"दात दुखतोय, पण डोळ्याला का त्रास होतोय?" हा प्रश्न तुम्हालाही कधीतरी पडला असेल. दातदुखी सुरू असताना अचानक डोळ्यासमोर अंधारी येणं, धूसर दिसणं किंवा डोळे जड वाटणं हे प्रकार अनेकजण अनुभवतात. आपण याला किरकोळ समजून दुर्लक्ष करतो, पण हे एका मोठ्या समस्येचं लक्षण असू शकतं. दात आणि डोळे हे दिसायला जरी वेगवेगळे अवयव असले, तरी त्यांच्यात एक छुपे पण महत्त्वाचे कनेक्शन आहे. चला, सोप्या भाषेत समजून घेऊया की दातदुखीचा डोळ्यांवर परिणाम का होतो.
आपल्या चेहऱ्यामध्ये 'ट्रायजेमिनल नर्व्ह' (Trigeminal Nerve) नावाची एक मुख्य नस असते. ही नस म्हणजे एका मोठ्या वायरिंगसारखी आहे, जी आपले डोळे, दात, जबडा आणि गाल या सगळ्यांना जोडते. जेव्हा दातात कीड लागते, इन्फेक्शन होतं किंवा सूज येते, तेव्हा या नसेवर दाब येतो. हा दाब केवळ दातापुरता मर्यादित न राहता, त्याच नसेशी जोडलेल्या डोळ्यांपर्यंत पोहोचतो. त्यामुळेच दात दुखताना डोळे जड वाटणं किंवा डोळ्यासमोर अंधारी आल्यासारखं वाटतं.
कधीकधी दाताच्या मुळाशी इन्फेक्शन होऊन पू (Abscess) तयार होतो. हा पू जर वाढला, तर तो जबड्याच्या हाडातून वरच्या दिशेने, म्हणजेच डोळ्यांच्या जवळच्या स्नायू आणि नसांवर दाब टाकू लागतो. यामुळे डोळ्यांना सूज येणे, डोळा हलवताना दुखणे किंवा डोळ्यासमोर अंधारी येणे असा गंभीर त्रास होऊ शकतो.
आपल्या वरच्या दाढांच्या अगदी वरच्या बाजूला 'सायनस' (Sinus) नावाच्या पोकळ्या असतात. जर वरच्या दाढेत इन्फेक्शन झाले, तर त्याचा परिणाम थेट सायनसवर होतो आणि तिथे सूज येते. सायनसचा त्रास सुरू झाला की डोळ्यांभोवती जडपणा, डोळ्यातून पाणी येणं आणि अंधुक दिसणं ही लक्षणं दिसू लागतात.
अनेकदा तीव्र दातदुखीमुळे डोकेदुखी सुरू होते. ही डोकेदुखी मेंदूतील नसांना संवेदनशील बनवते, ज्यामुळे डोळ्यांवर परिणाम होतो. याला 'रेफर्ड पेन' (Referred Pain) म्हणतात, म्हणजे दुखणं एका ठिकाणी असतं आणि त्याचा परिणाम दुसऱ्या ठिकाणी जाणवतो.
दातदुखीसोबत खालीलपैकी कोणताही त्रास होत असेल, तर त्याला अजिबात हलक्यात घेऊ नका आणि त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या:
डोळ्यासमोर सतत अंधारी किंवा धूसरपणा जाणवणे.
डोळा हलवताना वेदना होणे.
डोळ्यांभोवती सूज येणे किंवा डोळा लाल होणे.
चेहऱ्याचा काही भाग सुन्न पडल्यासारखा वाटणे.
दातदुखीसोबत ताप आणि थकवा येणे.
थोडक्यात काय, तर दातदुखी ही फक्त दातापुरती समस्या नाही. तिचे धागेदोरे आपल्या डोळ्यांपासून ते मेंदूपर्यंत पोहोचलेले असू शकतात. त्यामुळे पुढच्या वेळी दात दुखल्यास आणि डोळ्यांना त्रास जाणवल्यास, घरगुती उपाय करण्याऐवजी तातडीने दंतचिकित्सकाचा (डेंटिस्ट) सल्ला घ्या. कारण वेळीच घेतलेली काळजी भविष्यातील मोठा धोका टाळू शकते!