जॉर्जटाऊन : गयाना... दक्षिण अमेरिकेतील घनदाट जंगले आणि समृद्ध जैवविविधतेने नटलेला देश. पण, या नैसर्गिक सौंदर्याच्या आड काही अत्यंत धोकादायक रहस्येही दडलेली आहेत. या जंगलांमध्ये जगातील काही सर्वात विषारी साप आढळतात, ज्यांच्या एका दंशाने मृत्यूही ओढवू शकतो. गयानाच्या विविध अधिवासांमुळे येथे सापांच्या अनेक प्रजाती आढळतात, पण त्यापैकी चार प्रजाती अत्यंत विषारी आणि मानवांसाठी प्राणघातक आहेत. त्या पुढीलप्रमाणे...
फेर-दे-लान्स : हा साप गयानामध्ये सर्पदंशामुळे होणार्या बहुतेक घटनांसाठी जबाबदार आहे. अॅमेझॉनच्या घनदाट जंगलात आणि कॉफीच्या मळ्यांमध्येही याचा वावर असतो. उष्णता ओळखणार्या सेन्सर्समुळे हा साप अंधारातही सहज शिकार करतो. लहान सापांचे विष जास्त तीव्र असते. याचा दंश मानवी रक्ताभिसरण प्रणालीवर हल्ला करतो, ज्यामुळे गंभीर अंतर्गत रक्तस्राव होऊ शकतो. हा साप 75-125 सें.मी. (30-49 इंच) पर्यंत वाढतो. याचा रंग सर्वसाधारणपणे ऑलिव्ह, राखाडी किंवा तपकिरी रंगाचा असतो आणि पोटाचा भाग पांढरा किंवा क्रीम रंगाचा असतो. शरीरावर समलंब चौकोनासारखी गडद रंगाची नक्षी असते. याचे डोळे सोनेरी आणि जीभ काळ्या रंगाची असते.
माऊंटेन कीलबॅक : हा साप गयानातील सर्वात हळू चालणार्या विषारी सापांपैकी एक आहे. तो दिवसाला फक्त काही मीटरच प्रवास करतो. अॅमेझॉनच्या गोड्या पाण्याच्या स्रोतांजवळ याचा वावर असतो. हा साप दबा धरून लहान मासे, बेडूक आणि बेडकांच्या पिल्लांची शिकार करतो. हा साप कमी विषारी असला तरी, त्याला त्रास दिल्यास तो अत्यंत चिडचिडा होतो आणि शरीर वळवून वेगाने हल्ला करतो. याचा दंश प्राणघातक नसला तरी खूप वेदनादायी असतो. या सापाची लांबी जास्तीत जास्त 78 सें.मी. (31 इंच) पर्यंत असते. रंग ऑलिव्ह किंवा राखाडी-तपकिरी असून शरीरावर गडद रंगाचे नागमोडी पट्टे असतात. डोळे आणि नाकपुड्या डोक्याच्या वरच्या बाजूस असतात, जे त्याला पाण्यातून बाहेर पाहण्यास मदत करतात.
निओट्रॉपिकल रॅटलस्नेक : हा रॅटलस्नेक अत्यंत धोकादायक असून, त्याच्या दंशामुळे स्नायूंचा पक्षाघात, श्वास घेण्यास त्रास आणि अवयव निकामी होऊन मृत्यूही होऊ शकतो. गवताळ प्रदेश आणि उष्ण कटिबंधीय जंगलात याचा वावर असतो. हा साप हल्ला करण्यापूर्वी आपल्या शेपटीने खडखड आवाज करून किंवा शरीराचा पुढील भाग वर उचलून धोक्याचा इशारा देतो. या सापाची लांबी सरासरी 150 सें.मी. (59 इंच) असते. रंग तपकिरी आणि राखाडी असतो. शरीरावर हिरे किंवा त्रिकोणाच्या आकाराची नक्षी असते. डोक्याच्या पायथ्याशी प्रत्येक डोळ्याला छेदणारी एक ठळक पट्टी असते.
साऊथ अमेरिकन बुशमास्टर : नावाप्रमाणेच हा साप जंगलातील झुडुपे आणि दाट झाडीमध्ये लपून राहतो. हा जगातील सर्वात लांब पिट वायपर आहे. हा अत्यंत दुर्मीळ असल्याने त्याच्याबद्दल अजूनही फारशी माहिती उपलब्ध नाही, पण संशोधकांच्या मते तो अत्यंत विषारी आहे. त्याच्या दंशानंतर त्वरित उपचार न मिळाल्यास मृत्यू निश्चित मानला जातो. पालापाचोळ्यातून येणारा मोठा खडखडाट याच्या अस्तित्वाचे संकेत देऊ शकतो. या सापाची लांबी 200-250 सें.मी. (79-98 इंच) असते. रंग: पिवळसर, चॉकलेटी किंवा राखाडी-तपकिरी असतो. शरीरावर खवल्यांची हिर्याच्या आकाराची नक्षी आणि फिकट रंगाचे पोट असते. डोके मोठे आणि रुंद असते.
