कॅनबेरा : भूवैज्ञानिकांना पश्चिम ऑस्ट्रेलियातील पिलबारा प्रदेशात लोहखनिजाचा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा साठा सापडला आहे. या अभूतपूर्व शोधाने संपूर्ण जगाचे लक्ष वेधून घेतले आहे. या साठ्याचे अंदाजित मूल्य तब्बल 6 ट्रिलियन डॉलर असून, हा शोध केवळ जागतिक लोह बाजारात क्रांती घडवणार नाही, तर पृथ्वीच्या भूवैज्ञानिक इतिहासाविषयीची आपली समजही बदलणार आहे, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.
ऑस्ट्रेलियाचा पिलबारा प्रदेश हा त्याच्या शुष्क भूभागासाठी आणि समृद्ध खनिज संपत्तीसाठी ओळखला जातो. आता याच प्रदेशात जगातील सर्वात मोठा लोहखनिजाचा साठा सापडल्याने त्याचे महत्त्व आणखी वाढले आहे. या शोधाने लोहखनिजाच्या निर्मितीविषयीच्या वैज्ञानिक समजुतींनाही आव्हान दिले आहे. या खडकांचे वय पूर्वी 2.2 अब्ज वर्षे मानले जात होते, ते आता 1.4 अब्ज वर्षे असल्याचे निश्चित करण्यात आले आहे.
ऑस्ट्रेलियातील या मोठ्या यशामागे प्रगत तंत्रज्ञानाची महत्त्वाची भूमिका आहे. अचूक विश्लेषण : भूवैज्ञानिकांनी ‘उन्नत आयसोटोपिक डेटिंग’ आणि ‘रासायनिक विश्लेषण’ यांसारख्या तंत्रज्ञानाचा वापर करून केवळ या साठ्याच्या विशाल आकाराचाच नव्हे, तर त्याच्या उत्कृष्ट गुणवत्तेचाही शोध लावला आहे. उत्कृष्ट गुणवत्ता : सुरुवातीच्या अंदाजानुसार या खनिजातील लोहाचे प्रमाण 30 टक्के होते. परंतु, आता ते 60 टक्क्यांपेक्षा जास्त असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. यामुळे हा साठा आतापर्यंतच्या सर्वात समृद्ध साठ्यांपैकी एक बनला आहे.
जागतिक लोहखनिज बाजारपेठेत ऑस्ट्रेलियाचे स्थान आधीच महत्त्वाचे आहे; परंतु या शोधामुळे ते आणखी मजबूत होणार आहे. या साठ्याच्या आकारामुळे जगभरातील लोहखनिजाच्या किमतींवर थेट परिणाम होण्याची शक्यता आहे. यामुळे आयातीवर अवलंबून असलेल्या देशांमधील आर्थिक आणि सामरिक संबंध बदलू शकतात. हा बदल नवीन आघाड्या आणि व्यापारी करारांना जन्म देऊ शकतो, ज्यामुळे जागतिक खाणकाम क्षेत्राचे स्वरूपच बदलू शकते.
या शोधाचे परिणाम केवळ तत्काळ आर्थिक लाभांपुरते मर्यादित नाहीत. या साठ्यामध्ये पृथ्वीच्या भूवैज्ञानिक इतिहासाची पाने पुन्हा लिहिण्याची आणि दीर्घकाळ चालत आलेल्या वैज्ञानिक मान्यतांना आव्हान देण्याची क्षमता आहे. हा शोध पृथ्वीच्या भूतकाळाबद्दल शास्त्रज्ञांची समज वाढवतो आणि भविष्यातील संशोधनालाही प्रेरणा देतो. यामुळे अन्वेषण आणि शोधाच्या नवीन संधी निर्माण होतील, अशी आशा तज्ज्ञांना आहे.
