गुंटूर : सर न्यायाधीश एन व्ही रमणा यांनी शनिवारी व्यथा व्यक्त केली की शिक्षण संस्था विद्यार्थ्यांना त्यांच्या सामाजिक आणि सांस्कृतिक मुळांपासून दूर करणारे शिक्षणाचे कारखाने बनल्या आहेत आणि म्हणाले की विद्यापीठांनी अभिव्यक्ती कल्पना आणि मार्ग तोडणारे संशोधन केंद्र बनताना भाषण मुक्त, सांस्कृतिक विविधतेला प्रोत्साहन दिले पाहिजे.
आचार्य नागार्जून युनिव्हर्सिटी, गुंटूर, आंध्र प्रदेशच्या दीक्षांत समारंभात बोलताना CJI म्हणाले की, व्यावसायिक अभ्यासक्रमांचा फोकस, दुर्दैवाने, अत्यंत मोबदला देणार्या नोकऱ्यांसाठी आज्ञाधारक कर्मचारी तयार करणे आहे ज्यामुळे आवश्यक उत्पादन मिळेल.
"मानवता, नैसर्गिक विज्ञान, इतिहास, अर्थशास्त्र आणि भाषा या तितक्याच महत्त्वाच्या विषयांकडे संपूर्ण दुर्लक्ष केले जात आहे. कठोर वास्तव हे आहे की विद्यार्थी व्यावसायिक विद्यापीठांमध्ये प्रवेश घेतल्यानंतरही, वर्गात शिकण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाते त्या पलीकडील जगाकडे नाही. " ते म्हणाले.
चार दशकांपूर्वी विद्यार्थीदशेत विद्यापीठांमध्ये प्रचलित असलेल्या खुल्या शिक्षण पद्धतीचे स्मरण करून न्यायमूर्ती रमण म्हणाले, "आम्ही विचारधारा, तत्त्वज्ञान, राजकारण आणि सामाजिक विषयांवर झाडांखाली किंवा कॅन्टीन किंवा डायनिंग हॉलमध्ये चर्चा करायचो. आमची चर्चा, आमची सक्रियता. बदल घडवून आणण्याच्या आमच्या संकल्पाने जगाबद्दलच्या आमच्या मतांना आकार दिला. समाज आणि राजकारणाच्या गतीशीलतेला आकार देण्यासाठी त्यांनी आम्हाला वैयक्तिक आवाज आणि मताचे मूल्य शिकवले. आम्हाला उदारमतवादी लोकशाहीचे मूल्य समजले: जिथे अधिकार आणि स्वातंत्र्यांचे संरक्षण होते. आमचे विचार आणि भाषण, जिथे मतांच्या विविधतेचे स्वागत केले जात होते."
ते म्हणाले की, सध्याच्या उच्च शिक्षण संस्था त्यांचे सामाजिक समर्पकता गमावत आहेत. "आम्ही शिक्षणाच्या कारखान्यांची उधळपट्टी पाहत आहोत ज्यामुळे पदवी आणि मानवी संसाधनांचे अवमूल्यन होत आहे. मला खात्री नाही की कोणाला किंवा कशाला दोष द्यावा लागेल… खर्या शिक्षणाने व्यक्तींना समाजात प्रचलित असलेल्या खोलवर रुजलेल्या समस्या ओळखण्यास आणि शोधण्यास सक्षम केले पाहिजे. योग्य उपाय. विद्यापीठे ही नवनवीन कल्पना आणि पथदर्शक संशोधनाची उष्मायन केंद्रे असली पाहिजेत," ते म्हणाले.
संस्थांनी प्रत्येक विद्यार्थ्याला अर्थपूर्ण व्यक्तिमत्त्वे निर्माण करताना सामाजिक एकता साधता यावी. यासाठी वास्तविक जीवनातील आव्हानांचा सामना कसा करायचा हे तयार केले पाहिजे, असे ते म्हणाले. "आमच्या संस्थांनी सामाजिक नातेसंबंध आणि जागरूक नागरिकत्वाच्या मूल्यावर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे. आपल्या ऐतिहासिक सामानाची भविष्यवादी दृष्टी, तरुण मनांना योग्य साधने आणि दृष्टीकोनांसह सुसज्ज करण्यासाठी जागरूकता आणि योग्य समजाने समाजात परिवर्तन घडवून आणणे आवश्यक आहे," असेही ते म्हणाले.
"त्यांच्या अंतर्गत क्षमता वाढवण्याव्यतिरिक्त, विद्यापीठांनी नामांकित संशोधन आणि विकास संस्थांशी सहकार्य केले पाहिजे. यामुळे विद्यार्थ्यांना व्यावहारिक अनुभव मिळेल आणि वैज्ञानिक चौकशी आणि संशोधनाच्या संस्कृतीला प्रोत्साहन मिळेल. यासाठी निधी राखून ठेवण्यासाठी राज्याने सक्रिय सहकार्य केले पाहिजे. संशोधन आणि नाविन्य. जर आम्ही आमच्या शिक्षण आणि संशोधनाच्या प्रमुख क्षेत्रांना निधीच्या कमतरतेमुळे त्रास होऊ दिला तर हे एक दुःखद भाष्य असेल," असे CJI रमणा म्हणाले.
"मी तुम्हा सर्वांना आग्रह करेन की, जिवंतपणा आणि आदर्शवादाने भरलेली लोकशाही निर्माण करा, जिथे अस्मिता आणि मतांच्या फरकांचा आदर केला जाईल. भ्रष्ट विचारांना परवानगी देऊ नका. अन्याय सहन करू नका. स्वतःच्या पलीकडे विचार करा आणि त्याग करण्यास तयार व्हा. समाज आणि समाजाच्या गरजांप्रती संवेदनशील राहा," असा सल्ला CJI रमणा यांनी विद्यार्थ्यांना दिला.
हे ही वाचा: