कोपेनहेगन : डेन्मार्कच्या आलबोर्ग युनिव्हर्सिटीतील विद्यार्थ्यांनी एक असा हायब्रीड ड्रोन विकसित केला आहे, जो केवळ हवेतच उडत नाही, तर तितक्याच सहजतेने पाण्यात पोहूही शकतो. अभियांत्रिकीच्या या अद्भुत नमुन्यामुळे संरक्षण, संशोधन आणि आपत्कालीन व्यवस्थापन यांसारख्या अनेक क्षेत्रांमध्ये क्रांती घडवण्याची क्षमता निर्माण झाली आहे.
विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या बॅचलर थिसिसचा (पदवीसाठीचा शोधनिबंध) भाग म्हणून या ड्रोनचा एक कार्यरत प्रोटोटाईप तयार केला आहे. नुकताच त्यांनी या ड्रोनच्या कामगिरीचा एक व्हिडीओ शेअर केला, जो पाहून तंत्रज्ञानप्रेमी थक्क झाले आहेत. व्हिडीओमध्ये, हा ड्रोन एका मोठ्या स्विमिंग पुलाजवळून उड्डाण घेतो आणि काही क्षणांतच थेट पाण्याखाली सूर मारतो. पाण्याखाली काही सेकंद फिरल्यानंतर, तो पुन्हा वेगाने पाण्याच्या बाहेर झेप घेऊन हवेत उडू लागतो. या ड्रोनची हवेतून पाण्यात आणि पाण्यातून हवेत सहजतेने जाण्याची क्षमता ही त्याच्या खास बनावटीच्या प्रोपेलर्समध्ये (पंखे) दडलेली आहे.
आंद्रेई कोपासी, पावेल कोवालझिक, क्रिझ्तोफ सिएरोकी आणि मिकोलाज झ्विगालो या उपयोजित औद्योगिक इलेक्ट्रॉनिक्सच्या विद्यार्थ्यांनी हे यश मिळवले आहे. व्हेरिएबल पिच प्रोपेलर्स : या ड्रोनमध्ये खास प्रकारचे प्रोपेलर्स वापरले आहेत, ज्यांच्या पात्यांचे कोन गरजेनुसार बदलता येतात. हवेतील उड्डाण : हवेत उडताना अधिक दाब निर्माण करण्यासाठी आणि ड्रोनला उचलण्यासाठी पात्यांचा कोन जास्त ठेवला जातो. पाण्यातील संचार : पाण्यात जाताना पाण्याचा अडथळा कमी करण्यासाठी आणि ऊर्जा वाचवण्यासाठी पात्यांचा कोन कमी केला जातो. यामुळे ड्रोन पाण्याखाली अधिक कार्यक्षमतेने फिरू शकतो.
निगेटिव्ह थ्रस्ट: या प्रोपेलर्समध्ये ‘निगेटिव्ह थ्रस्ट’ निर्माण करण्याची क्षमता आहे, ज्यामुळे पाण्याखाली ड्रोनला अधिक सुलभतेने वळवणे आणि नियंत्रित करणे शक्य होते. ‘एरियल अंडरवॉटर ड्रोनचा विकास रोबोटिक्समधील एक मोठे पाऊल आहे. हे दाखवून देते की व्हेरिएबल पिच प्रोपेलर्सच्या वापरामुळे एकच वाहन हवा आणि पाणी या दोन्ही माध्यमांमध्ये प्रभावीपणे काम करू शकते,’ असे या विद्यार्थ्यांनी म्हटले आहे. हवा आणि पाणी या दोन्ही ठिकाणी काम करणारा हा पहिलाच ड्रोन नाही. यापूर्वीही असे प्रयत्न झाले आहेत.
