काम करते आणि नैसर्गिकरित्या रक्तातील साखर कमी करण्यास मदत करते.
कसे बनवाल: एक ताजे कारले स्वच्छ धुऊन त्यातील बिया काढून टाका. त्याचे लहान तुकडे करून मिक्सरमध्ये थोडे पाणी आणि चिमूटभर मीठ घालून वाटा. हा रस गाळून सकाळी रिकाम्या पोटी प्या. चव कडू लागत असल्यास त्यात थोडा लिंबाचा रस मिसळू शकता.
मेथीच्या दाण्यांमध्ये भरपूर प्रमाणात विरघळणारे फायबर (Soluble Fiber) असते. हे फायबर पचनक्रिया मंदावते आणि शरीरातील साखरेचे शोषण नियंत्रित करते, ज्यामुळे रक्तातील साखर लगेच वाढत नाही.
कसे बनवाल: एक चमचा मेथीचे दाणे एका ग्लास पाण्यात रात्रभर भिजत ठेवा. सकाळी उठल्यावर हे पाणी गाळून रिकाम्या पोटी प्या. भिजवलेले मेथीचे दाणे चावून खाणेही फायदेशीर ठरते.
दालचिनी हा एक असा मसाला आहे, जो शरीरातील इन्सुलिनची संवेदनशीलता (Insulin Sensitivity) वाढवण्यास मदत करतो. यामुळे पेशी ग्लुकोजचा अधिक प्रभावीपणे वापर करतात आणि रक्तातील साखरेची पातळी कमी होते.
कसे बनवाल: एका ग्लास कोमट पाण्यात दालचिनीचा एक छोटा तुकडा किंवा अर्धा चमचा दालचिनी पावडर मिसळा. हे पाणी १०-१५ मिनिटे झाकून ठेवा आणि त्यानंतर प्या
साखरेशिवाय बनवलेली ग्रीन टी मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी एक उत्तम पर्याय आहे. यामध्ये 'कॅटेचिन' (Catechins) नावाचे अँटीऑक्सिडंट असतात, जे शरीराला इन्सुलिनचा योग्य वापर करण्यास मदत करतात.
कसे सेवन कराल: दिवसभरात २ ते ३ कप साखरेशिवाय ग्रीन टी प्या. लक्षात ठेवा की यात साखर किंवा मध अजिबात घालू नये.
फळांच्या रसाऐवजी भाज्यांचा रस पिणे मधुमेहींसाठी अधिक फायदेशीर आहे, कारण त्यात साखरेचे प्रमाण नगण्य असते आणि फायबर भरपूर प्रमाणात असते. टोमॅटो, काकडी, पालक आणि दुधी भोपळा यांसारख्या भाज्यांचा रस पिणे आरोग्यासाठी उत्तम आहे.
कसे बनवाल: तुमच्या आवडीच्या भाज्या (उदा. पालक, काकडी, टोमॅटो) एकत्र करून त्यांचा रस काढा. चवीसाठी त्यात थोडे काळे मीठ आणि लिंबाचा रस घालून ताजे प्या.
हे सर्वात सोपे पण तितकेच महत्त्वाचे पेय आहे. दिवसभर पुरेसे पाणी प्यायल्याने शरीर हायड्रेटेड राहते. यामुळे मूत्रपिंडांना (किडनी) रक्तातील अतिरिक्त साखर मूत्रावाटे बाहेर टाकण्यास मदत मिळते.
किती प्यावे: दिवसभरात किमान 8 ते 10 ग्लास पाणी पिण्याचा प्रयत्न करा.
कोणतेही नवीन पेय किंवा आहार सुरू करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा किंवा आहारतज्ज्ञांचा सल्ला घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. ही पेये संतुलित आहार आणि नियमित व्यायामाला पर्याय नाहीत, तर ती एक पूरक सवय आहे.
