मुंबई : ‘राजगिरा’ म्हटलं की, आपल्याला उपवासाचे लाडू किंवा चिक्की आठवते. मात्र, राजगिरा केवळ उपवासापुरता मर्यादित नसून, ते एक अत्यंत शक्तिशाली ‘सुपरफूड’ आहे. आधुनिक विज्ञानानेही राजगिर्याला त्याच्यातील पोषक तत्त्वांमुळे उच्च दर्जाचे अन्न मानले आहे. वाढते प्रदूषण आणि बदलत्या जीवनशैलीत निरोगी राहण्यासाठी राजगिरा हा एक उत्तम पर्याय ठरत आहे.
राजगिरा हा प्रथिनांचा एक उत्तम स्रोत आहे. इतर तृणधान्यांच्या तुलनेत यात दुप्पट कॅल्शियम आढळते, जे हाडांच्या मजबुतीसाठी आवश्यक आहे. तसेच, यात लोह, मॅग्नेशियम आणि फायबरचे प्रमाण भरपूर असते. राजगिर्यामध्ये कॅल्शियम आणि फॉस्फरस मुबलक प्रमाणात असते. यामुळे वाढत्या वयातील मुलांच्या हाडांचा विकास होतो आणि वृद्धांमध्ये उद्भवणारी हाडांची झीज रोखण्यास मदत होते. राजगिर्यात फायबरचे (तंतूमय पदार्थ) प्रमाण जास्त असल्याने तो खाल्ल्यानंतर बराच वेळ भूक लागत नाही. यामुळे वारंवार खाण्याची सवय सुटते आणि वजन नियंत्रित राहण्यास मदत होते.
संशोधनानुसार, राजगिर्याचा आहारात समावेश केल्याने रक्तातील खराब कोलेस्ट्रॉल कमी होण्यास मदत होते. यातील फायटोस्टेरॉल शरीरातील सूज कमी करून हृदयाचे आरोग्य जपतात. ज्या लोकांना गव्हातील ‘ग्लूटेन’ची अॅलर्जी आहे, त्यांच्यासाठी राजगिरा हा गव्हाला एक उत्तम आणि सुरक्षित पर्याय आहे. भरपूर फायबर असल्यामुळे राजगिरा पचनासाठी हलका असतो. बद्धकोष्ठतेचा त्रास असलेल्या लोकांसाठी राजगिर्याचे सेवन अत्यंत फायदेशीर ठरते.
गुळाचा वापर करून बनवलेले राजगिरा लाडू मुलांसाठी पौष्टिक खाऊ आहेत. स्वस्त दरात मिळणारा आणि सहज उपलब्ध असणारा राजगिरा खर्या अर्थाने ‘अमृत’ आहे. आरोग्यतज्ज्ञांच्या मते, आठवड्यातून किमान दोन ते तीन वेळा राजगिर्याचा समावेश आहारात केल्यास शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढण्यास मोठी मदत होते.
