

वॉशिंग्टन : टाकून दिलेल्या खाद्यतेलाचे रूपांतर विविध पुनर्वापर करता येणाऱ्या प्लास्टिकमध्ये करण्यात संशोधकांना यश मिळाले आहे. या नवीन प्लास्टिकमध्ये उत्कृष्ट ताकद असून, काही प्लास्टिक तर इतके मजबूत आहेत की, त्यांनी चक्क एका गाडीला ओढून दाखवले.
जर्नल ऑफ द अमेरिकन केमिकल सोसायटीमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका नवीन अभ्यासात, संशोधकांनी सांगितले की, न खाण्यायोग्य कचऱ्यापासून उपयुक्त पॉलिमर तयार करणे, ही नवीन सामग््राी बनवण्याची एक टिकाऊ पद्धत आहे. संशोधकांनी अभ्यासात लिहिले आहे की, ‘कचऱ्याचे स्रोत प्लास्टिक बनवण्यासाठी बायोमास-व्युत्पन्न फीडस्टॉक्सला एक आकर्षक आणि संभाव्य पर्याय देतात.’ असाच एक कचरा स्रोत म्हणजे वापरलेले स्वयंपाकाचे तेल, जे दरवर्षी सुमारे 3.7 अब्ज गॅलन तयार होते. या टाकाऊ तेलाचा वापर आतापर्यंत वंगण, नॉनस्टिक कोटिंग्ज आणि इंधनामध्ये होत होता; पण तरीही त्याचा मोठा भाग फेकून दिला जातो.
नवीन संशोधनामध्ये, शास्त्रज्ञांना टाकाऊ तेलाचे रूपांतर उपयुक्त प्लास्टिक सामग््राीमध्ये करण्याचा मार्ग सापडला आहे, जी मजबूत चिकटणारी आणि पुनर्वापर करता येणारी आहे. तेल हे ग्लिसरॉल (ज्याला ग्लिसरीनदेखील म्हणतात) च्या रेणूंशी बांधलेल्या फॅटी ॲसिडच्या लांब शृंखलांनी बनलेले असते. संशोधकांनी तेलाचे रेणू रासायनिकरीत्या तोडले आणि नंतर त्या उत्पादनांचे मालिकेतील प्रतिक्रियांद्वारे साध्या रेणूंमध्ये रूपांतर केले. अंतिम अल्कोहोल आणि एस्टर रेणू विविध प्रकारे एकत्र करून, संशोधकांना पॉलिएस्टर प्लास्टिकची एक श्रेणी तयार करता आली.