पणजी : राष्ट्रीय स्तरावर कायदा अंमलबजावणी नवोपक्रमात गोवा एक आदर्श राज्य म्हणून ओळखले जाते, असे प्रतिपादन मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत यांनी केले. डीप ट्रेस या पहिल्या एआय संचालित तपास साधनाचे उद्घाटन मुख्यमंत्री डॉ. सावंत यांच्या हस्ते झाले.
यावेळी पोलिस महासंचालक अलोक कुमार, उपपोलिस महानिरीक्षक (मुख्यालय) अजय कृष्ण शर्मा, सायबर क्राईम विभागाचे पोलिस अधीक्षक राहुल गुप्ता, समृद्ध भारत टेक्नॉलॉजीजचे (एआय-एमएल लॅबसाठी तंत्रज्ञान भागीदार) प्रतिनिधी आणि इतर वरिष्ठ पोलिस अधिकारी उपस्थित होते.
मुख्यमंत्री डॉ. सावंत म्हणाले, क्विक पास अॅप आणि सायबर हेल्पलाईन 1930 साठी क्लाऊड कॉल सेंटरसारख्या इतर उपक्रमांसह, डीप ट्रेस, डेटा-चालित, नागरिक-केंद्रित आणि तंत्रज्ञानद़ृष्ट्या प्रगत पोलिस दल तयार करण्यासाठी सरकार वचनबद्ध आहे. यापैकी अनेक उपक्रमांचे केंद्रीय गृहमंत्र्यांनी आधीच कौतुक केले आहे आणि यांचा राष्ट्रीय स्तरावर अंमलबजावणीसाठी विचार केला जात आहे.
गोवा पोलिसांच्या एआय-एमएल लॅबने इनहाऊस विकसित केलेल्या प्रगत ओपन-सोर्स इंटेलिजेंस (ओएसआयएनटी) प्लॅटफॉर्म ‘डीप ट्रेस’चे उद्घाटन केले. ओपन सोर्स इंटेलिजेंस (ओएसआयएनटी) प्लॅटफॉर्म ही अशी साधने आणि फ्रेमवर्क आहेत जी सुरक्षा विश्लेषण, धोक्याची बुद्धिमत्ता आणि तपास यासह विविध उद्देशांसाठी सार्वजनिकरित्या उपलब्ध माहिती गोळा करण्यासाठी आणि विश्लेषण करण्यासाठी वापरली जातात. हे प्लॅटफॉर्म विविध प्रकारच्या ओपन सोर्समधून माहिती कार्यक्षमतेने गोळा करण्याचा, व्यवस्थापित करण्याचा आणि विश्लेषण करण्याचा मार्ग देतात.
डीप ट्रेस हे भारतातील राज्य पोलिसांनी विकसित केलेले अशा प्रकारचे पहिले एआय-संचालित तपास साधन आहे. ते कायद्याची अंमलबजावणी करणार्या संस्थांना मोबाइल नंबर, पॅन कार्ड, वाहन क्रमांक आणि इतर ओळखपत्रांशी जोडलेल्या सार्वजनिकरित्या उपलब्ध डेटाचा वापर करून आरोपी व्यक्तींच्या डिजिटल पाऊलखुणा शोधण्यास सक्षम करते. हे व्यासपीठ उपनामे, पत्ते, युपीआय आयडी, रोजगार रेकॉर्ड यासारख्या कृतीशील माहिती निर्माण करते, ज्यामुळे जलद तपास आणि प्रकरणे शोधण्यास मदत होते.
एआय-एमएल लॅब अंतर्गत येणार्या उपक्रमांत प्रतिबंधात्मक पोलिसिंगसाठी रिअल टाईम अलर्टसह भाडेकरू पडताळणी, 1930 सायबर क्राईम हेल्पलाईनसाठी क्लाऊड-आधारित कॉल सेंटरचा समावेश आहे. फेब्रुवारी 2025 मध्ये उद्घाटन झालेली गोवा पोलिसांची एआय-एमएल लॅब ही देशातील अशा प्रकारची पहिली लॅब आहे. कृत्रिम बुद्धिमत्तेच्या क्षेत्रात काम करणार्या गोवास्थित स्टार्टअप समृद्ध भारत टेक्नॉलॉजीजच्या सहकार्याने ही लॅब स्थापन करण्यात आली आहे. या टप्प्यासह, गोवा पोलिस अधिक हुशार, जलद आणि अधिक कार्यक्षम पोलिसिंगसाठी कृत्रिम बुद्धिमत्ता आणि मशीन लर्निंगचा वापर करण्यात राष्ट्राचे नेतृत्व करत आहेत,असे पोलिस अधीक्षक राहुल गुप्ता यांनी सांगितले.
