आजच्या काळात 'सुपरफूड' (Superfood) म्हणून ओळखली जाणारी ब्रोकोली ही एक अशी भाजी आहे, जी आपल्या आहारात असायलाच हवी. फुलकोबीसारखी दिसणारी ही हिरवीगार भाजी केवळ चवीलाच चांगली नाही, तर ती अनेक गंभीर आजारांपासून आपले संरक्षण करते. व्हिटॅमिन, मिनरल्स आणि फायबरने समृद्ध असलेली ब्रोकोली आरोग्यासाठी एक वरदानच आहे. ब्रोकोली खाणे का महत्त्वाचे आहे आणि त्याचे कोणते प्रमुख आरोग्य फायदे आहेत, ते जाणून घेऊया.
1. कर्करोगाचा धोका कमी करते (Reduces Cancer Risk)
ब्रोकोलीमध्ये सल्फेराफेन (Sulforaphane) नावाचे एक शक्तिशाली संयुग (Compound) आढळते. सल्फेराफेन शरीरातील कर्करोगाच्या पेशींची वाढ रोखण्यास मदत करते, विशेषतः फुफ्फुस, ब्रेस्ट, प्रोस्टेट आणि कोलन कर्करोगाचा धोका कमी करण्यासाठी हे प्रभावी मानले जाते. ब्रोकोली नियमित आहारात असल्यास शरीराचे डिटॉक्सिफिकेशन (Detoxification) सुधारते.
2. रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते (Boosts Immunity)
ब्रोकोली व्हिटॅमिन सी (Vitamin C) चा उत्तम स्रोत आहे. एका मध्यम आकाराच्या ब्रोकोलीमध्ये आपल्या दैनंदिन गरजेपेक्षा अधिक व्हिटॅमिन सी असते. व्हिटॅमिन सी रोगप्रतिकारशक्ती (Immunity) वाढवते आणि शरीराला संसर्गाशी (Infection) लढण्यास मदत करते.
3. हृदय निरोगी ठेवते (Maintains Heart Health)
ब्रोकोलीमध्ये असलेले फायबर (Fiber), पोटॅशियम (Potassium) आणि अँटिऑक्सिडंट्स हृदयाच्या आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहेत. ब्रोकोली खाल्ल्याने कोलेस्टेरॉलची पातळी (Cholesterol Level) नियंत्रित राहते आणि रक्तवाहिन्या (Blood Vessels) निरोगी राहतात. यामुळे उच्च रक्तदाब (High Blood Pressure) कमी होण्यास मदत होते.
4. हाडे आणि सांध्यांसाठी उत्तम (Good for Bones and Joints)
ब्रोकोलीमध्ये व्हिटॅमिन के (Vitamin K), कॅल्शियम (Calcium) आणि फॉस्फरस (Phosphorus) हे घटक मुबलक प्रमाणात असतात, जे हाडे मजबूत ठेवण्यासाठी आवश्यक आहेत. हे घटक हाडांची घनता (Bone Density) टिकवून ठेवतात आणि ऑस्टिओपोरोसिसचा (Osteoporosis) धोका कमी करतात.
5. पचनक्रिया सुधारते (Improves Digestion)
ब्रोकोलीमध्ये फायबरचे प्रमाण खूप जास्त असते. हे फायबर पचनसंस्थेचे आरोग्य सुधारते, आतड्यांची (Intestine) हालचाल नियमित ठेवते आणि बद्धकोष्ठतेची (Constipation) समस्या दूर करण्यास मदत करते. पचनसंस्थेतील 'चांगल्या बॅक्टेरिया'च्या वाढीसाठीही ब्रोकोली उपयुक्त आहे.
6. दृष्टी सुधारते (Improves Eyesight)
ब्रोकोलीमध्ये बीटा-कॅरोटीन (Beta-Carotene), व्हिटॅमिन ए, ल्युटीन (Lutein) आणि झियाझॅन्थिन (Zeaxanthin) सारखे घटक आढळतात. हे घटक डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी आणि दृष्टी सुधारण्यासाठी आवश्यक आहेत. मोतीबिंदू (Cataract) आणि वयानुसार येणाऱ्या 'मॅकक्युलर डिजनरेशन' सारख्या समस्यांचा धोका कमी करण्यासाठी ब्रोकोली उपयुक्त आहे.