

कीव, युक्रेन : हिमयुगाच्या अत्यंत कठीण आणि आव्हानात्मक काळात मानवाने तग धरण्यासाठी अविश्वसनीय कल्पकता वापरली होती, हे एका नवीन संशोधनातून समोर आले आहे. युक्रेन, रशिया आणि पोलंडसारख्या प्रदेशांत सापडलेल्या पुराव्यांनुसार, हिमयुगातील मानवाने अवाढव्य मॅमथच्या (हत्तींचा पूर्वज) हाडांपासून गोलाकार घरे बांधली होती. ही घरे केवळ निवारा नव्हती, तर ती मानवी स्थापत्यकलेचे एक प्राचीन उदाहरण होती.
ओपन रिसर्च युरोप जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, पुरातत्त्वशास्त्रज्ञांना बर्फाखाली गाडलेल्या स्थितीत मॅमथच्या हाडांपासून बनवलेल्या गोलाकार संरचना सापडल्या आहेत. या संरचनांनी हिमयुगातील मानवी जीवनाबद्दल महत्त्वाची माहिती दिली आहे. ही घरे हिवाळ्यातील कडाक्याच्या थंडीपासून आणि हिंस्र प्राण्यांपासून संरक्षण मिळवण्यासाठी वापरली जात असत. मॅमथची मोठी आणि टिकाऊ हाडे धोरणात्मक पद्धतीने रचली गेली होती. ही घरे तात्पुरती नसून वर्षभर वापरली जात असावीत, असा संशोधकांचा अंदाज आहे. या संरचना केवळ निवार्यापुरत्या मर्यादित नव्हत्या.
काही पुरातत्त्वशास्त्रज्ञांच्या मते, ही ठिकाणे सामाजिक आणि आध्यात्मिक कार्यांसाठी किंवा समारंभांसाठी वापरली जात असावीत. दहा टन वजनाच्या प्राण्यांची हाडे गोळा करणे आणि त्यापासून घरे बांधणे हे मोठे काम होते. यासाठी संपूर्ण समुदायाच्या सहकार्याची आणि नियोजनाची गरज होती. यावरून दिसून येते की, हिमयुगातील मानव केवळ शिकारी नव्हता, तर तो एक कुशल वास्तुविशारद आणि संसाधनांचा प्रभावी वापरकर्ता होता. उपलब्ध संसाधने वापरून अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीतही मानवाने आपले अस्तित्व टिकवून ठेवले, याचे हे एक उत्तम उदाहरण आहे.