

वॉशिंग्टन : मंगळ ग्रहावर एकेकाळी पृथ्वीवरील उष्णकटिबंधीय भागांप्रमाणे दमट आणि ओले क्षेत्र होते, जिथे जोरदार पाऊस पडत असावा, असे एका नवीन अभ्यासातून समोर आले आहे. मंगळावरील असामान्यपणे फिकट (पांढऱ्या) रंगाच्या खडकांवरून हे नवीन निष्कर्ष काढण्यात आले आहेत.
नासाच्या ‘पर्सेव्हरन्स रोव्हरने’ मंगळाच्या पृष्ठभागावर काही वैशिष्ट्यपूर्ण हलक्या रंगाचे खडक शोधले. शास्त्रज्ञांना त्या खडकांबद्दल उत्सुकता वाटली. बारकाईने तपासणी केल्यानंतर, हे खडक काओलिनाईट नावाच्या ॲल्युमिनियम-समृद्ध मातीच्या प्रकाराचे असल्याचे स्पष्ट झाले. 1 डिसेंबर रोजी ‘कम्युनिकेशन्स अर्थ अँड एन्व्हायरमेंट’ नावाच्या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या या अभ्यासात शास्त्रज्ञांनी ही माहिती दिली आहे. पृथ्वीवर काओलिनाईट मातीचा प्रकार जवळजवळ नेहमीच खूप उष्ण आणि दमट परिस्थितीत तयार होतो, उदाहरणार्थ उष्णकटिबंधीय वर्षावनांमध्ये. लाखो वर्षे नियमित पाऊस पडल्यामुळे जेव्हा खडकांमधील इतर सर्व खनिजे काढून टाकली जातात, तेव्हा काओलिनाईटची निर्मिती होते.
परंतु, सध्याचा मंगळ ग्रह अतिशय थंड आणि कोरडा आहे. त्यामुळे जेव्हा तुम्हाला मंगळासारख्या उजाड, थंड आणि पृष्ठभागावर कोणताही द्रव स्वरूपातील पाणी नसलेल्या ठिकाणी काओलिनाईट आढळते, तेव्हा हे स्पष्ट होते की आजच्यापेक्षा पूर्वी मंगळावर खूप जास्त पाणी होते, असे पर्ड्यू युनिव्हर्सिटीचे मृदा वैज्ञानिक आणि या अभ्यासाचे मुख्य लेखक एड्रीयन बॉझ यांनी एका निवेदनात सांगितले. बॉझ आणि त्यांच्या टीमने मंगळावरील काओलिनाईटच्या संरचनेची तुलना दक्षिण आफ्रिका आणि सॅन दिएगो येथून घेतलेल्या पृथ्वीवरील नमुन्यांशी केली. पर्सेव्हरन्सवरील अनेक उपकरणांनी या मंगळावरील खडकांचे परीक्षण केले होते. मंगळावरील खडक आणि पृथ्वीवरील नमुने आश्चर्यकारकपणे समान आढळले, ज्यामुळे ते समान पद्धतीने तयार झाले असावेत, असे सूचित होते.