डॉ. मनोज शिंगाडे
शरीराचा खूप महत्त्वाचा आणि नाजूक अवयव म्हणजे डोळा. कारण, अत्यंत नाजूक पेशींपासून डोळा तयार होत असतो. त्यामुळे निष्काळजीपणा केल्यास डोळ्याशी निगडित मोठा आणि गंभीर आजार होऊ शकतो.
अनेकदा व्यक्तीच्या डोळ्यांमध्ये लहान-लहान डाग दिसतात. डोळ्यांतील हे डाग मॅक्युलर डिजनरेशन होण्यास कारणीभूत ठरू शकतो. हा एक धोकादायक रोग आहे. कारण, त्यामध्ये दृष्टी जाऊन व्यक्ती अंधही होऊ शकते. हा आजार नेमका काय आणि त्यापासून कसा बचाव करता येईल हे पाहूया…
मॅक्युलर डिजनरेशन ः
डोळ्यांत डाग पडणे हा त्रास मॅकुलामुळे होतो. हा रेटिनाच्या केंद्रस्थानी असतो. मॅकुला बुब्बुळाच्या आत मागच्या बाजूला असलेल्या ऊतींचा हा एक थर असतो. सामान्यपणे 50 वर्षांच्या वयापेक्षा जास्त वयाच्या लोकांमध्ये ही समस्या जास्त प्रमाणात असल्याचे दिसून येते. हा आजार दोन प्रकारात दिसतो. एक ओलसर डाग असणारा आणि दुसरा सुके डाग असणारा.
कारणे :
सर्वसाधारणपणे पन्नाशीनंतरच्या लोकांमध्ये हा विकार असल्याचे पाहायला मिळते. 60-65 वर्षे वयाच्या दरम्यान ही समस्या सामान्यपणे दिसते. एखाद्या व्यक्तीच्या घरी आनुवंशिक समस्या असेल, तर पुढच्या पिढीला ही समस्या भेडसावण्याची शंका असू शकते. ज्या व्यक्तींना धूम्रपानाची सवय असेल किंवा धूम्रपानाच्या धुरामध्ये राहणार्या व्यक्तीलाही मॅक्युलर डिजनरेशन होण्याची शंका वाढते.
स्थूलता आणि हृदयरोग धोकादायक ः
स्थूलता ही आरोग्य समस्या आहेच; परंतु अनेक इतर आरोग्य समस्या वाढण्याची शंका असते. स्थूलतेमुळे म्हातारपणी व्यक्तीला मॅक्युलर डिजनरेशनची समस्या होते. ज्या व्यक्तींना हृदयाशी निगडित आजारांतही मॅक्युलर डिजनरेशन होण्याची शंका जास्त असते. आजार वाढल्यास व्यक्तीला तणाव आणि स्मृतिभ्रंशसारख्या समस्या होऊ शकतात. मॅक्युलर डिजनरेशनची सुरुवात ड्राय मॅक्युलर डिजनरेशनने होते आणि मग त्यात वाढ होत ओलसर स्वरूपाच्या मॅक्युलर डिजनरेशनमध्ये परावर्तित होऊ शकतो. त्यामुळे वेळीच याची तपासणी करणे आणि त्याची वाढ रोखणे आवश्यक आहे.
बचाव कसा करायचा?
डोळ्यात डाग होण्याची समस्या असेल तर सुरुवातीपासून ते वाढण्यापासून बचाव करण्यासाठी काही सोप्या सवयी अंगीकाराव्यात. या सवयी डोळ्यांच्या रोगांपासून बचाव करतातच; पण म्हातारपणात होणार्या अनेक आजारांपासूनही बचाव करतील.
डोळ्यांची नियमित तपासणी करावी. नियमित तपासणीमध्ये या आजाराचा अंदाज येऊ शकतो.
डोळ्यांत डाग पडण्यास धूम्रपानही जबाबदार असते. धूम्रपान करणार्या व्यक्तींना डोळ्यांमध्ये डाग पडण्याचे विकार अधिक होतात. त्यामुळे धूम्रपानापासून बचाव करणे आवश्यक आहे.
आहारात ताजी फळे, हिरव्या पालेभाज्या असाव्यात. कोबी, पालक, मटार आणि ब्रोकोलीसारख्या भाज्यादेखील असाव्यात त्यात अँटिऑक्सिडंट असतेच; पण ल्युटिनदेखील असते.
आहारात मासळी, सुकामेवा यांचाही समावेश असावा. माशामध्ये ओमेगा 3 फॅटी अॅसिड असते, त्यामुळे ड्राय मॅक्युलर डिसीज होण्याची शक्यता कमी होते. अक्रोडमध्येही ओमेगा 3 फॅटी अॅसिड असते, त्यामुळे डोळ्यांचे विकार दूर होण्यास मदत होते.
