कर्मचारी भविष्य निधी संघटनेने आपल्या कोट्यवधी सदस्यांसाठी एक अत्यंत मोठा आणि ऐतिहासिक निर्णय घेतला आहे. केंद्रीय कामगार मंत्री डॉ. मनसुख मांडविया यांच्या अध्यक्षतेखाली नुकत्याच पार पडलेल्या 238 व्या केंद्रीय न्यास मंडळाच्या CBT बैठकीत चार महत्त्वपूर्ण निर्णय घेण्यात आले आहेत, ज्याचा थेट फायदा 30 कोटींपेक्षा अधिक सदस्यांना होणार आहे. कर्मचारी भविष्य निधी संदर्भातआणि क्रांतिकारी बदल करण्यात आले आहेत.
EPFO ने सदस्यांना त्यांच्या निधीचा वापर अधिक प्रभावीपणे करता यावा, यासाठी हे चार मोठे बदल केले आहेत:
13 गुंतागुंतीच्या तरतुदींचे एकत्रीकरण: आतापर्यंत EPF मधील अंशतः पैसे काढण्यासाठी वेगवेगळ्या परिस्थितीनुसार 13 वेगवेगळ्या आणि गुंतागुंतीच्या तरतुदी लागू होत्या. या सर्व तरतुदी आता एकाच एकसंध नियमात विलीन करण्यात आल्या आहेत. यामुळे निधी काढण्याची संपूर्ण प्रक्रिया अत्यंत सोपी आणि सुसंगत झाली आहे.
100% पात्र रकमेपर्यंत पैसे काढण्याची मुभा: हा सर्वात मोठा दिलासा आहे. सदस्यांना त्यांच्या पात्र निधीपैकी 100 टक्के रक्कम काढण्याची परवानगी दिली जाणार आहे. याचा अर्थ, विशेष कारणांसाठी किंवा आर्थिक आपत्कालीन परिस्थितीत सदस्यांना त्यांच्या खात्यात जमा असलेली संपूर्ण पात्र रक्कम मिळवणे आता अधिक सोपे झाले आहे.
सेवा कालावधीची अट फक्त 12 महिन्यांवर: पूर्वी निधी काढण्यासाठी जास्त कालावधीची सेवा आवश्यक होती, परंतु आता ही अट कमी करून फक्त 12 महिन्यांवर आणण्यात आली आहे. म्हणजेच, केवळ एका वर्षाच्या सेवेनंतरही कर्मचारी आपला जमा झालेला निधी वापरू शकतील.
शून्य कागदपत्रे आणि 100% ऑटो-सेटलमेंट: सदस्यांना आता निधी काढण्यासाठी कोणत्याही प्रकारची कागदपत्रे सादर करण्याची गरज नाही. संपूर्ण प्रक्रिया डिजिटल माध्यमातून स्वयंचलितरित्या पूर्ण होईल. यामुळे विलंब आणि तांत्रिक अडचणी टळतील.
केंद्रीय कामगार मंत्रालयाने म्हटले आहे की, या सुधारणा EPFO सदस्यांना "flexibility, convenience आणि retirement security" देण्यासाठी आहेत.
जलद मदत: आर्थिक आपत्कालीन परिस्थितीत सदस्यांना निधी त्वरित (Quickly) उपलब्ध होईल.
पारदर्शकता: संपूर्ण प्रक्रिया डिजिटल आणि स्वयंचलित असल्याने गैरव्यवहाराला जागा राहणार नाही.
लवचिक निवृत्ती नियोजन: निवृत्तीच्या नियोजनात सदस्यांना अधिक लवचिकता मिळेल.
प्रक्रियेत सुलभता: 13 नियम एकत्रित केल्याने सामान्य कामगारालाही निधी काढण्याची प्रक्रिया समजणे अत्यंत सोपे होईल.
EPFO चा हा निर्णय कामगारांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याला बळ देणारा आहे. यापूर्वी अनेकदा तांत्रिक अडचणी आणि कागदपत्रांच्या पूर्ततेसाठी लागणाऱ्या वेळामुळे कर्मचाऱ्यांना त्रास होत होता. आता शून्य कागदपत्रे आणि ऑटो-सेटलमेंट मुळे एका क्लिकवर निधीची उपलब्धता निश्चित होणार आहे.
या बदलांमुळे EPFO सदस्यांना त्यांच्या भविष्य निधीवर अधिक नियंत्रण ठेवता येणार आहे, ज्यामुळे त्यांचे आर्थिक आपत्कालीन व्यवस्थापन अधिक मजबूत होईल.
EPFO ने केलेले हे चार मोठे बदल कामगार हिताचे आहेत. 100 % निधी काढण्याची मुभा आणि डिजिटल ऑटो-सेटलमेंट सारख्या सुधारणांमुळे EPFO खऱ्या अर्थाने कामगारांसाठी एक विश्वासार्ह आणि कार्यक्षम संस्था म्हणून पुढे येत आहे.