लिस्बन : एका कणखर नर खेकड्याचे सोंग घेतलेल्या रोबोने नुकतेच प्रजननाच्या हंगामात खर्या खेकड्यांना एका लढतीसाठी आव्हान दिले. या वैज्ञानिक प्रयोगाचे व्हिडीओही मजेशीर आहेत. ‘वेव्ही डेव्ह’ असे टोपण नाव असलेल्या या रोबोने दक्षिण पोर्तुगालच्या चिखलाच्या सपाट प्रदेशातील फिड्लर खेकड्यांच्या (Afruca tangeri) वस्तीत प्रवेश केला. त्याने पंजा हलवण्याच्या स्पर्धेत भाग घेतला, ज्यामध्ये नर खेकडे मादीला आकर्षित करण्यासाठी आपला एक मोठा पंजा हलवतात. तथापि, एका नवीन अभ्यासानुसार, वेव्ही डेव्हच्या या मोहिमेत सुरुवातीपासूनच अडचणी होत्या.
या अभ्यासाचे प्रमुख लेखक आणि ‘बायोमॅथेमॅटिक्स अँड स्टॅटिस्टिक्स स्कॉटलंड’ येथील पर्यावरण विज्ञानातील सांख्यिकीशास्त्रज्ञ जो वाईल्ड यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, ‘मादी खेकड्यांना तो थोडा विचित्र असल्याचे जाणवले आणि काही नर खेकड्यांनी त्याच्याशी लढण्याचा प्रयत्न केला. एका नर खेकड्याने तर वेव्ही डेव्हचा पंजा तोडून त्याला निकामी केले. आम्हाला तो प्रयोग थांबवून रोबोला रीबूट करावे लागले.’ फिड्लर खेकड्यांच्या प्रजननासाठी आपला मोठा पंजा हलवणे हा एक महत्त्वाचा भाग आहे.
जर एखाद्या नराने या प्रदर्शनादरम्यान मादीला यशस्वीरीत्या आकर्षित केले, तर ती मादी नराच्या बिळात प्रवेश करते आणि त्याला तिची अंडी फलित करण्याची परवानगी देते, त्यामुळे ही स्पर्धा खूपच तीव्र असते. पंजा तुटण्याची घटना घडली असली, तरी वेव्ही डेव्ह एक चांगला स्पर्धक ठरला, ज्यामुळे संशोधकांना नर खेकडे आपल्या प्रतिस्पर्धकांना कसा प्रतिसाद देतात याबद्दल महत्त्वपूर्ण माहिती मिळाली. संशोधकांनी आपले निष्कर्ष बुधवारी (6 ऑगस्ट) ‘प्रोसिडिंग्स ऑफ द रॉयल सोसायटी बी: बायोलॉजिकल सायन्सेस’ या जर्नलमध्ये प्रकाशित केले आहेत.
