

रिओ डी जानेरिओ : अॅमेझॉनच्या घनदाट जंगलात, जिथे सूर्यप्रकाश जमिनीला स्पर्श करण्यासही धडपडतो, तिथे एक असा जीव वास करतो ज्याच्या नुसत्या उल्लेखानेही अनेकांच्या मनात धडकी भरते. तो जीव म्हणजे महाकाय अॅनाकोंडा. हा केवळ एक साप नाही, तर अॅमेझॉन नदीच्या विशाल साम्राज्याचा सम्राट आहे. नुकत्याच झालेल्या एका संशोधनात, शास्त्रज्ञांना अॅमेझॉन नदीच्या खोल पाण्यात एका विशालकाय अॅनाकोंडाचे दर्शन झाले. या सापाची लांबी तब्बल 20 फुटांपेक्षा जास्त होती आणि वजन अंदाजे 200 किलो होते. या घटनेने पुन्हा एकदा या महाकाय जीवांबद्दलची चर्चा सुरू झाली आहे.
अॅनाकोंडा हे बिनविषारी साप आहेत; पण ते आपल्या भक्ष्याला विळखा घालून ठार मारतात. पाण्यात आणि जमिनीवर सहज वावरण्याची त्यांची क्षमता त्यांना एक अद्वितीय शिकारी बनवते. ते तासन्तास पाण्याखाली दबा धरून बसू शकतात आणि सावज दिसताच विजेच्या वेगाने त्याच्यावर हल्ला करतात. ते कॅपिबारा, हरीण, पक्षी आणि अगदी मगरींनाही आपले भक्ष्य बनवतात. मादी अॅनाकोंडा नरापेक्षा मोठी असते आणि एकावेळी 20 ते 40 पिल्लांना जन्म देते. नैसर्गिक अधिवासात अॅनाकोंडा 10 ते 15 वर्षे जगतात.
अॅनाकोंडा हे अॅमेझॉनच्या परिसंस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग आहेत. ते अन्नसाखळीत सर्वोच्च स्थान व्यापतात आणि इतर प्राण्यांची संख्या नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करतात. त्यांच्या अस्तित्वामुळे अॅमेझॉनच्या जंगलाचे संतुलन टिकून राहते. वाढते शहरीकरण, जंगलतोड आणि प्रदूषणामुळे अॅनाकोंडाच्या नैसर्गिक अधिवासाला धोका निर्माण झाला आहे. अनेकदा भीतीपोटी किंवा त्यांच्या कातडीसाठी त्यांची शिकार केली जाते. या महाकाय जीवांचे संरक्षण करणे आणि त्यांच्या अधिवासाचे रक्षण करणे ही आजच्या काळाची गरज आहे. अॅनाकोंडा हे केवळ भीतीदायक प्राणी नाहीत, तर ते अॅमेझॉनच्या समृद्ध जैवविविधतेचे प्रतीक आहेत. त्यांच्याशिवाय अॅमेझॉनच्या जंगलाची कल्पना करणेही अशक्य आहे.