Michael Rubin on Donald Trump ANI interview Trump foreign policy criticism India Pakistan China relations Asim Munir White House visit Trump Nobel Peace Prize ambitions
वॉशिंग्टन: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या आंतरराष्ट्रीय संघर्षांकडे पाहण्याच्या दृष्टिकोन, विशेषतः मध्य पूर्व आणि दक्षिण आशियातील धोरणांवर पेंटागॉनचे माजी अधिकारी आणि अमेरिकन एंटरप्राइज इन्स्टिट्यूटचे वरिष्ठ फेलो मायकल रुबिन यांनी तीव्र चिंता व्यक्त केली आहे. रुबिन यांनी ट्रम्प यांच्यावर इतिहासाची पूर्ण जाण नसल्याचा आणि राष्ट्रीय सुरक्षेपेक्षा नोबेल शांतता पुरस्काराच्या महत्त्वाकांक्षेला अधिक प्राधान्य देत असल्याचा आरोप केला आहे.
एएनआय या वृत्तसंस्थेला दिलेल्या विशेष मुलाखतीत रुबिन यांनी ट्रम्प यांची मुत्सद्देगिरी सदोष असल्याचे म्हटले आहे. ते अनेकदा नैतिक समानतेवर भर देतात आणि आंतरराष्ट्रीय संघर्षांमध्ये योग्य-अयोग्य ओळखण्यात अपयशी ठरतात, असे ते म्हणाले.
"डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यासोबत अडचण ही आहे की त्यांना इतिहासाची पूर्ण माहिती नाही. ते नैतिक समानतेकडे झुकतात आणि इतर देशांच्या राष्ट्रीय सुरक्षेला स्वतःच्या नोबेल शांतता पुरस्कार जिंकण्याच्या इच्छेपेक्षा कमी लेखतात," असे रुबिन यांनी स्पष्ट केले.
रुबिन यांनी इशारा दिला की, या दृष्टिकोनमुळे पाकिस्तान आणि भारत, तसेच इस्रायल आणि इराण यांसारख्या देशांमधील तणाव वाढू शकतो.
"जर डोनाल्ड ट्रम्प यांनी नैतिक समानता सोडून कोण बरोबर आणि कोण चूक हे स्पष्टपणे ओळखले नाही, तर या प्रदेशातील संघर्ष, मग तो पाकिस्तान आणि भारतामधील असो किंवा इस्रायल आणि इराणमधील, तो अधिक वाईट होईल," असे रुबिन म्हणाले.
पाकिस्तानचे लष्करप्रमुख जनरल असिम मुनीर यांच्या व्हाईट हाऊस भेटीच्या पार्श्वभूमीवर रुबिन यांनी ही टिप्पणी केली आहे. "असिम मुनीर व्हाईट हाऊसमध्ये जाण्यापूर्वी, डोनाल्ड ट्रम्प यांनी पाकिस्तान अमेरिकेचा मित्र असल्याचे म्हटले होते," असे त्यांनी सांगितले.
रुबिन म्हणाले, "राष्ट्राध्यक्ष ट्रम्प जनरल अधिकाऱ्यांवर मोहित होतात, हे त्यांच्या पहिल्या कार्यकाळापासून आपल्याला माहीत आहे. दुसरे म्हणजे, असिम मुनीर यांच्याकडे पाकिस्तानच्या पंतप्रधानांपेक्षा जास्त सत्ता आहे हे वास्तव आहे.
डोनाल्ड ट्रम्प फक्त राजनैतिक शिष्टाचार बाजूला सारून वास्तव मांडत आहेत. डोनाल्ड ट्रम्प यांनी असिम मुनीर यांना सांगितले का की त्यांच्या कृतींमुळे पाकिस्तानला अशा गुप्त प्रतिसादाचा धोका आहे जो त्यांना सहन होणार नाही?
डोनाल्ड ट्रम्प पाकिस्तानला खासगीत धमकावत आहेत का, जेणेकरून ते सार्वजनिक पातळीवर आपली प्रतिमा वाचवू शकतील?"
रुबिन यांनी असेही म्हटले की पाकिस्तान आता स्वतंत्र देश राहिलेला नाही, तो चीनचा हस्तक म्हणून काम करत आहे आणि पर्शियन आखातातून तेलाचा मुक्त प्रवाह सुनिश्चित करणे हे चीनचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. त्यांनी पाकिस्तानला दहशतवादाला पाठिंबा देणे थांबवण्याचा सल्ला दिला, कारण त्यांच्या कृतींची किंमत त्यांनाच चुकवावी लागेल, असेही ते म्हणाले.
मायकल रुबिन यांनी सांगितले की, भारत आपल्या राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी स्वतःच जबाबदार आहे आणि त्याने तात्पुरत्या नेत्यांच्या आश्वासनांवर किंवा अप्रामाणिक भागीदारांवर अवलंबून न राहता वास्तवावर आधारित निर्णय घ्यावेत. "डोनाल्ड ट्रम्प यांना वाटाघाटींचे केंद्रस्थान असल्याचे भासवण्याची इच्छा असू शकते, परंतु भारतासाठी काय चांगले आहे याचा निर्णय केवळ भारत आणि पंतप्रधान मोदी यांनीच घ्यावा.
भारताने हे लक्षात घेण्याची गरज आहे की केवळ डोनाल्ड ट्रम्प हे अमेरिकेच्या धोरणाचे प्रमुख नाहीत. अमेरिकन काँग्रेसदेखील यात महत्त्वाची भूमिका बजावते आणि ती द्विपक्षीय पद्धतीने भारताचे समर्थन करते. पाकिस्तानच्या द्वेषपूर्ण आणि दहशतवादाला खतपाणी घालणाऱ्या वर्तनाकडे दुर्लक्ष करण्यास आम्ही व्हाईट हाऊसपेक्षा कमी इच्छुक आहोत," असे रुबिन यांनी एएनआयला सांगितले.
रुबिन यांनी भारताला सल्ला दिला की, इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांनी जसे भूतकाळात केले, त्याप्रमाणे भारतानेही कधीकधी वॉशिंग्टनकडून येणाऱ्या सल्ल्यांकडे दुर्लक्ष करून स्वतःच्या राष्ट्रीय सुरक्षा हितांना प्राधान्य द्यावे.
अमेरिकन काँग्रेसमध्ये भारताला द्विपक्षीय पाठिंबा असल्याचे रुबिन यांनी अधोरेखित केले, जी पाकिस्तानच्या कुरापती सहन करण्यास फारशी तयार नाही. "पाकिस्तानच्या निरर्थक गोष्टींसाठी वॉशिंग्टनमध्ये फारसा चांगला प्रतिसाद नाही.
जर पाकिस्तानला वाटत असेल की ते अमेरिकेला फसवू शकतात, तर असिम मुनीर यांचा शेवट त्यांच्या इराणी लष्करी समकक्ष अधिकाऱ्यांप्रमाणेच होईल," असेही ते म्हणाले.
चीनच्या धोरणात्मक हितांवर प्रकाश टाकताना रुबिन म्हणाले, "पर्शियन आखात आणि होर्मुझच्या सामुद्रधुनीतून बाहेर पडणाऱ्या तेलापैकी सुमारे 44 % तेल चीन आणि आशिया खंडात जाते. जर संघर्षामुळे पुरवठ्यात व्यत्यय येत राहिला, तर त्यात अमेरिका किंवा इराण नव्हे, तर चीनचे मोठे नुकसान होईल.
पाकिस्तान हा चीनचा हस्तक आहे आणि केवळ ट्रम्प यांनीच असिम मुनीर यांना संदेश दिला असे नाही, तर असिम मुनीर यांनीही चीनकडून काही संदेश ट्रम्प यांच्यापर्यंत पोहोचवले असण्याची शक्यता नाकारता येत नाही."
रुबिन यांच्या या विधानांमुळे वॉशिंग्टनमध्ये पाकिस्तानच्या प्रादेशिक कारवाया आणि चीनसोबतच्या वाढत्या संबंधांबद्दलची अस्वस्थता दिसून येते, तसेच बदलत्या जागतिक समीकरणात भारताने स्वतःच्या धोरणात्मक हितांना प्राधान्य देण्याची गरजही अधोरेखित होते.