पुढारी ऑनलाइन डेस्क : Tapas BH : भारत लवकरच शस्त्रांच्या बाबत आत्मनिर्भरतेकडे आणखी एक पाऊल टाकणार आहे. भारताचे पहिले स्वदेशी प्रगत मानवरहित हवाई वाहन ड्रोन पुढील आठवड्यात सार्वजनिक पदार्पण करेल. तसेच आणखी एक स्वदेशी शस्त्रास्त्रयुक्त ड्रोन देखील जून-जुलैपर्यंत त्याची पहिली उड्डाण चाचणी घेणार आहे. धोरणात्मक शोध आणि पाळत ठेवण्यासाठी या ड्रोनचा मोठा उपयोग होणार आहे.
Tapas-BH असे या ड्रोनचे नाव आहे. Tapas-BH ड्रोन, ज्याला पूर्वी Rustom-2 म्हटले जात होते. हे ड्रोन आत्तापर्यंत 180 पेक्षा जास्त उड्डाणे करून DRDO ने विकसित हे ड्रोन विकसित केले आहे. बेंगळुरू येथे एरो-इंडिया शो दरम्यान विविध विमानांचे हवाई आणि स्थिर प्रदर्शन थेट-प्रवाहित करेल.
Tapas BH – तापस बीएचच्या क्षमता आणि वैशिष्ट्ये
संरक्षण मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्याने गुरुवारी माहिती दिली. तापस-बीएच एरो शो मध्ये आपली क्षमता प्रदर्शित करेल. ज्यामध्ये 18 तासांपेक्षा जास्त सहनशक्तीसह 28,000-फूट पर्यंतच्या उंचीवर कार्य करणे समाविष्ट आहे.
लष्कर, IAF आणि नौदलाच्या ISTAR (गुप्तचर, पाळत ठेवणे, लक्ष्य संपादन आणि टोपण) आवश्यकतांसाठी मध्यम-उंचीचा दीर्घ-धीरता (MALE) हा DRDO चा उपाय आहे, असे अधिका-यांनी सांगितले.
याची 20.6-मीटर विंग स्पॅनसह जास्तीत जास्त 225 किमी प्रतितास वेग आणि उपग्रह-आधारित संप्रेषणासह 1,000-km ची "कमांड रेंज" आहे.
"यूएव्ही, रात्री उड्डाण करण्यास देखील सक्षम आहे, आता सशस्त्र दलांकडून औपचारिक वापरकर्ता-चाचणी मूल्यांकनासाठी सज्ज होत आहे. त्यानंतर हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स (एचएएल), भारत इलेक्ट्रॉनिक्स (बीईएल) आणि इतरांकडून याचे मोठ्या प्रमाणात उत्पादन केले जाऊ शकते," एका सूत्राने सांगितले.
रशिया-युक्रेन संघर्षातून अशा ड्रोनच्या मजबूत फळीची गरज
नुकतेच रशिया-युक्रेन संघर्षातून अशा प्रकारच्या स्वयंचलित मानवरहित सशस्त्र ड्रोनची एक मजबूत फळी संरक्षण दलाच्या ताफ्यात असण्याची आवश्यकता अधोरेखित झाली आहे. त्यादृष्टीने तापसच्या माध्यमातून भारताने पहिले पाऊल टाकले आहे. मात्र, भारत प्रगत UAV विकसित करण्यात इतरांपेक्षा खूप मागे आहे. सध्या भारत इस्रायलमधून हेरॉन आणि सर्चर II ड्रोन आयात करण्याचा अवलंब केल आहे. नौदलाकडे यूएस फर्म जनरल अॅटॉमिक्सकडून भाडेतत्त्वावर दोन निशस्त्र MQ-9B सी गार्डियन ड्रोन देखील आहेत.
प्रगत स्वदेशी ड्रोन खूपच स्वस्त असतील. Tapas-BH, जे सध्या परदेशी इंजिनसह उडते, त्याच्या सर्व मिशन सेन्सर्ससह सुमारे 40-45 कोटी रुपये खर्च येतो. "स्वदेशी UAV इंजिन देखील आता तयार आहे आणि मूल्यांकनाच्या प्रगत टप्प्यात आहे," सूत्राने सांगितले.
"महत्त्वाचे म्हणजे, स्वदेशी प्रगत ग्राउंड कंट्रोल स्टेशन सहा ते सात घरगुती UAV चालवू शकते. आर्चर-एनजी, शस्त्रास्त्रे वाहून नेण्यासाठी अनेक हार्ड-पॉइंट्ससह, तपस-बीएचच्या डिझाइनमध्ये देखील बरेच काही आकर्षित करते," अशी माहिती अधिका-यांनी दिली.
