नवी दिल्ली : भारत आणि भूतानमधील ऐतिहासिक संबंध अधिक द़ृढ करणारे दोन महत्त्वाचे रेल्वे प्रकल्प मंजूर करण्यात आले आहेत. एकूण 4,033 कोटी खर्चून बांधलेले हे रेल्वे मार्ग दोन्ही देशांमधील व्यापार, पर्यटन आणि लोकांमधील संपर्क वाढवतीलच; शिवाय धोरणात्मकद़ृष्ट्याही महत्त्वाचे असतील. संपूर्ण खर्च भारत सरकार करेल.
रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले की, पहिल्या प्रकल्पात कोक्राझार (भारत) ते गेफू (भूतान) पर्यंत सुमारे 3,456 कोटी (अंदाजे 34.56 अब्ज रुपये) खर्चाचा 69 किलोमीटरचा रेल्वे मार्ग बांधला जाईल. यात सहा स्थानके, दोन व्हायाडक्ट, 29 मोठे आणि 65 छोटे पूल, दोन मालवाहू शेड, एक उड्डाणपूल आणि 39 अंडरपास यांचा समावेश असेल. हा प्रकल्प चार वर्षांत पूर्ण करण्याचे लक्ष्य आहे. दुसर्या प्रकल्पात, बनारहाट (भारत) ते समत्से (भूतान) पर्यंत 20 किलोमीटरचा रेल्वे मार्ग, 577 कोटी (अंदाजे 577 अब्ज रुपये) खर्च येईल. यात दोन स्थानके, एक प्रमुख उड्डाणपूल, 24 लहान उड्डाणपूल आणि 37 अंडरपास यांचा समावेश असेल. हा प्रकल्प तीन वर्षांत पूर्ण होण्याची अपेक्षा आहे. 89 किलोमीटरचे हे रेल्वे नेटवर्क भूतानला भारताच्या विशाल 1,50,000 किलोमीटरच्या रेल्वे नेटवर्कशी थेट संपर्क साधेल.
चीनच्या वाढत्या प्रभावादरम्यान या उपक्रमामुळे भारत-भूतानमधील धोरणात्मक भागीदारी मजबूत होईल. ईशान्य भारत आणि हिमालयीन प्रदेशात सुरक्षेच्या द़ृष्टिकोनातूनही हा रेल्वे दुवा महत्त्वाची भूमिका बजावेल. आर्थिकद़ृष्ट्या, गेफू आणि सामत्सेसारखी शहरे भूतानसाठी प्रमुख निर्यात-आयात केंद्रे आहेत. रेल्वे कनेक्टिव्हिटीमुळे या केंद्रांपर्यंत पोहोचणे सोपे होईल आणि व्यावसायिक क्रियाकलापांना गती मिळेल. यामुळे पर्यटन आणि रोजगारनिर्मितीलाही एक नवीन चालना मिळेल.
विक्रम मिस्री म्हणाले की, भारताने भूतानच्या 13 व्या पंचवार्षिक योजनेसाठी (2024-29) 10,000 कोटी रुपयांची मदत देण्याचे वचन दिले आहे. ही रक्कम 12 व्या पंचवार्षिक योजनेच्या दुप्पट आहे. ही रक्कम भूतानमधील पायाभूत सुविधा, सामुदायिक विकास, आर्थिक प्रोत्साहने आणि अनुदान कार्यक्रमांसाठी वापरली जाईल.
