Largest Mars Rock NWA 16788 auction sold at 5.3 million dollar
न्यूयॉर्क / नवी दिल्ली : मंगळ ग्रहावरून पृथ्वीवर आलेला सर्वात मोठा खगोलीय दगड — NWA 16788 — नुकताच न्यूयॉर्कमधील प्रतिष्ठित सोथबी लिलावगृहात तब्बल 5.3 दशलक्ष डॉलर्सना (सुमारे 44 कोटी रुपये) विकला गेला. हा लिलाव एका प्रबळ 15 मिनिटांच्या बोलीनंतर पूर्ण झाला, ज्यामध्ये ऑनलाईन आणि फोनवरून सहभागी झालेल्या खरेदीदारांनी उत्स्फूर्त प्रतिसाद दिला.
ही आगळीवेगळी खगोलीय शिळा नोव्हेंबर 2023 मध्ये सहारा वाळवंटामधील नायजर देशाच्या अगडेझ प्रदेशात एका अनुभवी उल्कापिंड शोधकाला सापडली होती. या उल्केचे वजन 24.5 किलो आहे. या शिळेला जागतिक वैज्ञानिक समुदायाने अत्यंत मौल्यवान मानले.
शास्त्रज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, सुमारे 5 दशलक्ष वर्षांपूर्वी मंगळ ग्रहावर झालेल्या तीव्र धडकेद्वारे हा भाग तुटून बाहेर फेकला गेला आणि त्याने 14 कोटी मैलांचा अंतराळ प्रवास करत शेवटी पृथ्वीवर प्रचंड वेगाने येऊन सहारामध्ये कोसळला.
या उल्कापिंडाचा आकार पृथ्वीवर सापडलेल्या इतर सर्व मंगळावरील दगडांपेक्षा सुमारे 70 टक्के अधिक मोठा आहे.
यामध्ये असलेला 'फ्युजन क्रस्ट' — वातावरणात प्रवेश करताना तयार होणारी पृष्ठभागावरची जळकट थर — याची अंतराळातून आलेली ओळख पटवतो. ज्वलंत लालसर रंग, वजन आणि त्याचा खडतर प्रवास यामुळे तो खूपच दुर्मिळ आणि आकर्षक बनला आहे.
सोथबी लिलावगृहाच्या उपाध्यक्ष आणि विज्ञान व नैसर्गिक इतिहास विभाग प्रमुख कॅसँड्रा हॅटन म्हणाल्या, “ही केवळ एक खगोलीय वस्तू नाही, तर ही एक अद्वितीय कहाणी आहे. मंगळापासून अंतराळातून पृथ्वीवर आणि आता एका खाजगी संग्राहकाच्या संग्रहात पोहोचलेली.”
जगभरात फक्त 400 हून कमी मंगळावरील उल्कापिंड आजपर्यंत अधिकृतपणे नोंदवले गेले आहेत. यातील बहुतेक उल्कापिंडांचे वजन फारच कमी असते, त्यामुळे NWA 16788 ही शिळा वैज्ञानिकदृष्ट्या आणि व्यावसायिक दृष्टिकोनातूनही अत्यंत मौल्यवान मानली जाते.
NWA 16788 चा प्रवास म्हणजे एका शिळेचा केवळ अंतराळ प्रवास नव्हे, तर मानवाच्या जिज्ञासेचा, विज्ञानाच्या शोधांचा आणि इतिहासाच्या नव्या पानांचा भाग आहे.
या विक्रीमुळे भारतात आणि जगभरात खगोलशास्त्र आणि अंतराळ संशोधनाविषयी नव्या उत्सुकतेला चालना मिळण्याची शक्यता आहे.