वॉशिंग्टन : अमेरिकेत कॅलिफोर्निया इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (कॅल्टेक) च्या अभियंत्यांनी एक मल्टिमॉडल रोबो प्रणाली विकसित केली आहे, जी एका मानवाकृती रोबो आणि उड्डाण करणाऱ्या ड्रोनचा संगम आहे. युनिट्री जी1 नावाच्या मानवाकृती रोबोच्या पाठीवर बसलेला हा ड्रोन ‘एम4’ म्हणून ओळखला जातो आणि तो चालणे आणि उड्डाण या दोन मोडमध्ये बदलू शकतो.
हा रोबो ऑप्टिमस प्राईम किंवा मेगाट्रॉन सारखा नाही; त्याऐवजी हा ड्रोन सोडणारा रोबो ‘साऊंडवेव्ह’ या डिसेप्टिकॉन सारखा आहे, जो त्याच्या छातीत लहान, मिनी ट्रान्सफॉर्मर्स (उदा. ड्रोन) ठेवू शकतो. मानवाकृती रोबो चालू शकतो, पायऱ्या चढू शकतो आणि त्याने पाठवलेल्या ड्रोनच्या ठिकाणापर्यंत, जरी खूप संथ गतीने का होईना, तो नेव्हिगेट करू शकतो. ही प्रणाली कॅल्टेकच्या स्वायत्त प्रणाली आणि तंत्रज्ञान केंद्र (CAST) आणि अबुधाबी, संयुक्त अरब अमिराती येथील तंत्रज्ञान नवोन्मेष संस्था (TII) यांच्यात तीन वर्षांच्या सहकार्याचे फळ आहे.
CAST चे संचालक आणि कॅल्टेकमधील एरोस्पेस आणि अभियांत्रिकीचे प्राध्यापक आरोन एम्स यांनी एका निवेदनात सांगितले: ‘सध्या, रोबो उडू शकतात, चालवू शकतात आणि चालू शकतात. हे सर्व विशिष्ट परिस्थितीत उत्कृष्ट आहेत. पण, आपण या वेगवेगळ्या लोकोमोशन पद्धतींना एकाच पॅकेजमध्ये कसे एकत्र आणू शकतो, जेणेकरून आपल्याला या सर्वांच्या फायद्यांमधून उत्कृष्ट परिणाम मिळतील आणि प्रत्येकाच्या त्रुटी कमी होतील?’ आव्हान हे होते की, एकाच प्रणालीमध्ये विविध रोबोंना कसे एकत्र आणायचे जेणेकरून ते एकच प्रणाली राहूनही वेगवेगळ्या कार्यक्षमता देऊ शकतील.
एम 4 ड्रोन त्याच्या शरीराची पुनर्रचना (रूपांतरण) अनेक प्रकारच्या गतीमध्ये करू शकतो. आवश्यकतेनुसार वातावरणाचे मूल्यांकन करून, तो आपोआप फिरण्यासाठी सर्वात प्रभावी गती संयोजनाची निवड करतो. ‘एम4’ ची बहुविध कार्यक्षमता: चार चाकांवर तो फिरू शकतो. तो त्याची चाके रोटर्समध्ये बदलून उड्डाण करू शकतो. तो दोन चाकांवर मीरकॅटसारखा उभा राहू शकतो. तो चाकांचा वापर पायांसारखा करून ‘चालू’ शकतो. दोन रोटर्सच्या मदतीने तो दोन चाकांवर उभ्या उतारांवर चढू शकतो. तो गडगडत आपल्या गंतव्यस्थानाकडे जाऊ शकतो. या प्रणाली विविध आणि गुंतागुंतीच्या वातावरणात रोबोंच्या क्षमतेत मोठी वाढ करण्याची क्षमता दर्शवते.
